Albert Baantjer - De Cock en de smekende dood

‘Wat moet je daar doen?’

De Cock glimlachte beminnelijk.

‘Mevrouw Kolfsschoten vragen of Marius nog elke avond trimt.’

Hij trok de deur open en stapte de gang in. ‘En of ze misschien ene Pieter kent.’

In de met zware spoorbiels afgezette tuin stonden onder de fraaie dennenboom de gele narcissen nog in bloei. De Cock stapte er achteloos aan voorbij. Met Vledder in zijn kielzog slenterde hij naar de toegangsdeur van nummer 765 en drukte op de bel. Uit de metalen plaat met gaatjes aan de muur klonk na een poosje: ‘Wie is daar?’ De grijze speurder herkende de stem van mevrouw Van Kolfsschoten.

Hij boog zich naar de gaatjes.

‘De Cock… met ceeooceekaa.’ Het klonk vriendelijk. ‘Herinnert u zich nog… die wat vergrijsde rechercheur van het politiebureau aan de Warmoesstraat. Mijn collega Vledder en ik wilden nog even met u praten.’

Er was een moment stilte. Toen klonk uit de gaatjesplaat: ‘Een ogenblikje.’

Binnen een minuut werd de deur geopend.

Mevrouw Van Kolfsschoten stond halverwege de hal. Om haar volle lippen danste een glimlach van herkenning.

De Cock nam haar schattend op. Ze droeg dezelfde zwartfluwelen pantalon en donkere trui als bij hun eerste bezoek. Opnieuw onderging hij de bekoring van haar rijpe, statige schoonheid. Wat stijf, met zijn hoedje voor zijn borst, maakte hij een lichte buiging. ‘Het spijt ons,’ sprak hij verontschuldigend, ‘dat wij u nogmaals moeten lastigvallen.’ Met schonkige bewegingen trok hij zijn schouders op. ‘Dat is in ons beroep vaak onvermijdelijk. Er zijn steeds opnieuw zaken die om een antwoord vragen.’

Mevrouw Van Kolfsschoten keek hem een moment aan. Toen stapte ze opzij en maakte een uitnodigend gebaar.

Via de plavuizen hal en een hardhouten trap bereikten ze de woonkamer op de eerste etage. Als gewoonlijk liet de grijze speurder zijn blik sluiks door het vertrek dwalen. Er was niets veranderd. Alleen waren de groen pluchen gordijnen nu niet gesloten en speelde het zonlicht vrolijk splitsend in een fijn geslepen kristallen karaf op tafel.

Toen mevrouw Van Kolfsschoten in een fauteuil tegenover hem had plaatsgenomen, keek De Cock demonstratief om zich heen.

‘Is Marius er niet?’

Ze schudde glimlachend haar hoofd.

‘Marius is naar het genootschap.’

De Cock knikte begrijpend.

‘Weet u, dat zoon Marius de begrafenisplechtigheid van zijn vader heeft verstoord?’

Mevrouw Van Kolfsschoten trok haar gezicht strak.

‘Ik heb het gehoord. Dat had Marius nooit mogen doen. Ik heb hem er ook over onderhouden. Men dient de dood te respecteren. Hij is strikt rechtvaardig.’

‘De dood?’

‘Juist… de dood. Als hij ons roept, dan is er geen vlucht meer mogelijk.’

De Cock keek haar onderzoekend aan.

‘Kent u… eh,’ vroeg hij onzeker, ‘de… eh, bijbeltekst: Ik heb u bij uwen naam geroepen, gij zijt Mijn ?’

Er verscheen opnieuw een glimlach op haar gezicht.

‘Dat is geen oproep tot de dood… maar tot het leven. Onze Here God roept u bij uw naam om Hem toe te behoren. Begrijpt u… daarom wordt deze tekst wel bij de doop gebruikt.’

De Cock keek naar haar op. Zijn gezicht stond ernstig.

‘Het was de dooptekst van uw kleinkind.’

De lijnen rond haar mond trokken weer strak.

‘Ik was niet uitgenodigd.’

‘Hebt u uw kleinkind wel eens gezien?’

Ze schudde haar hoofd.

‘Mijn man heeft dat steeds verhinderd. Toen ik hem uiteindelijk om opheldering vroeg, zei hij: “Het kind is naar mij vernoemd. Bovendien, een kind van Stella is geen kleinkind van jou.”’

De Cock beluisterde de toon. Hij keek haar wat schuins aan. ‘Hoeveel van uw eigen haat jegens uw man hebt u bij Marius ingeplant?’

Mevrouw Van Kolfsschoten reageerde geschrokken.

‘Marius is oud en zelfstandig genoeg,’ sprak ze pinnig, ‘om zijn eigen gevoelens van liefde en haat te ontwikkelen.’

‘Was hij dat ook zeven jaar geleden, toen u zich van uw man liet scheiden?’

Er kwam een waakzame blik in haar ogen.

‘Waar wilt u heen, rechercheur? Wilt u Marius van moord beschuldigen?’

De Cock maakte een afwerend gebaar.

‘Ik zoek naar een motief voor de moord op uw ex-man. U zult ongetwijfeld hebben vernomen dat inmiddels ook Jean-Paul Devoordere is vermoord.’

Mevrouw Van Kolfsschoten schonk hem een trieste glimlach.

‘Het verwondert mij niets.’

‘U verwachtte het?’

‘Min of meer.’

‘Waarom?’

Ze gebaarde wat nonchalant.

‘Jean-Paul was net zo verdorven als mijn man.’

De Cock glimlachte geamuseerd.

‘De dood is niet altijd even rechtvaardig. Ik ken heel veel verdorven mensen, die ondanks hun wandaden opgewekt verder leven.’

De opmerking scheen mevrouw Van Kolfsschoten te grieven. Ze kwam uit haar fauteuil omhoog. Een demonstratief gebaar… als beschouwde zij het onderhoud als beëindigd.

De grijze speurder raapte zijn oude hoed van de vloer en zuchtte omstandig.

‘Hebt u enig idee,’ vroeg hij wanhopig, ‘wie deze beide mannen om het leven kan hebben gebracht?’

‘Nee.’

Het klonk hard, kort, onverschillig.

De Cock stond op. Ondanks haar houding was de welwillende glimlach niet van zijn gezicht geweken.

‘Kent u ene Pieter?’

Mevrouw Van Kolfsschoten keek hem scherp onderzoekend aan.

‘Wat is er met Pieter?’

‘U kent hem?’

‘Ja.’

‘Lang?’

‘Ik was met hem bevriend.’

‘Wanneer?’

Ze zette haar sterke tanden in haar onderlip voor ze antwoordde. ‘Voor ik mijn man leerde kennen. Pieter en ik hielden van elkaar. Tot hij een jonge vrouw ontmoette die hem zo bekoorde dat hij besloot om met haar te gaan samenwonen. Officieel is Pieter nooit getrouwd.’

‘Zijn besluit deed u pijn?’

Mevrouw Van Kolfsschoten antwoordde niet en De Cock drong niet verder aan.

‘U weet waar Pieter is?’

Ze schudde haar hoofd. Haar ogen waren vochtig.

‘Ik heb al jaren niets meer van hem gehoord.’

De Cock boog zich naar haar toe. De zoete geur van haar parfum prikkelde zijn neus.

‘Waarom… waarom wenste Pieter zo vurig de dood van uw man?’

Mevrouw Van Kolfsschoten zag bleek. Haar onderlip trilde. Vermoeid liet ze zich in haar fauteuil terugvallen.

‘Albert… Albert Vanderbruggen heeft Pieter naar de gevangenis gestuurd.’

De Cock fronste zijn wenkbrauwen.

‘Gevangenis?’

Mevrouw Van Kolfsschoten sloot even beide ogen.

‘Mijn man zei dat Pieter pure oplichting had gepleegd en dat daardoor de bank voor tienduizenden guldens schade had geleden.’

‘De IJsselsteinse Bank?’

Ze knikte traag.

‘Ik heb dat nooit willen geloven. Op zekere dag vertelde mijn man mij, dat mijn vroegere “vriendje”, zo noemde hij Pieter, een ordinaire oplichter was. Toen ik dat fel bestreed, liet hij mij bescheiden zien die Pieter zou hebben ondertekend. Het waren vervalste eigendomspapieren op basis waarvan de IJsselsteinse Bank aan Pieter leningen had verstrekt.’ Ze zweeg even, verzonken in herinnering. ‘Ik heb mijn man gesmeekt om de zaak in der minne te schikken… om het in godsnaam niet aan de politie door te geven, maar hij lachte gemeen en zei dat ik mijn vrienden vroeger blijkbaar niet zo zorgvuldig koos.’

‘Niet erg tactvol.’

Ze glimlachte droevig.

‘Albert was nooit zo tactvol.’

De Cock trok denkrimpels in zijn voorhoofd.

‘Maar waarom zou uw man Pieter valselijk willen beschuldigen? Dat begrijp ik niet. Wat had dat voor zin?’ Hij keek haar peilend aan. ‘Speelde uw… eh, genegenheid voor Pieter daarbij een rol?’

Mevrouw Van Kolfsschoten trok haar schouders op.

‘Ik had mijn man wel eens van Pieter verteld. Waarom ook niet? Er was niets meer tussen ons. Sinds Pieter met die vrouw was gaan samenwonen, toonde hij weinig belangstelling meer voor mij. Ik heb daar wel eens onder geleden. Ik meen dat ik Pieter nadien nog een- of tweemaal heb ontmoet. Maar dat was puur toeval.’