Макс Шчур - Завяршыць гештальт

15.

У восемдзесят трэцім было так: сям’я з Ўэспэды паехала ў Гохдорф, абмяняўшыся папярэдне з партнэрамі ключамі па пошце, аднак дасланыя сям’і ключы да дзьвярэй партнэраў у Гохдорфе не пасавалі — то ж бо партнэры, дужа актыўныя чальцы Дамбартэру, іх паблыталі не з абыякімі, а з ключамі саміх гасьцей, таксама атрыманымі па пошце, на што неспрактыкаваныя госьці ў падарожніцкім запале папросту не зьвярнулі ўвагі й сваіх уласных ключоў не пазналі. Запасных ключоў партнэры, на жаль, нікому з суседзяў не пакінулі, бо жылі ў асобным маёнтку, так бы мовіць на хутары, і суседзяў з навакольля практычна ня ведалі, як што дзякуючы Дамбартэру амаль не бывалі ў сябе дома, таму ключы свае трымалі ў руках досыць рэдка. Апынуўшыся ў безвыходнай сытуацыі перад добра забясьпечанай ад злодзеяў вілай на схіле гары пасярод прыўкраснай швайцарскай прыроды, госьці з Ўэспэды плюнулі й пражылі тыдзень у гатэлі, а па вяртаньні дамоў атрымалі ад партнэраў ліст з падзякай за тое, што яны так узорна клапаціліся пра іхную хату — у якой, насамрэч, не прабылі ні дня.

— Затое пакінулі яе такой, якой знайшлі, — адзначаю я, хаваючы ўсьмешку ў гарбаце. Мае госьці з задавальненьнем ківаюць галовамі: прынамсі, адно правіла я ўжо запамятаў — і адразу Залатое!

Аднак гісторыя на гэтым не закончылася: пасьля вяртаньня дамоў госьці зьдзівіліся, якім тады чынам партнэры з Гохдорфу трапілі да іх без ключоў, пачалі прыглядацца й прыйшлі да высновы, што ані ў іхным доме цягам мінулага тыдня ніхто ня жыў. Роспыты па вакольных гатэлях пацьвердзілі іхнае падазрэньне: спрактыкаваным партнэрам па Дамбартэры было так сорамна за сваю памылку, што яны пастанавілі захаваць факт неадбытага абмену ў сакрэце ня толькі ад неспрактыкаваных гасьцей, але нават ад сябе саміх.

— Пашанцавала ім, што яны не пакінулі ў хаце ката ці сабаку, — азываюся я.

— Абсалютна слушна! — у захапленьні маёй кемлівасьцю пагаджаецца Марыя. — Менавіта дзеля гэтага ў стандартным фармуляры дамбартэраўскага кантракту ёсьць пункт наконт хатняй жывёлы: яе абавязкова трэба браць з сабой!

— Калі толькі гэта не карова, — дадае на ўсякі выпадак Марыін муж, — і калі сталыя гаспадары вашага часовага дому ня супраць.

— А калі супраць? — пытаюся я.

— Тады яе нельга браць з сабой ні ў якім разе! — прасьвятляе мяне Марыя. — Для гэтага ў цывілізаваных краінах сьвету ёсьць адпаведныя службы, прытулкі, а ў бальшыні нармальных людзей яшчэ й сваякі і знаёмыя.

— А калі... — пачынаю я.

— Калі што?

— Ат, нічога.

— Ну што вы ўжо, дагаворвайце! Між намі ня можа быць ніякіх таямніцаў! Вы ня маеце каму аддаць свайго хатняга ўлюбёнца? Гледзячы на вас — напэўна, ката? Каб не аказалася, што ён бадзяецца недзе па двары, а ўвечары прыйдзе мяўкаць да нас, то бок да вас, пад дзьверы... Вы прынамсі набылі яму на два тыдні ежы? Ці нам давядзецца выдаткаваць на яе ўласныя грошы? І хто будзе прыходзіць выносіць за ім фэкаліі? Вы ж курыце дома дзеля таго, каб перабіць іхны смурод? Куды ён наагул у вас ходзіць? Ці можа вы навучылі яго карыстацца ўнітазам разам з вамі? Ды яшчэ й змываць за сабой?

— Няма ў мяне ката, — з шкадаваньнем у голасе кажу я. — Мой адзіны хатні ўлюбёнец — я сам.

16.

Сузіраючы пад тунісійскі гіп-гоп нуднае раздольле палёў Вялікай Нямеччыны, я пачынаю думаць, што не было б вялікай бяды, калі б яго сапраўды засяліла нейкае іншае племя, лішняга месца тут — як на Дзікім Захадзе. А з часам і заселіць — недахопу ў зацікаўленых няма й не было ніколі. Тая ж Расея ніколі не даруе брыдкім англасаксам, што яны не дазволілі ёй акупаваць УСЮ Нямеччыну (калі не наагул увесь былы Райх, ідэальна — у камплекце зь яго хаўрусьнікамі й так званымі нэўтральнымі краінамі), да аснаванья прынізіць ейнага «асабістага» ворага — то бок былога адвечнага сябра, шэр амі, які дазволіў сабе недаравальна й падступна ёй здрадзіць. За дзьвесьце папярэдніх гадоў дынастычна-эканамічнага шлюбу, перарыванага кароткімі сямейнымі скандаламі (хто каго чубіць), нямытая (цытую) расейская красуня ператварылася пад пэдантычным нямецкім уплывам у сьвецкую даму, «Май Фэйр Лэйдзі», а калі з гжэчнага мужа раптоўна вылупіўся бабздыр, псыхапат, забойца й хатні гвалтаўнік, яна тут жа згадала свае сялянскія карані й пачала яго люта пізьдзіць, каб адпомсьціць і забясьпечыць сабе ўдоўскую спадчыну, бо ў сорак пяць, як вядома, баба ягадка апяць — але ж не, прыйшлі тут бляха нейкія дзіўныя пасярэднікі-адвакаты, пачалі бараніць правы здрадніка, дзяліць мужаву (уласна, супольную, як той казаў, кантынэнтальную) маёмасьць у рамках разводна-патсдамскага працэсу... З гэтага гледзішча вайна пакінула ў Расеі гэткі дзіўны прысмак незавершанасьці, які адчуваецца да сёньняшняга дня: яна папросту скончылася зарана, яе гвалтам (то бок мірам — што яшчэ горай) спынілі ў самым смаку, разьнялі байцоў за сэкунду перад накаўтам, хаця яшчэ мільёны а мільёны пралетарыяў (пра гэтых пазьней) былі падрыхтаваныя на ахвяраваньне дзеля нечуванага цывілізацыйнага посьпеху Расеі, які мог бы стаць посьпехам канчатковым і незваротным. А так — праябалі шанс, далі падманам нацягнуць на сябе ўтаймавальную кашулю атамнай зброі. Ну было б тут замест нямецкага рускае поле — затое ня мулялі б вока паўсюдныя электрамлыны, псуючы ўсякую адсутнасьць краявіду, а па-ранейшаму дыміліся б АЭС — і ніякіх праблем з уцекачамі не назіралася б: па-першае, ніхто б сюды болей ня рваўся, а падругое, калі б і рваўся — то дастаткова ўявіць сабе, што было б, калі б заўтра ля берагоў ужо расейскага Крыму зьявілася пасудзіна з Блізкага Ўсходу ці крый бог Эрытрэі: думаю, яе досыць хутка напаткаў бы лёс «Курску» ці малайскага боўінгу, і ніхто б канцоў ані цыцак не знайшоў. Рускі сьвет, як і мір — гэта сьвет і мір для рускіх, а не для сьвету. Хіжынам — хіжае, дварцам — дварэцкія. Як у той прымаўцы: што для немца — гамон і ганебны ўспамін, для расейца — цалкам здаровы лад жыцьця і прадмет нацыянальнага гонару.