Іван Шамякін - Пошукі прытулку

— Распарыць старыя косці, — сказаў Іван Піліпавіч. I размякчэлы, прыгадаў Вадзіма:

— Жонка кажа, што здорава насвінячылі... Сынок мой з гоп-кампаніяй. Што ты не ўгаманіў?

— Я? Яны з мяне мачалку зрабілі б.

— Колькі ix было?

— Трое. З Вадзімам, — i запнуўся: казаць, не казаць?

Здагадаўся Прытока:

— I... колькі з імі?

— Тры. Адпетыя прастытуткі.

— I ў басейне купаліся?

— Не проста купаліся. Такое выраблялі!.. — I Адам Фадзеевіч намаляваў жывапісную карціну таго, што бачыў. — I курылi адну цыгарку. Можаш здагадацца, што гэта.

Загарэлы распараны твар боса наліўся крывёю, а вочы зрабіліся жоўтыя, ён цяжка задыхаў.

— Сволачы! Яшчэ заразу занясуць. Ваду ты мяняў?

— Мяняў.

— Але не памыў з хлоркай. Спусціў ваду, напусціў вады, — у Прытокі гнеўна заторгаліся сківіцы.

— У басейн, можа, i не занясуць. А што Вадзіма могуць надзяліць СНІДам — дык гэта вельмі нават рэальна ў наш час. А яшчэ другая небяспека — прывыкне да наркотыкаў.

Твар Прытокі з чорнага стаў шэрым.

— Ідыёт! Трыбухі выпушчу!

— Да гэтага ён прыязджаў з нявестай. Культурная дзяўчына, Валя, аспірантка. Не думаю, што яны не жывуць. Мала яму? На ліха яму панельныя дзеўкі! Не семнаццаць гадоў. Жаніце яго хутчэй.

— Я яго ажаню! — i паставіў кропку, перапыніў непрыемную размову:

— Добра, Адам. Дзякуй за інфармацыю. У лазні мы можам i на «ты».

У басейн больш не пайшоў — пабаяўся заразы. Адам, аднак, з прыемнасцю акунуўся.

A дні праз два ўбачыў, як Прытока «жаніў» сына.

Вадзім прыехаў з раніцы з сябрам. Бацька ў гаражы корпаўся ў машыне. Вадзім крыкнуў яму:

— Прывітанне, бацька!

Не адказаўшы, Прытока выйшаў з гаража, падышоў i замасленай рукой уляпіў сыну гучнага «ляшча», раз, другі...

Хлопец адскочыў, крыкнуў:

— За што?

Сябра яго спалохана выскачыў за брамку.

— Не знаеш — за што? Пачну тлумачыць — горкі яблык з цябе будзе! Сукін сын! Падонак! З кім звязаўся! З прастытуткамі!

Вадзім гнеўна бліснуў вачамі на будку i, баязліва адступаючы ад бацькі, выскачыў на вуліцу.

— Не паказвайся мне на вочы! Няхай цябе прастытуткі кормяць!

Дапякло. Не баяўся, што пачуюць суседзі.

Праз тыдзень Вадзім, аднак, прыехаў на дачу. Выходзіць, ключы ў яго не забралі. Ca Стрыжэўскім размаўляў — як быццам нічога не здарылася. Запрасіў глядзець тэлевізар. Дэмакрат!

Адам Фадзеёвіч з хітрай наіўнасцю спытаў:

— Што гэта твой бацька ўсё давярае: гараж, сауну, а ў дом не пускае? Што я вартую?

— У бацькі майго шмат дзівацтваў. Ён чалавек непрадказальны.

— Калі разам працавалі, я не лічыў яго дзіваком. Разважлівы кіраўнік. Кантактны.

— Працаваць ён умее. I ладзіць з людзьмі.

На тэлевізар Адам спакусіўся. I ад чаркі каньяку не адмовіўся. У думках пахваліў Вадзіма, што той незлапамятлівы. Іншы не дараваў бы такога даносу.

Паглядзелі навіны. Вадзім каменціраваў падзеі даволі трапна, выказаў задавальненне, што епынілі бамбардзіроўкі Югаславіі. Такая гуманнасць хлопца, еалідарнасць з далёкімі сябрамі ўлагодзіла Адама Фадзеевіча ў адносінах да яго. Недурны хлопец. Дзіўна было б, калі б чалавек, які скончыў універеітэт, быў доўбня доўбняю. Аднак оргія ў басейне... Заносіць ix, ох заносіць!

Вадзім на вечар зменшыў узровень адзіноцтва, якое ўжо гняло Адама, хоць побач жылі людзі. Але некаторыя нават з тых, хто жыў у запляснелых старых дачах, ставіліся да яго як да добраахвотнага вартаўніка добрага капіталіста. Прытока ў пасёлку быў новы чалавек, купіў старую дачу ва ўдавы, разбурыў яе i першы збудаваў шыкоўны палац; з ім не збліжаліся, не хадзілі на паклон, ды i ён паводзіў сябе аднаасобнікам i мала з кім завёў знаёмства. Вітаўся, праўда, з усімі, хто ішоў пасёлкам, але вітаўся так, быццам рабіў ласку. A людзі былі з гонарам, выхаваныя ў іншых сацыяльных умовах, i на ўласніка катэджа глядзелі як на злодзея. Пра ўсіх багатых народ меў такую думку. А дзе можна было зарабіць грошы на такі палац? Не адна сотня тысяч долараў. Украсці. Можа, не ў прамым сэнсе, але падпольны бізнес (што ў скрынках?) — хіба не тое ж рабаўніцтва ў дзяржавы ці ў другога такога ж «удачніка».

Скрынкі Стрыжэўскага цікавілі больш, чым што іншае. Што ў ix? Але ix Прытока хутка вывез. Такім жа чынам, як прывёз: уначы, у закрытым фургоне. Што за матэрыял i куды яго павезлі — так i засталося таямніцай за сямю пячаткамі. Стрыжэўскаму толькі заставалася пасміхнуцца: «Дрэнны ты разведчык, Адам, сын Фадзееў».

У другі раз, зноў у такі дзень, калі старога Прытокі не было на дачы, Вадзім прыехаў з сябрам на яго машыне. Гэты сябра на дачы яшчэ ні разу не з'яўляўся, прынамсі, пры Стрыжэўскім; выглядаў ён значна старэйшым за Вадзіма: вусаты, мужчына гадоў пад сорак.