Ніна Мацяш - Душою з небам гаварыць [Выбраная лірыка]

Сама з сабою шчэ не ў згодзе:
Было ўжо добра й пры сычах...
Нашто мне сонца, што ўзыходзіць
З-за ўтульнага твайго пляча?

Ці выдужаю шчэ раз потым,
Як вызірне і ў гэтым тло?
А ты са мной — сама пяшчота,
А ты са мной — само святло...

1987

* * *

...I любасць белаю лілеяй
Усходзіць з хваль саракавых...
Няхай давеку не мялее
Крыніца радасцяў тваіх,
Турботаў, клопатаў вясновых.
У долі шчодрая рука:
Ужо не спустазеліць слова
Тваё
ў палях Мацерыка!

Травень, 1982

ЗАЛАТАЯ ДЗІДА

Тваё жыццё і праўда - як прадвесне,
Калі зіма змагаецца з вясной,
Калі нябёсаў жаўрукова песня
Ледзь выжывае ў золі снегавой.

І немач цела, і зямныя страты,
І марны пошук праўды на зямлі, -
Як сіляцца яны твой дух за краты,
У гіблы лёх адчаю пасяліць!..

І як бы йшчэ, якім бы чынам-дзівам
Убараніцца ад бяды ён змог,
Калі б не той святоўны абярог -
Тваёй любові залатая дзіда?

5 красавіка '97

* * *

...Трапечаш між людзьмі —
Ліст у лістве густой.
Расіначку садзьмі —
I ліст ужо не той.
I ўжо інакшы свет,
Інакшы ў часу твар.
Пакуль ты у лістве,
I ты —
яна, ліства.

У слотнае радні
I ўсмех свой, і правы.
...Чуць, як лістком адным
Балюча
куст жывы...

1976

РАНДО ДЛЯ МАР’І НОВІК

Вось і для верша ёсць прычына,
Яна зусім навідавочку:
Касіла Мар'я канюшыну
У Ярашэўскага ў садочку.

Каітнелі ружы і вяргіні.
Ступала быццам па шнурочку
Адважная касінярыня
У Ярашэўскага ў садочку.

Пракосы ж клаліся крывенька...
Касіла Мар’я аж да ночкі,
Аж покуль конік не заценькаў
У Ярашэўскага ў садочку.

Зацёхкаў конік, як салоўка...
І села Мар'я ў халадочку,
Схіліла гожую галоўку
У Ярашэўскага ў садочку.

Залюбавалася міжволі,
Хоць і зажурваліся вочкі:
"Няўжо не буду больш ніколі
У Ярашэўскага ў садочку?.."

Душы не кратай, паняверка,
Сумненні, адбягайце ўпрочкі:
Яшчэ паходзіць касінерка
У Ярашэўскага ў садочку!

3 вечара на 14 жніўня '97,
Гота (Цюрынгія)

* * *

Я — камень, кінуты ў раку.
Кругі, расходзяцца кругі,
Усё шырэй, шырэй, здаецца.
Ды раптам зыркне бліскавіца,
I ўжо не вочы ўбачаць — сэрца:
Усё шчыльней, шчыльней кругі...

1970

* * *

Вечна поруч...
«Дзень добры, Ніна!
Нешта ты, сяброўка, прымоўкла...
Як там маецца вёска Нівы?
Што пяе канал тваім вокнам?

Так даўно не пісаў... Даруй мне.
Гэткі час нейкі быў няпэўны.
Несці радасць люблю, як дарунак,
А з нягоды нягода, пэўна ж?

А было не зусім вясёла:
То адно не ў лад, то другое.
Людзі, ведаю, не анёлы,
Толькі гэта сэрца не гоіць...

Можа, трэба было б іначай?
Можа, трэба не так хваравіта?
Ды, відаць, мне ўжо лёсам прызначана
Подласць біць і быць подласцю бітым.

Я, здаецца, завёў пра сумнае...
Чапялою мяне, чапялою!
...Знаеш, Нін, толькі хмара насунецца,
Завіруюць сняжынкі роем —

I прыгадамі ўжо прыкованы,
Як дзікун да агню святога,
Да сустрэчы той невыпадковае,
Дзе звяло нас СП ці Богам!

Што чуваць у сяброў нашых, Ніна?
Мо пашчасціць — летам збярэмся.
Нізка кланяюсь вёсцы Нівы
I тваёй любімай бярэзінцы...»

За акном бяззорна і нема,
Ноч — як чорная штольня шахты,
Дзе разбілася яснае неба
У тваю апошнюю вахту.

Вёска Нівы спраўляе вяселлі,
Вёска Нівы спраўляе радзіны.
Што ніколі яе аселіцы
Больш не стрэць цябе —
страшна, дзіка.

Перадушаны крык маўчаннем
У душы — як сізіфаў камень.
У кожнай пошце няўцямна вачамі
Ад цябе ліста ўсё шукаю...

1970

СУХМЕНЬ, 1979

Цяпер, калі ўсееўрапейская спякота
З неміласэрнай сілаю сягнула
З нябёсаў высквараных і сюды,
На старану палескую маю,
У дольных водах некалі купаную, —
Цяпер яна жадна глытку вады.
Як дзіўна: гэту смагу
Непрыспанаю
Нашу ў сабе ўсе помныя гады.
Мяне ў дарозе —
У любой —
Заўжды —
Да чыстага калодзежа цягнула.