Францішак Аляхновіч - Шчасьлівы муж

Пышка, Шышка, Магдалена, Мяшочак, Мяшочыха, Леокадыя.

Магдалена (да Мяшочкаў) . Просім, калі ласка, бліжэй… Вы незнаёмы? Будзьце знаёмы: пн Пышка, а гэта пан Шышка, пан Мяшочак з жонкай, пані Леакадка…

Госьці вітаюцца.

Мяшочак (пьяны) . Пышка–шышка… Тынды–рынды!.. (да Пышкі) . Вось, браце, калі ты гэткі шышка, дык ты скажы мне, чаму Каін Абэля…

Мяшочыха (да мужа) . Калістрат! Кінь ужо годзі!

Мяшочак (да жонкі) . Ідзі спаць і не перашкаджай нам… (да Пышкі) . Вось калі ты гэткі пышка, дык ты скажы мне, чаму на месяцы Каін Абэля віламі колець?.. Вось гэта табе ня шышка–пышка! Вось і разгадай, калі вучоны!

Пышка (саромліва) . Я… выбачайце, панок… ты таго мусіць… ня ведаю…

Мяшочыха. Калістрат! Ды кінь ты ўжо дурыць галаву моладзі сваей астраноміяй! Ім ня тое ў галаве.

Мяшочак (да жонкі) . Ідзі спаць, кажу… (да Пышкі) . А я вось іду па вуліцы і бачу: месяц! Ну што месяц? Гэта не ліхтарня, гэта не шышка–пышка нейкая, як ты казаў, а гэта — месяц!!.. А на гэтым месяцы што? Вось я пытаюся, чаму Каін?..

Мяшочыха (да жанчын) . Выбачайце, мой муж сягоньня пры абедзе трохі выпіў, а ён як выпіўшы, дык мае страшэнную ахвоту да вучонай гутаркі… (да мужа) . Калістрат! годзі ужо аб астраноміі, прашу цябе! Моладзь хоча пагаварыць аб нечым весялейшым… (бярэ яго за руку і адводзіць у бок) . Ці–ж ты ня бачыш, што ў яго вочы гараць, каб пафліртаваць з Леакадкай, а ты перэшкаджаеш сваімі вучонасьцямі.

Мяшочак. З якой кадкай?.. (успомніўшы) . А Леакадка!.. (да дачкі) Леакадка! хадзі сюды! Пагавары з гэтым… астраномам. (Сядае на канапе) .

Мяшочыха (варочаецца да жанчын) . А мода цяпер пачалася — проста страх! Ужо пачалі насіць такія кароткія спадніцы, што ледзь не да кален… і то не палятухі якіясь, а навет асобы сталыя, паважныя. Я–бы ніколі не адважылася выйсьці на вуліцу ў кароткай спадніцы. Фу!

За сцэнай званок.

Магдалена (ціха да Фэлькі) . Фэлька! ён! (да Мяшочыхі) . Выбачайце, панічка, зараз… (выбягае з Фэлькай) .

Мяшочак, Мяшочыха, Леакадка, Пышка, Шышка.

Мяшочыха (гледзячы ў сьлед Магдалене) . Мабыць спадзяваецца нейкага важнага госьця, што гэтак усхопілася. (Падыходзіць да дзьвярэй і глядзіць у другі пакой, пасьля варочаецца) .

Мяшочакпраз гэты час задрамаў.

Пышка і Шышкасядзяць каля Леокадыі, ня ведаючы аб чым гутарыць; адзін параўляе маншэты, другі — каўнер.

Леакадкасядзіць, скромна апусьціўшы вочы.

Мяшочыха (да кавалераў) . Ну чаму–ж вы нічога не гаворыце? Сумна так сядзець. Кавалеры павінны забаўляць паненку.

Пышка і Шышка (разам) . А пагода сягоньня харошая!

Леакадка. А нічога сабе, толькі вецер…

Шышка. А мне здаецца, што ветру няма.

Леакадка. Не, вецер ёсьць.

Пышка. Ня так ужо каб надта, але трохі.

Шышка. Ну але, трошачкі дык ёсьць.

Паўза.

Мяшочыха. Ну, што–ж вы йзноў замоўклі?

Пышка. А вось учора быў дождж. Леакадка. Няўжок? А я вось не памятаю.

Мяшочыха (да дачкі) . Бо ты ўчора праз увесь дзень грала на фартэпьяні і зусім ня выходзіла з хаты, дык і ня заўважыла.

Леакадка. Ах, праўда, я праз увесь дзень грала!

Мяшочыха (да Пышкі і Шышкі) . Вы любіце музыку?

Пышка і Шышка. Але, любім.

Мяшочыха. Мая Леакадка страшэнна любіць музыку. Яе нельга адарваць ад фартэпьяну, цалюсенькі дзень грае; ужо навет суседзі пачынаюць жаліцца. (Да дачкі, папраўляючы ей істужку на галаве) . Ах, ты мая артыстка! (адыходзіць ізноў ад дзьвярэй і глядзіць углыб) .

Леакадка (быццам засаоміўшыся) . Ах, што мама… Паўза. Пышка і Шышка час–ад–часу кашляюць быццам хочучы нешта сказаць, але ня ведаючы з чаго пачаць. Леакадка клумсае сваю хустачку.

Шышка. І чаму гэта так дзіўна бывае, што ўлетку падае дождж, а ўзімку — сьнег!

Леакадка. Як падае дождж, дык надта дрэнна.

Пышка. Асабліва, калі парасона няма.

Мяшочыха. (падыходзіць да заснуўшага мужа і тузае яго) . Калістрат! У чужым доме!.. не выпадае!.. Калістрат!

Мяшочак. Дай паспаць… Адчапіся!.. Яшчэ рана.