Albert Baantjer - De Cock en de smekende dood

De grijze speurder maakte een triest gebaar.

‘Geld, geld is macht. En macht is de hoogste vorm van recht. Er is een beroemde spreuk, die dat prachtig weergeeft; hoc volo, sic jubeo, sit pro ratione voluntas . Of in redelijk Nederlands: dit wil ik, zo beveel ik het en mijn wil zij u een voldoende reden . Deze hautaine gedachtegang vindt men bij vele invloedrijke, gefortuneerde mensen. Ze menen in hun hooghartigheid elke hindernis te kunnen nemen… elk probleem aan te kunnen.’

Mevrouw De Cock reageerde wat kriegel.

‘Dat verklaart misschien waarom men jou zo lang buiten de werkelijke feiten hield, maar wat dreef hen om naar die flat in de Molenwijk te gaan? Wat stond er in die dreigbrieven?’

De grijze speurder nam nog een slok van zijn cognac.

‘Ik heb die dreigbrieven niet gelezen,’ sprak hij bedachtzaam. Henri la Croix vertelde mij dat de kernzin van de brief aan Vanderbruggen luidde: Wilt u meer van de kidnapping weten, kom dan naar de flat van Carla van Heeteren. Hij had die brief na de moord uit de zakken van Vanderbruggen gehaald, omdat hij meende daarmee een enorme stommiteit te hebben begaan.’

‘Een stommiteit?’

De Cock knikte.

‘De twee brieven die Vanderbruggen mij op de morgen van de doop overhandigde, waren normaal met de post verzonden. De brief, waarmee Henri la Croix zijn schoonvader naar de flat van Carla van Heeteren lokte, droeg Henri in de kerk al bij zich. Hij speelde de brief Vanderbruggen in handen, toen ze na de plechtigheid in Laren aankwamen. Deze brief was niet met de post gekomen. Dat kon ook niet, want de post doet op zondag geen bestelling. Henri meende — en daar zit een kern van waarheid in — dat wanneer wij die brief — ongefrankeerd — bij de dode Vanderbruggen zouden vinden, het spoor direct in zijn richting zou wijzen. In de dreigbrief aan Devoordere wordt een duidelijke toespeling gedaan op het motief. Daarin stond: Ik bezit alle fabricatietechnieken van de door u gestolen superchip. Mijn voorwaarden om deze niet aan Japan te verkopen, kunt u ervaren om 17.00 uur in de flat van Carla van Heeteren. Deze brief bracht Devoordere tot wanhoop. De wereldpositie van zijn International Electronics was in gevaar. Bovendien ondertekende Henri la Croix deze dreigbrief met de naam Pieter van Buuren.’

‘Wat?’

De Cock grinnikte.

‘Duidelijker kon het niet.’

‘Maar Pieter van Buuren was dood.’

De Cock knikte.

‘Dat wisten zowel Schaaps als Devoordere. Het beangstigende was dat men nu niet wist uit welke hoek het gevaar kwam. In ieder geval een man die, in tegenstelling tot Pieter van Buuren, wel het lef had. De moord op Vanderbruggen kon aanvankelijk op vele manieren worden uitgelegd. Maar zowel Schaaps als Devoordere beseften dat de bankier aan de onbekende dreiging ten offer was gevallen.’

Mevrouw De Cock schudde vertwijfeld haar hoofd.

‘Toch ging Devoordere naar de flat.’

De grijze speurder knikte traag.

‘Schaaps en Devoordere hebben uitgebreid overlegd wat te doen. Als ze mij erbij betrokken, dan zou — zo begrepen ze — ook de onfrisse affaire Pieter van Buuren boven water moeten komen.’

‘Daar zagen ze tegenop?’

De Cock zuchtte.

Jean-Paul Devoordere dacht dat hij het wel zou klaren. Immers, als het om geld ging… hij beschikte over ruime fondsen. Voor alle zekerheid leende Schaaps hem zijn pistool en de machtige directeur van International Electronics reed zijn dood tegemoet.’

Het klonk cynisch.

‘Wat stond er in die brief aan meester Schaaps?’

De Cock grijnsde.

‘Als u wilt weten waarom Vanderbruggen en Devoordere stierven, kom dan…’

Mevrouw De Cock knikte droevig.

‘Meester Schaaps was eindelijk bereid open kaart te spelen en lichtte jou in.’

‘Precies.’

‘Wat gebeurt er met Jimmy de Munnick?’

De Cock gebaarde achteloos.

‘Op mijn aanraden heeft Schaaps zijn collega, de officier van justitie in het arrondissement Haarlem ingelicht. De kluis in Zandvoort werd gisteren geopend en Carla van Heeteren en Jimmy de Munnick zijn vannacht in een hotelletje in Rotterdam gearresteerd. Naar Mooie Robbie wordt nog gezocht.’

‘En Stella?’

De grijze speurder glimlachte fijntjes.

‘Vledder vroeg aan mij in het begin van de avond waarom er in de kranten verkeerde berichten stonden. Nederlandse dagbladen en tijdschriften worden ook in het buitenland gelezen. Ik vermoedde dat Stella in Zwitserland verbleef. Henri la Croix heeft mij dat bevestigd. Hij had ook nog regelmatig telefonisch contact met zijn vrouw. Door mijn valse berichtgeving meent Stella, dat Henri la Croix zijn wraakactie heeft voltooid… en nog op vrije voeten is.’ Hij frommelde wat vermoeid in het borstzakje van zijn colbert. ‘Vanmorgen kreeg ik persoonlijk van haar een telegram, waarin ze haar man openlijk van de moorden beschuldigt.’

Mevrouw De Cock snoof.

‘Wat een… een duivelin.’

De grijze speurder keek op zijn horloge.

‘Het is bijna tien uur,’ sprak hij loom. ‘Over ruim twaalf minuten komt vanuit Bazel de Lorelei-expres in het Centraal Station aan. In die trein zit Stella met haar baby.’

‘Moet je er niet heen?’

De Cock keek hoofdschuddend naar zijn vrouw.

‘Voor een oplettend comité van ontvangst is gezorgd.’