Albert Baantjer - De Cock en de smekende dood

‘Geen reden dus tot jaloezie?’

Mevrouw Van Kolfsschoten schudde heftig haar hoofd. ‘Absoluut niet. Ik heb daartoe nooit de geringste aanleiding gegeven.’ Ze zweeg even, een wrange glimlach gleed langs haar lippen. ‘Terwijl Albert Vanderbruggen al prostituees bezocht toen we nog geen anderhalf jaar waren getrouwd.’

De Cock negeerde het onderwerp.

‘Ondanks uw smeekbede deed uw man toch aangifte van die vermeende fraude?’

‘Ja.’

‘Wanneer was dat?’

‘Ruim zeven jaar geleden.’

De Cock keek haar nadenkend aan.

‘Had uw echtscheiding iets met de affaire Pieter te maken?’

Ze antwoordde niet, liet haar hoofd iets zakken. Het was alsof ze opnieuw wegzakte in herinneringen.

De Cock drong aan.

‘Had uw echtscheiding met Vanderbruggen iets met de affaire Pieter te maken?’

Mevrouw Van Kolfsschoten keek op en knikte vaag.

‘Het heeft veel tot mijn echtscheiding bijgedragen. Het was… hoe zal ik dat zeggen… medebepalend. Zolang alleen nog voor mij wildvreemde mensen het slachtoffer werden van de kwalijke praktijken van mijn man, viel het te dragen. Het trof mij wel, maar de betrokkenheid was niet zo groot. Eerst toen mijn man Pieter vernederde en vervolgens onschuldig de gevangenis in stuurde, besefte ik hoeveel leed mijn man medemensen aandeed.’

De Cock wreef over zijn brede kin.

‘Kent Marius de affaire Pieter?’

‘Ja.’

‘En.’

‘Marius verafschuwt zijn vader. Daarom heeft hij ook zijn erfdeel afgewezen.’

De Cock knikte nadenkend.

‘Hoeveel gevangenisstraf heeft Pieter gekregen?’

Mevrouw Van Kolfsschoten maakte een hulpeloos gebaartje. ‘Dat weet ik niet. Met al die narigheid rond de echtscheiding is mij dat ontgaan.’

De grijze speurder keek haar peinzend aan. Het raderwerk van zijn denken draaide op volle toeren.

‘Welke officier van justitie,’ vroeg hij plotseling, ‘leidde de strafvervolging?’

Mevrouw Van Kolfsschoten legde haar handen in haar schoot. Berustend. Maar in haar ogen vonkte een kwaadaardig vuur.

‘Jules… Jules Schaaps.’

‘Pieter van Buuren.’

De Cock knikte nadrukkelijk.

‘Dat moet hem zijn… de man die de dodelijke bedreigingen uitsprak.’

Vledder schoof op zijn stoel heen en weer.

‘De moordenaar?’

De grijze speurder antwoordde niet direct. Hij staarde enige tijd nadenkend voor zich uit. Zijn brede gezicht lag in een ernstige plooi. De jongste ontwikkelingen hadden zijn gedachtestroom op drift gebracht. Hij was er zich opeens pijnlijk van bewust dat het onderzoek in een beslissende fase was gekomen.

‘Pieter van Buuren,’ begon hij voorzichtig, ‘past in feite volkomen in het beeld dat ik mij van de moordenaar heb gevormd. Een man met een passie, een innerlijke gedrevenheid, voortgestuwd door een onverteerde haat. Toen mevrouw Van Kolfsschoten vertelde dat Jean-Paul Devoordere een studievriend van hem was, dat zij beiden aan de Technische Hogeschool in Delft hadden gestudeerd… was ik bijna overtuigd.’

Vledder keek hem verwonderd aan.

‘Bijna?’ vroeg hij ongelovig. ‘Hij moet het zijn. Het kan bijna niet anders. Zoals je zei: hij was de man die de dodelijke bedreigingen uitte… zowel ten aanzien van Vanderbruggen als ten aanzien van Devoordere. Hij heeft beide mannen goed gekend en… wat belangrijk is… hij heeft een motief.’

De Cock zwaaide afwerend.

‘Ten aanzien van Vanderbruggen.’

‘Wat bedoel je?’

De Cock gebaarde met zijn handpalmen naar voren.

‘Volgens mevrouw Van Kolfsschoten had haar man, de bankier Vanderbruggen, vervalst bewijsmateriaal geproduceerd op basis waarvan Pieter van Buuren naar de gevangenis werd gezonden. Hieruit volgt nog geen motief voor de moord op Jean-Paul Devoordere.’

Vledder sloeg met zijn vuist op zijn bureau.

‘Er was een relatie, een enge relatie. Devoordere noemde hem gewoon Pieter.’

De Cock grijnsde.

‘Een man, die geen lef had om hem van kant te maken.’ Vledder kwam overeind. Zijn gezicht zag rood.

‘Dat was zeven jaar geleden. Toen was er nog geen veroordeling geweest… toen had Pieter van Buuren nog geen gevangenisstraf ondergaan.’

De Cock glimlachte fijntjes. De emoties van zijn jonge collega bevielen hem.

‘Het lijkt mij zinvol,’ sprak hij kalm, ‘dat wij eerst uitgebreide inlichtingen over Pieter van Buuren inwinnen. Voorlopig weten we van hem niet veel meer dan zijn naam. Zijn verblijfplaats is nog een raadsel.’ Hij zweeg even, wreef zich nadenkend achter in zijn nek. Plotseling keek hij op en strekte zijn rechterhand met uitgestoken wijsvinger naar Vledder uit. ‘Jij bent toch met Blonde Henny en de jonge Jean-Baptiste Devoordere naar onze Herkenningsdienst gegaan? Daar zijn toch aan beiden foto’s getoond?’

‘Ja.’

‘En de man die zij bedoelden, zat volgens hen niet in de collectie?’

De jonge rechercheur keek hem verschrikt aan.

‘Je hebt gelijk. Je hebt volkomen gelijk. Hij had erbij moeten zijn. Als die Pieter van Buuren inderdaad in de gevangenis heeft gezeten, dan moet de Herkenningsdienst aan het hoofdbureau een foto van hem hebben.’

De Cock knikte.

‘Het kan natuurlijk zijn dat onze Pieter van Buuren in de loop der jaren zozeer is veranderd, dat Jean-Baptiste en Blonde Henny hem niet meer van de foto herkenden.’

Hij gebaarde achteloos.

‘Maar dat is een probleem van latere zorg. We kunnen hem altijd nog in persoon confronteren… als het zover is. Vooreerst lijkt het mij zaak hem zo snel mogelijk op te sporen. Voor er een derde slachtoffer valt.’

De mond van de jonge rechercheur viel open.

‘Een derde slachtoffer?’

De Cock zuchtte diep.

‘Jules Ronald Schaaps.’

Commissaris Buitendam wuifde met een slanke hand.

‘Ik had toch graag dat je dit keer even ging zitten, De Cock.’ Zijn stem klonk ernstig, maar had toch een vriendelijke ondertoon. ‘Ik heb vanmorgen een uitgebreid onderhoud met onze officier van justitie gehad… zoals beloofd.’ Hij aarzelde even. ‘Meester Schaaps maakte op mij een verslagen indruk. Vooral toen ik jouw zienswijze… jouw beschuldigingen uitsprak. Ik moet je echter eerlijk bekennen, dat ik tijdens ons gesprek niet de indruk heb gekregen dat Schaaps volkomen openhartig was. Hij zei dat hij tijd nodig had voor overleg… dat hij zijn definitieve standpunt op een later tijdstip bekend zou maken. Tot zolang gaf hij jou volkomen carte blanche.’

De Cock keek zijn politiechef verbijsterd aan.

‘Carte blanche?’ vroeg hij ongelovig.

Commissaris Buitendam knikte nadrukkelijk.

‘Je kunt met je onderzoek ongehinderd verdergaan… ook al zouden daarbij bepaalde zaken aan het licht komen, die de persoon van de officier van justitie ernstig zouden belasten.’

‘Kan dat?’

Commissaris Buitendam maakte een misnoegd gebaartje.

‘Dat heb ik hem uiteraard niet gevraagd. In het kader van ons gesprek vond ik dat niet relevant. Maar gezien zijn houding moeten onthullingen niet uitgesloten worden geacht.’

De Cock wond zich op.

‘Waarom geeft hij geen volledige opening van zaken? Dat is voor alle partijen toch het beste?’

Commissaris Buitendam trok zijn schouders iets op.

‘Ik denk dat hij zich eerst over zijn eigen positie wil beraden.’

De Cock schoof wat ongeduldig een stoel bij.

‘Heeft meester Schaaps aan Carla van Heeteren de opdracht gegeven om niet naar haar flat te gaan? Heeft hij Jean-Paul Devoordere zijn pistool gegeven? Kent hij de moordenaar?’

‘Ik heb op die vragen geen antwoord gekregen. Ik heb ze ook niet zo impliciet gesteld. Ik heb echter de indruk gekregen dat Schaaps zeer ernstig in deze moordzaak is verwikkeld. Jouw inzichten zijn juist, De Cock.’ De commissaris glimlachte wat vermoeid. ‘En dat zal je niet verbazen.’