Montaigne Michel - Próby. Księga druga

Ubique mors est (…) patent – Seneca, Thebais ( Phoenissae ), I, 1, 151. [przypis tłumacza]

Najbardziej własnowolna śmierć jest najpiękniejsza – Seneka (Młodszy), Listy moralne do Lucyliusza , LXX. [przypis tłumacza]

Pospolicie wszelkie leczenie odbywa się kosztem życia (…) Serwiusz gramatyk (…) – Pliniusz, Historia naturalna XXV, 3; Suetonius, De Grammaticis ( O słynnych mówcach i nauczycielach ). [przypis tłumacza]

Słabością jest ustępować złemu, ale szaleństwem je hodować – dosłownie z Cycerona: Cicero, De finibus bonorum et malorum ( O granicach dobra i zła ), III, 18. [przypis tłumacza]

Diogenes, spotkawszy filozofa Speuzippa (…) – Diogenes Laertios, Speuzyp z Aten [w:] Żywoty i poglądy słynnych filozofów , IV, 3. [przypis tłumacza]

Proxima (…) animas – Vergilius, Aeneida , VI, 434. [przypis tłumacza]

podać tył (daw.) – odwrócić się. [przypis edytorski]

Duris (…) ferro – Horatius, Odae , IV, 4, 57. [przypis tłumacza]

Non est (…) dare – Seneca Theb. 1, 190. [przypis tłumacza]

Rebus (…) potest – Martialis, Epigrammata , XI, 56, 15. [przypis tłumacza]

Si (…) ruinae – Horatius, Odae , III, 3, 7. [przypis tłumacza]

(…) – Martialis, Epigrammata , II, 80, 2. [przypis tłumacza]

Multos (…) potest – Lucanus, Pharsalia , VII, 104. [przypis tłumacza]

Usque (…) timorem – Lucretius, De rerum natura , III, 79. [przypis tłumacza]

Debet (…) accidere – Lucretius, De rerum natura , III, 834. [przypis tłumacza]

ευλογον εξαγογην – rozsądnym wyjściem. [przypis tłumacza]

czytamy o dziewicach milezyjskich (…) – Plutarch, Cnoty kobiet . [przypis tłumacza]

Sperat (…) minax – Pentadius, De spe . [przypis tłumacza]

bitwa pod Serizolles – w r. 1544. [przypis tłumacza]

Aliquis (…) fuit – Seneca [Minor], Epistulae morales ad Lucilium , 13. [przypis tłumacza]

Multa (…) locavit – Vergilius, Aeneida , XI, 425. [przypis tłumacza]

Seneka uznaje jedynie te choroby (…) – Seneka (Młodszy), Listy moralne do Lucyliusza , LXX. [przypis tłumacza]

Demokryt, wódz Etolczyków (…) przebił się mieczem – Tytus Liwiusz, Dzieje Rzymu od założenia miasta , XXXVII, 46. [przypis tłumacza]

Antinous i Teodot (…) – por. Tytus Liwiusz, Dzieje Rzymu od założenia miasta , XLV, 26. [przypis edytorski]

w Biblii, że gdy Nikanor (…) wzywając na nich pomsty bożej – Biblia , 2 Mch, 14:37–46. [przypis edytorski]

trefny (daw.) – tu: zabawny, ucieszny, inteligentny; por. trefniś : błazen. [przypis edytorski]

rzeczenia (…) jednej pani, która przeszła przez ręce kilku żołnierzy – toż samo u Brantome'a Żywoty pań swawolnych . [przypis tłumacza]

w myśl rady dobrego Marota – epigram współczesnego poety Marota pt. Tak i Nie . [przypis tłumacza]

Lucjusz Aruncjusz (…) – u Tacyta: Tacyt, Roczniki , VI, 48. [przypis tłumacza]

Graniusz Sylwanus i Stacjusz Proksimus (…) – Tacitus, Roczniki , XV, 71. [przypis tłumacza]

Spargapizes, syn królowej Tomirys (…) – Herodot, Dzieje , I, 213. [przypis tłumacza]

Boges, gubernator Ejony z ramienia Kserksesa (…) – Herodot, Dzieje , VII, 107. [przypis tłumacza]

Sekstylia (…) i Paksea (…) Kokcejusz Nerwa – u Tacyta: Tacitus, Roczniki , VI, 29 i 26. [przypis tłumacza]

śmierć żony Fulwiusza (…) – Plutarch, O gadulstwie , 9. [przypis tłumacza]

Wibius Wiriusz (…) – Tytus Liwiusz, Dzieje Rzymu od założenia miasta , XXVI, 13–15. [przypis tłumacza]

Taurea Jubeliusz (…) – Tytus Liwiusz, Dzieje Rzymu od założenia miasta , XXVI, 15. [przypis tłumacza]

Gdy Aleksander oblegał pewne miasto w Indiach (…) – Diodor z Sycylii, Biblioteka historyczna , XVII, 18. [przypis tłumacza]

W Astapie, mieście hiszpańskim (…) – Tytus Liwiusz, Dzieje Rzymu od założenia miasta , XXVIII, 22–23. [przypis edytorski]

dla – tu: z powodu. [przypis edytorski]

Abydejczycy, oblegani przez Filipa (…) – Tytus Liwiusz, Dzieje Rzymu od założenia miasta , XXXI, 17–18. [przypis tłumacza]

Za czasu Tyberiusza skazańcy (…) – Tacyt, Roczniki , VI, 29. [przypis tłumacza]

„Pragnę – powiada św. Paweł – zbyć się żywota (…) – por. Biblia , Flp, 1:23. [przypis edytorski]

cale (daw.) – zupełnie, całkowicie. [przypis edytorski]

Niektóre prawa próbowały ująć w reguły ustaw i sprawiedliwości takie dobrowolne zgony (…) – Valerius Maximus, Factorum et dictorum memorabilium , II, 6, 7. [przypis tłumacza]

Sekstus Pompejusz, udając się do Azji (…) – Valerius Maximus, Factorum et dictorum memorabilium , II, 6, 8. [przypis tłumacza]

gdzie Plutarch powiada o sobie samym, iż Rustikus (…) – Plutarch, O wścibstwie , 14. [przypis tłumacza]

Za czasu naszych ojców pan de Boutières o mało nie postradał Turynu (…) – Pamiętniki Wilhelma du Bellay, IX. [przypis tłumacza]

mienić się (daw.) – zmieniać się; tu: zmieniać wyraz twarzy. [przypis edytorski]

biednemu człeku – dziś forma C.lp: biednemu człekowi/człowiekowi. [przypis edytorski]

Occultum (…) flagellum – Iuvenalis, Satirae XIII, 195. [przypis tłumacza]