Генрых Далідовіч - Міланькі

— Каб быў вялікі талент, мая мілая, то пакінулі б у аспірантуры, для Міланек можа і здаецца надта разумным... Хоць гэта мы паглядзім яшчэ. А што Ларыса хвалілася, што ён высокі, прыгожы, то не ўся тут праўда. Што высокі, то высокі, але красы той на ім вельмі не відаць. Я не такіх прыгожых хлопцаў мела, якіх яна можа і не бачыла... Бо і сама яна не надта... Ну што на ёй такое ёсць? Страйнаватая, але няма ў яе той пяшчотнасці, жаноцкасці, што я маю, і на твары таго няма...

— Ну і не брыдкая яна...— заступілася Іра за Ларысу, якую вельмі паважала і за розум, і за дабрыню, смеласць.

— Гонару многа, а не красы...— не адступалася Таня, якая недалюблівала Ларысу.— Сціпленькую з сябе паказвае!

— А яна і ёсць сціплая, беражэ сябе,— прамовіла Іра, і хоць сказала не ўсё, але Таня зразумела, што тая хацела зачапіць яе, зачапіць гэтым «беражэ», бо думала, што вось яна, Таня, сябе не беражэ...

— Ну і беражыцеся на здароўе! — адказала Таня.— Ларыса, Лілія ды ты — святошы... Што вы бачыце, хіба ведаеце ўсе зямныя асалоды? Нічога вы яшчэ не бачылі і не ведаеце.

— Жывём як умеем. Добра нам ці блага — гэта толькі нам... Але я бачу, што і твае «асалоды» не надта радуюць цябе, часамі нават засмучаюць. І плачаш тады...

— Табе гэтага не зразумець,— сказала Таня,— бо ты не жывеш страсцямі, а надта ж ужо абдумана і суха. А я не магу так. Я вось убачыла новенькага — і растрывожылася...

— Спадабаўся? — ужо ўсміхнулася Іра.

— А табе?

— Ну, нічога, прыемны, але ж я ведаю, што ён Ларысін, таму і не думаю пра яго.

— Вось ты якая сухая,— сказала Таня,— а я не думаю, што ён Ларысін. Спадабаўся — і я думаю пра яго, хачу з ім бачыцца... Ён, разумееш, напомніў мне маё першае каханне. Сябраваць з хлопчыкамі, мая мілая, я пачала з восьмага класа, а ў дзесятым яны, мае аднагодкі, мне ўжо не падабаліся, і я прыглядвалася да старэйшых. Вось на танцах і пазнаёмілася з ім — высокім, сімпатычным, такім, як Васілец... Ён хутка абмануў мяне, закруціўшы мне галаву, кінуў, пасміхаючыся: «Любоў — ток...» Аж цяпер помню яго ненавісную ўсмешку: ніжняя губа абвісае, дрыжыць, агаляе белыя зубы. Адзін зуб залаты... І вось Васілец падобен на яго, але толькі не мае той нахабнасці. Ён, Васілец, чысты, нават далікатны, і гэта прыцягвае...

— А Толік? — спытала Іра.— Вясною ты ж яго хваліла.

— Жэня, Коля, Толік — гэта не тое, ды яны мне ўжо даўно не падабаюцца, надаелі. Яшчэ Толік крыху... Але ён надта банальны. З ім мне ўжо сумна і ніякай радасці...

— Можа, гэта і таму, што надта з многімі ты шукаеш гэтай радасці, раздрабняешся. Грэешся ля многіх агнёў, так сказаць, падоўгу не пастаіш ля аднаго кастра і не адчуеш, якое ж цяпло ад яго... Пагэтаму ты і ў Васільцу хутка расчаруешся... Хоць пра яго няма чаго і гаварыць: ён Ларысін. Яны сябруюць ужо шмат гадоў, будуць сёлета жаніцца. Яшчэ пазалетась думала Мая Сцяпанаўна адбіць яго ад Ларысы, але нічога ў яе не выйшла. Ён ужо даўно Ларысін — і вялікі грэх пасягаць на іх шчасце...

— «Ларысін», «грэх»!.. — аж незалюбіла Таццяна Сяргееўна.— Ён і мне спадабаўся, значыць, і я маю на яго такое ж права, такое ж права на шчасце...

— Ці не думаеш ты?..

— А хто мне не дазволіць? — перабіла яна расхваляваную Іру.— Чаму я не магу пакахаць яго? Магу. Ларыса як жанчына не здолее так яго прывабіць, здзівіць і ўсцешыць такой жаноцкасцю, а я змагу. І я ведаю, што падабаецца мужчынам... Адчуваю, што і ён мне трэба, таму і пастараюся...

— Гэта нядобра, Таня,— сказала Іра.— Усё ж Ларыса столькі сябравала з ім, чакала так яго.

— А я? — усміхнулася Таня.— Чаму ты, мая мілая, пра мяне не думаеш? Ды пра маё шчасце? Можа, сам лёс звёў нас у Міланьках.

Іра не чытала. Відаць, думала пра тое, што нядаўна сказала сама, што пачула ад Тані. І, можа, спалохалася гэтага, будучы добрай, спагадлівай, шкадавала Ларысу.

— Супакойся, мая мілая,— усміхнулася Таня, пагладзіла па цёплым плячы, — У мяне такі характар, інакш я не магу... Ведаю, што з Ларысаю... Але я не аддам ёй спакойненька хлопца, які і мне спадабаўся. Хай яшчэ і яна паваюе за яго... Вось так...

— Ведаеш, Таня, колькі знаю цябе і вось цяпер слухаю і думаю...— Іра села, падагнула калені і паклала на іх кніжку, ажывілася.— Вельмі дзіўны, складаны ты чалавек. Гаворыш не раз адно, а на душы ў цябе зусім іншае... Любіш кпіць, філасофстваваць, абы-што на сябе, на іншых, на каханне нагаворваеш, а на самай справе ты лепшая, чым здаецца... У душы ты вельмі чулая і добрая...

— Ну-ну,— усміхнулася Таня.— Гавары, цікава пра сябе пачуць вось такое...

— Цяжка цябе зразумець...— усміхнулася і тая.— Жывеш неяк ці мала думаючы, ці выдумкамі... Сёння ў цябе гэта, заўтра іншае. І гэтак кожны дзень нешта новае... Бо жывеш, як ты кажаш сама, аднымі эмоцыямі ды не раз стараешся быць не такой, якая ёсць на самай справе, таму часта і бездапаможная ты нейкая...