Albert Baantjer - De Cock en het roodzijden nachthemd

De Cock verzonk weer in gepeins.

‘Heb je die krantenknipsels van Peter van der Horst nog doorgenomen?’

Vledder knikte.

‘Rechtbankverslagen… alleen rechtbankverslagen van verkrachtingen.’

‘Geen zaken van incest?’

‘Nee.’

‘Is er sprake van een bepaalde periode?’

Vledder schudde zijn hoofd.

‘Er waren er zelfs bij van meer dan twintig jaar geleden.’

‘Bijzonderheden?’

‘Heb ik niet kunnen ontdekken.’

‘Namen van betrokkenen?’

‘Je bedoelt van mensen die wij in deze zaak hebben leren kennen?’

‘Ja.’

Vledder schudde opnieuw zijn hoofd.

‘Daar heb ik uiteraard op gelet. Er is geen lijn in te ontdekken… geen herkenbaar patroon. Verkrachtingen van jonge meisjes, vrouwen… wisselende daders… wisselende omstandigheden. Ik begrijp niet waarom de preutse Yolanda van Zelhem die stapel krantenknipsels heeft bewaard.’

De Cock streek met zijn pink over de rug van zijn neus.

‘Een… eh, een onbewust verlangen om ook eens verkracht te worden?’

Vledder grijnsde.

‘Stelling van psycholoog De Cock?’

De oude rechercheur stak zijn armen in een gebaar van wanhoop omhoog.

‘Ik zit al zo lang in dit vak… Vrouwen zullen voor mij eeuwig een mysterie blijven. Ik heb hun zielenroerselen nooit kunnen volgen.’

Vledder glimlachte.

‘Misschien heb je nooit goed je best gedaan?’ De jonge rechercheur wachtte de reactie van De Cock niet af. Hij wurmde de Golf tussen twee auto’s door naar de Prins Hendrikkade. Er kwam wat ruimte in het verkeer. Bij de ingang tot de IJtunnel reed hij rechtsaf naar de Valkenburgerstraat en gleed van daar door het tunneltje onder het Mr. Visserplein.

De Cock keek hem van terzijde aan.

‘Ga je wel goed? We moeten naar de Middenweg.’

Vledder knikte gelaten.

‘Dat weet ik. Ik ga via Duivendrecht.’

De Cock bromde.

‘Je kunt ook via Tietjerksteradeel.’

Vledder zweeg en bepaalde zijn aandacht bij het verkeer. ‘Als je geen inkijkje in de woning van Marjolein Ridderspoor wilt,’ sprak hij na een poosje, ‘wat moeten we dan in Betondorp doen?’

De Cock trok een bedenkelijk gezicht.

‘Ik heb vroeger nooit geschroomd,’ formuleerde hij voorzichtig, ‘om het apparaatje van mijn oude vriend Handige Henkie te gebruiken. Het was makkelijk om ergens binnen te komen.’

De grijze speurder zuchtte.

‘Als het verkeerd ging, kon men als rechercheur bij de rechters nog rekenen op enige clementie… Vooral als het ging om een sluitende bewijsvoering te leveren. Dat is veranderd. Zelfs al zouden wij in de woning van Marjolein Ridderspoor iets vinden dat direct naar de moordenaar leidt, dan werd het als onrechtmatig verkregen bewijs niet geaccepteerd.’

Vledder reageerde fel.

‘Oké, oké,’ riep hij opgewonden. ‘Wat wil je daar dan doen? De architectuur bewonderen?’

De Cock gebaarde rustig voor zich uit.

‘Parkeer de Golf in Betondorp op de Zaaiersweg,’ sprak hij kalm, ‘aan de zijkant van de Oosterbegraafplaats… een meter of tien van de Middenweg. De buurt vergrijst. Er wonen daar veel bejaarden… vriendelijke oudjes, die nog belangstelling voor hun omgeving hebben.’

Vledder keek hem ongeduldig aan.

‘En?’

‘We gaan samen een klein buurtonderzoekje doen.’

‘Een buurtonderzoek?’

De Cock knikte. ‘Vragen wanneer Marjolein Ridderspoor voor het laatst is gezien? Welke mensen bij haar op bezoek kwamen? En of daar een man bij was met zwart krullend haar en een snor?’

De twee rechercheurs slenterden vanaf de Ploegstraat via het Onderlangs naar de Middenweg. Het was al over achten en de verkeersdrukte was weggeëbd. Vledder wreef met een pijnlijk gezicht over zijn buik.

‘Ik kan geen koffie meer zien,’ verzuchtte hij. ‘Het komt mijn neusgaten uit.’

De Cock glimlachte.

‘Vriendelijke mensen in Betondorp. Gastvrij. Dat is altijd al zo geweest. Ik startte mijn loopbaan bij de Amsterdamse politie aan het bureau Linnaeusstraat. Ik heb hier als jonge diender vaak ’s nachts in mijn eentje gesurveilleerd. Overdag hadden ze hier een paar veldwachters.’

‘Veldwachters?’

De Cock knikte.

‘Zo noemden wij hen. Het waren oude Amsterdamse dienders, die hier in Betondorp woonden en een beetje toezicht hielden.’

‘Jij kent de buurt?’

De Cock staarde voor zich uit. Een milde glimlach speelde rond zijn lippen.

‘Johan Cruijff, onze voetbalheld, is hier groot geworden.

De broers Karel van het Reve en Gerard Reve groeiden hier op. Jan Mens schreef hier zijn schitterende verhalen… Plukte de namen voor zijn romanfiguren van de grafzerken op de Oosterbegraafplaats.’ Hij glimlachte opnieuw. ‘Simon Vinkenoog vrijde hier op het Onderlangs met zijn eerste vriendinnetje.’

Vledder trok zijn notitieboek uit de binnenzak van zijn colbert.

‘Ons buurtonderzoek,’ gromde hij, ‘en de sloot koffie die wij te verwerken hebben gekregen, hebben toch iets opgeleverd. Als ik de signalementen goed bekijk, dan is het vrijwel zeker dat Sabrine Achterbroek en Sarah Harreveld regelmatig bij Marjolein Ridderspoor op bezoek kwamen. Er is zelfs een vaag signalement dat lijkt op Yolanda van Zelhem.’

De Cock knikte.

‘Wij hebben haar bij leven niet gekend,’ sprak hij somber.

‘Jammer. Ze had ons een lang en moeizaam onderzoek kunnen besparen.’

De Cock grijnsde.

‘Ik ben blij dat je het eindelijk begint in te zien.’

Vledder wuifde afwerend.

‘Ze stierf een natuurlijke dood.’

De Cock liet het onderwerp rusten.

‘Ik vind het vreemd, dat blijkbaar niemand ooit een glimp van Bob Verhagen heeft opgevangen en er is maar één getuige, die meent wel eens een man met een snor in de omgeving van haar woning te hebben gezien.’

Vledder blikte opzij.

‘Zullen we bij haar aanbellen?’

‘Bij Marjolein Ridderspoor?’

Vledder knikte.

‘Misschien vermijdt zij na haar ontdekking van het lijk van Sarah Harreveld het contact met Bob Verhagen en is ze gewoon thuis.’

‘Je hebt gelijk. Laten we ’t proberen.’

Plotseling bleven de beide rechercheurs staan. Voor hen uit op het trottoir rende een lange magere man met wapperende haren in de richting van de Zaaiersweg. Zijn lichtblauwe kostuum slobberde om zijn lijf.

Vledder hijgde.

‘Bob Verhagen.’

De Cock knikte.

‘En hij kwam uit de woning van Marjolein Ridderspoor.’

Vledder stopte zijn notitieboek terug in de binnenzak van zijn colbert en startte een sprint. De Cock riep hem terug. De jonge rechercheur draaide zich om en keek hem verwilderd aan.

‘Bob Verhagen.’

De Cock knikte.

‘Ik heb hem gezien,’ reageerde hij laconiek.

Vledder zwaaide geagiteerd.

‘Waarom rent hij weg?’ schreeuwde hij geëmotioneerd. ‘Het lijkt wel een vlucht.’

De Cock negeerde de opmerking. De oude rechercheur trok zijn gezicht strak en versnelde zijn pas. Op de Middenweg bij nummer 532 bleef hij staan. De buitendeur stond wijdopen. Bob Verhagen had zich niet de tijd gegund om die dicht te slaan.

De Cock liep door de open deur en hees zijn negentig kilo langs de trap omhoog. De oude rechercheur ademde zwaar. Een angstig voorgevoel kneep aan het ritme van zijn hart.

Vledder volgde.

De woningdeur van Marjolein Ridderspoor op de eerste etage stond wijdopen. De Cock hijgde wat na en liet zijn scherpe blik langs het slot en de sponningen dwalen. Er waren geen sporen van braak. Voorzichtig stapte hij naar binnen.

Via een smalle keuken bereikte hij een overdadig gemeubileerde kamer met twee ramen, die uitzicht boden op de ingang van het Ajax-stadion.

Omzichtig de vele meubels ontwijkend, sloop De Cock verder de kamer in. Plotseling bleef hij staan, verbijsterd.