Генрых Далідовіч - Жар кахання [Апавяданні пра жанчын]

Душу маю яшчэ болей развярэдзіў знаёмы, старэйшы гадамі паэт. Калі аднойчы мы стаялі з ім каля аўтобуснага прыпынку i нязмушана гаварылі пра жыццё-быццё, я не вытрываў i заўважыў: «Колькі ў Мінску прыгожых жанчын!» Той, глыбакадумна ўздыхнуўшы, адказаў: «Пачакай, у маім узросце ты ўбачыш, што ix, маладых i пекных, вельмі шмат. А заадно зайздросна падумаеш: «А ix жа хтосьці кахае i галубіць!»

Што да нашага з Ксеняй знаёмства, дык яно пачалося з яе. Яна не толькі званіла мне наконт кнігі, але, маючы вольную часіну паміж лекцыямі, магла абзыўнуцца i зусім нечакана: «Як жывеш, Васіль? Выбачай, але мне хочацца пачуць твой голас, пагутарыць з табою».

З гэтых яе частых тэлефонных званкоў я хутка ўведаў амаль пра ўсё, што дзеецца ў ix на кафедры i ў інстытуце, хто яе прыяцель i вораг, пра мужа i дзяцей. Да слова, яе муж — дырэктар маторнага завода, уладны i жорсткі, але гулюн; Ксеня ненавідзіць яго, жыве з ім дзеля дзяцей, хоць пакуль што вялікага шчасця ад ix не мае: дачка зарана, у семнаццаць гадоў, зацяжарала, выйшла замуж за такога ж юнага, як i сама, а праз год развялася, сын-школьнік трапіў у абы-якую кампанію, праз яго яе літаральна замучвае міліцыя, ёй прыходзілася ўжо разы два выбаўляць яго ад турмы.

Так вось, па тэлефоне, мы амаль за год сталі незнаёмымі знаёмцамі i сябрамі. Па яе шчырасці i ў той жа час хітраватасці, па нясмеласці i дзёрзкасці, па меланхалічнасці i ажыўленасці я зразумеў: жанчына яна жвавая, хуткая на смех i на слёзы i, мабыць, ахвотніца да мужчынскай балбатні i ласкі.

На днях я пазваніў ёй сам: віншую, ёсць карэктура тваёй кнігі. «Васілёк, дзякую, цалую, — усцешылася яна, а пасля нечакана запрасіла: — Слухай, прыедзь на канферэнцыю на дні два раней. Убачым адно аднаго, пасядзім-пагаворым, а то i гульнём добра».

Я, паўтару яшчэ, загарэўся, панёсся. Меў рацыю паэт Максім Багдановіч:

Я, канечне, дагэтуль не «піў да дна», але цяпер мне захацелася прыгубіць болей...

...Цягнік дацягнуўся туды апоўдні.

Я ўзяў свой партфель, букет кветак i рушыў на сыры, але без снегу, студзеньскі перон, з яго — у мокры i халодны ад цэменту i белай пліткі падземны пераход, а ім — на прывакзальную плошчу, пільна ўзіраючыся на сустрэчных жанчын: хто ж з ix яна, гэтая загадкавая Ксеня?

Ды ніхто з гэтых жанчын нікога не сустракаў. Выйшаўшы з падземкі, я паўзіраўся вакол: адразу за шклянымі дзвярыма паходжвалі маладыя цыганкі ў яркай апратцы i выбіралі тых, да каго можна прычапіцца i ўзяць здабычу, воддаль, на жалезным бардзюры, звесіўшы ногі, сядзелі таксісты ў аднаго фасону куртках i фуражках, смела, нават нахабна выцікоўвалі патрэбных пасажыраў, найбольш кладучы вока на загарэлых i абчапляных валізкамі ды клункамі людзей з поўдня, a калі бачылі просьбу ў іхніх позірках, дык тут жа саскоквалі на дол i задаволена паціралі рукі: «Куда, шэф, нада?»

Я затрымаўся пры вакзале, паворочаў галавою — сярод тых, хто быў паблізу, каля цётак-прадаўшчыц у белых халатах за скрынкамі з калёсікамі i каля кіёскаў-буфетаў таксама не было той маладзіцы, якая чакала б госця. Праз некалькі хвілін пасажырскі натоўп разышоўся, з новых людзей я застаўся адзін. Стаяў i пазіраў на замглёны ў бясснежную зіму горад, па бліжэйшых вуліцах якога цяжка паўзлі аўтобусы i тралейбусы, шнуравалі грузавікі i борздка бегалі легкавікі, сюды-туды сноўдаліся людзі, i адусюль гучэла паўруская, паўбеларуская, з палескім акцэнтам мова — мова якраз гэтага горада, дзе тутэйшы люд амаль чарнявы.

Мабыць, праз паўгадзіну мне надакучыла падпіраць вакзальную сцяну; я збіраўся падацца ўжо ў недалёкую гасцініцу i ўладкавацца ў ёй, як згледзеў: з тралейбуса, што падпоўз амаль да самага вакзала, выйшла жанчына i не пайшла спакойна, як усе, а падняла галаву, агледзелася i, выхапіўшы позіркам мяне — гэта значыць таго, хто чакае i нудзіцца, — імкліва памкнулася сюды.

Падышоўшы, крыху схіліла галаву i ўсміхнулася:

— Васіль Данілавіч?

— Васіль, — я таксама крыху схіліўся.

— А я — вашая аўтарка, Ксеня Адамаўна, альбо Ксеня, — гарэзна прамовіла i падала руку ў чорнай пальчатцы.

Спачатку я паціснуў, а пасля паўжартоўна адгарнуў краёк пальчаткі i пацалаваў руку — ужо не зусім маладую» але, як адчувалася, дагледжаную, а пасля падняў вочы i агледзеў яе: Ксеня, як выходзіць, невысокая, мне па плячук, не поўная, але i не танклявая, яркая бландзінка з блакітнымі вачыма, з расцвілай, але ўжо затухаючай красою; раней, летам, мабыць, добра загарэлая пад паўднёвым сонцам, а цяпер крышку з пабляклым сонечным налётам, пад заліхвацкім чорным капелюшом, у скураной чорнай куртцы з белымі металічнымі заклёпкамі, у чорнай спадніцы i прыгожых чорных ботах на высокіх абцасах.