Вінцэсь Мудроў - Жанчыны ля басейну

Каля вялікай крушні сябрына спынілася накапаць чарвякоў. Уладкаваўшыся на валуне, Жэрар пачаў быў апавядаць новую небыліцу, ды яго перапынілі.

- А ланцуг на руку ты што – дзеля прыгажосьці начапіў? – зьнянацку спытаў рабаціністы Яська, самы малы з вудалёў. Жэрар горка пасьміхнуўся і, пакруціўшы на запясьці бранзалет, ціхім, але ўпэўненым голасам прамовіў:

- Тым, хто займаецца картынгам, гэты ланцуг проста неабходны. Бачыш, на ім выбіты група крыві і рэзус…

Хлопцы, якія пра картынг мелі даволі цьмянае ўяўленьне, зачаравана паглядзелі на гоншчыка.

- А якая хуткасьць у гэтага картынга? – не сунімаўся Ясь.

- Ну, вядома, я ня Стэн Барэт, а мой карт не “Будвайзэр”, але хуткасьць даволі сур’ёзная.

Пасьля такіх слоў усталявалася шматзначнае маўчаньне, якое недарэчна парушыў няўрымсьлівы Яська.

- А хто такі… гэты Барэт?

- Ну, слухайце, ня ведаць Стэна Барэта…

Жэрар быў абражаны. Падхапіўшыся з валуна і міжволі пераймаючы бацькавы рухі, ён нэрвоваю хадою абышоў крушню.

- 17 сьнежня 1979 году на палігоне Роджэрс у Паўднёвай Каліфорніі быў прабіты…

Але хто быў пабіты на палігоне, уражаныя слухачы так і не даведаліся. Іхны гарадзкі сябрук зьнячэўку асекся. Вочы ягоныя ненатуральна пашырыліся і ўтаропіліся ў чэзлую бружмеліну, што кусьцілася ля крушні. Усе паглядзелі на куст, але, не заўважыўшы нічога, што магло б уразіць, скіравалі дапытлівыя позіркі на Жэрара. Той, стоена дыхаючы, яшчэ колькі часу стаяў у здранцьвеньні, потым увесь сьцяўся і сьцягнуў з галавы кепурку. Вяскоўцы зьбянтэжана назіралі, як гараджанін вокраччу падпоўз да куста і, выставіўшы перад сабою шапку, кінуўся на бружмеліну. Пачабохтаўшыся ў кустоўі і пераможна гікнуўшы: “Не ўцячэш, гад!”, ён падхапіўся на ногі, трымаючы ў руцэ вялізнага палёвага коніка. На твары Жэраравым ляжаў цень незразумелай трывогі.

- Хлопцы, бяжыце ў бліжэйшы сельсавет, падымайце людзей! Саранча ідзе! – голас у Жэрара быў цьвёрды і рашучы. Некалькі хлопцаў матлянуліся ў бок вёскі, але свойчас спыніліся і недаверна паглядзелі на гараджаніна, намагаючыся дапяць, хто такая гэтая саранча, куды яна ідзе і навошта трэба падымаць людзей.

- Ну, чаго вы сталі, як ёлупні? Дарагая кожная хвіліна. Хочаце, каб усё тут было зруйнаванае і зжэртае? Хутчэй, кажу вам, бяжыце ў сельсавет – няхай выклікаюць авіяэкспэдыцыю!

Да вёскі ён бег, надзейна заціснуўшы шкодніка ў кулаку. Ён не крыўдаваў на хлопцаў, якія, пэўна, і дагэтуль качаліся па траве, заходзячыся ад рогату. Крыўдаваць не было калі – трэба было дзейнічаць.

Падбягаючы да гародаў, ён убачыў цётку Палуту. Тая хадзіла па бульбянішчы, зьбіраючы ў слоік калярадзкіх жукоў.

- Цёця-а! Бяда-а! – з астатніх сіл крыкнуў змагар са шкоднікамі і, спатыкнуўшыся, паваліўся ў разору. Цётка Палута, згледзеўшы нябожа, ад нечаканасьці выпусьціла з рук слоік і, рынуўшы насустрач, залямантавала:

- Ці ж руку пашкодзі-іў?!

- Каб руку… Тут страшней, - хапаючы ротам паветра, выгукнуў Жэрар. – Дзе тут у вас бліжэйшы сельсавет? Трэба тэрмінова паведаміць аб зьяўленьні саранчы.

Цётка пужліва агледзелася.

- Якога Шаранчы?

- Вось, злавіў на полі, кілямэтры два адсюль.

Небарака-конік роспачна трапятаўся між пальцаў, марна спрабуючы вырвацца.

Цётка паволі апусьцілася на ляху.

- Як жа ты мяне, Жорык, улякнуў…

Яна выцерла ражком хусткі халодны пот з ілба і, глянуўшы на кузурку, ужо спакойным голасам прамовіла:

- Якая ж гэта шаранча? Мы пра такую і ня чулі. Гэта ж жамяра такая, ну, насякомае па-вашаму. У нас іх казялкамі завуць.

- Якая там жамяра! Гэта пералётная саранча, наш люты вораг і шкоднік!

Пачуўшы пра шкодніка, цётка прыхапілася, выцерла рукі аб хвартух.

- Ды ён асабліва ня шкодзіць, - сьцішана пачала цётка. – Скача, сьвіршчыць… Ну, можа, калі і зьесьць якую травінку…

Цётка Палута казала яшчэ штосьці ў абарону шкодніка, ды слухаць яе не было часу.

“Якія ўсё ж такі нядбалыя людзі, - пранеслася ў галаве ў Жэрара, калі ён, не разьбіраючы дарогі, ляцеў па лехах маладой капусты. – “Жамяра”… Вось як зьбярэцца гэтая жамяра ў кучу, ды пасядзе на хату, ды абрыне дах на галовы – тады пасьмяецеся”.

Бацька сядзе на лаве пад яблыняй і, пыхкаючы люлькай, чытаў раённую газэту. Такая лагодная бацькава пастава крыху зьбянтэжыла сына. Ён у нерашычасьці спыніўся пасярод двара і яшчэ раз паглядзеў на кузурку. Не, сумневу быць не магло – зялёны скакунец, што цялёпаўся ў руцэ, быў дакладнай копіяй таго, з плякату, ды і ўдоўжкі меў ня меней як шэсьць сантымэтраў.