Генрых Далідовіч - Кліч роднага звона

Здесь есть возможность читать онлайн «Генрых Далідовіч - Кліч роднага звона» весь текст электронной книги совершенно бесплатно (целиком полную версию без сокращений). В некоторых случаях можно слушать аудио, скачать через торрент в формате fb2 и присутствует краткое содержание. Город: Мінск, Год выпуска: 1997, ISBN: 1997, Издательство: Юнацтва, Жанр: Современная проза, на белорусском языке. Описание произведения, (предисловие) а так же отзывы посетителей доступны на портале библиотеки ЛибКат.

Кліч роднага звона: краткое содержание, описание и аннотация

Предлагаем к чтению аннотацию, описание, краткое содержание или предисловие (зависит от того, что написал сам автор книги «Кліч роднага звона»). Если вы не нашли необходимую информацию о книге — напишите в комментариях, мы постараемся отыскать её.

Чытач трымае ў руках кнігу вядомага празаіка, лаўрэата Дзяржаўнай прэміі Рэспублікі Беларусь Генрыха Далідовіча: тут i раман «Кліч роднага звона» — пра першыя самастойныя крокі, узвышэнне Навагародка як горада, княства i цэнтра будучай дзяржавы ў далёкім XIII стагоддзі, i новыя апавяданні з цыкла «Жар кахання», i развагі сталага ўжо творцы пра жыццё i літаратуру. Як i ранейшыя, новыя творы пісьменніка вызначаюцца навізной, заглыбленым псіхалагізмам, яркасцю мастацкіх карцін i сакавітай беларускай мовай.

Кліч роднага звона — читать онлайн бесплатно полную книгу (весь текст) целиком

Ниже представлен текст книги, разбитый по страницам. Система сохранения места последней прочитанной страницы, позволяет с удобством читать онлайн бесплатно книгу «Кліч роднага звона», без необходимости каждый раз заново искать на чём Вы остановились. Поставьте закладку, и сможете в любой момент перейти на страницу, на которой закончили чтение.

Тёмная тема
Сбросить

Интервал:

Закладка:

Сделать

— Элёрэ! Батран![ 14 14 Наперад! Не бойся! (венг.) ]

— Бжыдаль![ 15 15 Пачвара! (польск.) ]

— Гидь![ 16 16 Гад! (укр.) ]

— Зобачце: Навагрудэк![ 17 17 Глядзіце: Навагрудак! (польск.) ]

— Элёрэ! Батран!

— Фрыш драуф![ 18 18 Смялей наперад! (ням.) ]

— Аусгаррэн![ 19 19 Трымацца да канца! (ням.) ]

— Айн блёфэр кэрл! Айн троттэль![ 20 20 Прыдурак! Абэлтух! (ням.) ]

— Гавкай-гавкай, гндь! Нагавкаеш!

— Геть, гидота! Геть, посипака![ 21 21 Прэч, брыда! Прэч, паслугач! (укр.) ]

Абмацваючы вачыма поле бою, Усяслаў вышукваў: дзе ж знаёмая Данілава харугва, дзе яго знаёмае карзно? I нечакана ўбачыў у людской гушчэчы: Данілу з невялікай купкай людзей абкружылі венгры, той ca сваімі дружыннікамі адчайна б'ецца, аглушае, скідвае з коней усё новых i новых ворагаў, але вось некалькі пешцаў злаўчыліся i сцягнулі Данілу за карзно з каня.

— Бачыш, княжыч? — запытаў Усяслаў.

— Што?— з маладым, неўтаймоўным хваляваннем усклікнуў той.

— Угры палоняць князя Данілу,— паказаў мячом туды, дзе з дзесятак венгерцаў спрабавалі абваліць i жывога звязаць разгарачанага галіцка-валынскага ўладара.— Трэба адбіць яго.

— Мілы дзядзька![ 22 22 Дзядзька (пястун) — выхавацель. ] — аж падскочыў у сядле малады княжыч, замахаў мячом.— Дазволь мне выратаваць князя Данілу!

— Паспееш яшчэ праліць нечыю ці сваю кроў,— ужо спакойна прамовіў ён.— Было i яшчэ будзе шмат сечаў ды пабоішчаў.

— Але павінен жа я калі-небудзь праверыць руку не толькі ў гульні, але i ў баі! — не мог спакойна ўседзець у сядле той, з мужчынскай зайздрасцю бачачы, як яго аднагодкі скульваюць з коней рыцараў.

— Князю трэба не толькі твая дужая рука, але i ясная, разумная галава,— усё не дазваляў выхаванцу рынуцца ў атаку Усяслаў.— Глядзі ўважліва за боем, вучыся бачыць, як ён ідзе, думай, што i як рабіць, каб пераламаць яго на сваю карысць. Суцішвай эмоцыі i парывы, развівай здольнасці страціга. Ты ж — наш будучы князь!

— Я так ніколі не пабуду ў баі,— надзьмуўся той.— Да сівых валасоў буду отракам, тваім вучнем,— а пасля нечакана, парушаючы дамову з бацькам, неслух рэзка тузнуў свайго каня, ударыў яго шпорамі i свавольна панёсся туды, дзе на валаску вісеў лёс князя Данілы. Канечне ж, нарэшце хацеў паадолець свой першы, самы вялікі страх перад першым сур'ёзным боем i заадно молада хацеў паказаць усім, што ён смелы i добра ўжо навучаны, варты таго, каб на яго ўсе, найперш равеснікі яго юнай дружыны, а таксама i князь Даніла ca сваімі баярамі, глядзелі ўжо як на харобрага!

«Ну, княжыч, пачакай! Падсыпле табе князь!»— з такой помслівай думкай Усяслаў кінуўся ўслед за выхаванцам-неслухам — каб прыкрыць яго. Той ca сваёй аховаю (а ўзначальваў яе Усяславаў зяць, баярын Васілёк) уклініўся ў непрыяцельскі гурт, сек-церабіў дарогу да князя Данілы; Усяслаў замечаваў i заадно намагаўся бачыць княжыча хоць краем вока, крычаў, каб той вярнуўся ў тыл, ды той не слухаў, задзірыста наскакваў то на аднаго, то на іншага непрыяцеля, i адразу было відаць: у яго яшчэ няма халоднай развагі i лучных удараў, ён зашмат марна траціць энергію i сілу.

Не пайшоў-пабег, а марудна пацягнуўся час нямала ўжо вырвалася i панеслася ў неба мужчынскіх моцных слоў, стогнаў, непрыязнага шалу i ап'япення ад сечы, нямала вылілася поту i крыві, прагучала апошніх, перадсмяротных i звернутых да маці ўскрыкаў, пакуль, нарэшце, не адбыўся адчайны пералом:

— Венгжы ўцекаен!..[ 23 23 Венгры ўцякаюць!.. (польск.) ]

— Аллес цурук! Аллес цурук![ 24 24 Усе назад! Усе назад! (ням.) ]

I трэба ж, калі ён, Усяслаў, уцягнуўся ў бой, калі князь Даніла зноў ускочыў на каня i павёў за сабой усіх у наступ, дык вось у гэтую радасную хвіліну Усяслава нечакана ахаланіў старшы яго аховы Цішук:

— Ваявода, княжыч паранены!

На табе! Толькі нейкі міг не бачыў таго, але за гэтае імгненне вось такое. Недагледзеў! Дзядзька! Дай бог, каб княжычава рана была лёгкая. Тады яна будзе радасцю i славай для маладога нашчадка ўладара іхняй зямлі, першым ягоным баявым хрышчэннем. Ды... Як толькі Усяслаў пад'ехаў i ўбачыў на зямлі абкрываўленага i збялелага юнака, сэрца яго рэзка ўстрапянулася, а пасля зайшлося ад болю i адчаю...

...— Ваявода,— дыван каля ўвахода адхінуўся — у шатры пачуўся ціхі Цішукоў голас.

Усяслаў адплюшчыў вочы, вярнуўся ў думках з успамінаў у цяперашні час: у шатры было ўжо цемнавата, з двара сюды праз адхінутую занавеску даляталі ружова-чырвоныя водсветы ад недалёкіх шматлікіх вогнішчаў.

Читать дальше
Тёмная тема
Сбросить

Интервал:

Закладка:

Сделать

Похожие книги на «Кліч роднага звона»

Представляем Вашему вниманию похожие книги на «Кліч роднага звона» списком для выбора. Мы отобрали схожую по названию и смыслу литературу в надежде предоставить читателям больше вариантов отыскать новые, интересные, ещё непрочитанные произведения.


Генрых Далідовіч - Жывы покліч [Выбранае]
Генрых Далідовіч
Генрых Далідовіч - Маладыя гады
Генрых Далідовіч
Генрых Далідовіч - Свой дом
Генрых Далідовіч
Генрых Далідовіч - Пабуджаныя
Генрых Далідовіч
Генрых Далідовіч - Міг маладосці
Генрых Далідовіч
Генрых Далідовіч - На новы парог
Генрых Далідовіч
Генрых Далідовіч - Міланькі
Генрых Далідовіч
Генрых Далідовіч - Цяпло на першацвет
Генрых Далідовіч
Генрых Далідовіч - Сярод лесу, сярод поля
Генрых Далідовіч
Генрых Далідовіч - БНР i БССР
Генрых Далідовіч
Генрых Далідовіч - Станаўленне
Генрых Далідовіч
Отзывы о книге «Кліч роднага звона»

Обсуждение, отзывы о книге «Кліч роднага звона» и просто собственные мнения читателей. Оставьте ваши комментарии, напишите, что Вы думаете о произведении, его смысле или главных героях. Укажите что конкретно понравилось, а что нет, и почему Вы так считаете.

x