Вінцэсь Мудроў - Багун

Гаспадыня, відаць, адчула настрой тэлемайстра, бо ў тое ж імгненьне на кухні аглушальна засквірчэлі яйкі на патэльні.

— Якія там мужчыны!.. Бабы ды два дзяды... Базылю восемдзесят, а Хамёнку яшчэ больш... Японскую памятае.

Майстар выпусьціў праз нос паветра, варухнуў кадыком і зь нейкай разьюшанай апантанасьцю стаў раскручваць штэпсэльную вілку.

За вакном сутоньвалася. Сьнежныя крупы стукалі па шыбе, у коміне галасіў вятрыска, і ад усіх гэтых зыкаў Івану зрабілася не па сабе.

“І калі ўжо вернемся?” — падумаў ён, панылымі вачыма азіраючы хату. — Трэба было хоць цыдулку пакінуць, каб маці не хвалявалася”.

Іван затрымаў позірк на ходзіках, што цікалі пад стольлю, і з грудзей ягоных вырваўся пакутлівы ўздых. Гадзіньнік паказваў палову трэцяй: акурат гэтым часам маці вярталася зь дзённай дойкі. “Пабачыць, што мяне няма, і да Пятроўны пацягнецца. Тая і скажа, з кім паехаў...” — Іван уявіў, як роспачна будзе лаяцца маці, як яна, зганяючы злосьць, будзе ганяцца з ручніком за катом Барысам, і, заняты сваімі думкамі, не пачуў Лябёдкавага вокліку:

— Эй, Ваня... заснуў?

У сьвятліцы грала музыка, на кухні сквірчэлі скваркі, а на тэлевізійным экране каласілася жыта, і стройным шыхтом ішлі камбайны.

“Рублёў дзесяць зьдзярэ, і віна вып’е пад самую завязку”, — незадаволена падумаў Іван, з дакорам зірнуў на сябра, але той, насуперак ягоным меркаваньням, ад грошай адмовіўся.

— Схавайце свае рублі... — кінуў Лябёдка, згледзеўшы ў бабчыных руках пакамечаны трульнік. — З-за такога рамонту і квітанцыю неахвота выпісваць — у штэпсэлі правадок адышоў… Чарку мо вып’ем, калі нальяце.

— Нальем, нальем. А як жа не наліць, — узрадавана замітусілася старая, — ёсьць і чарка, і да чаркі... — і, падхапіўшы па дарозе чапялу, гаспадыня кінулася да печы.

Пілі і елі стоячы, бо расьседжвацца не было часу. Бабця Мар’яна (так сябе назвала гаспадыня) выставіла на стол бутэльку “чарніла”, а таксама яечню і саган гарачай бульбы на закуску. Бегаючы за матацыклам, Іван добра-такі выгаладаўся — бульба са скваркамі проста раставалі ў роце. Згаладаў і сябра. Налягаючы на бульбу — аж нос угінаўся, — Лябёдка хапаў ротам паветра, варушыў коўцікам і пры гэтым няўцямна мармытаў:

— Думаеш, калі ў мяне брат... у тэлеатэлье працуе... дык мне дэталі дарма даюцца? За адзін трансфарматар... дзьве бутэлькі аддаў...

За лічаныя хвіліны яны выцерабілі саган бульбы, праглынулі яечню, асушылі ад тлушчу патэльню, і ўвесь гэты час гаспадыня стаяла пасярод кухні, пазіраючы на майстра, не раўнуючы, як на Міколу-ўгодніка. Выдавала на тое, што яна хацела нешта сказаць, і майстар, бачачы такую нерашучасьць, запытальна міргнуў левым вокам.

— Дачка ж павінна прыехаць. Трэба ж ёй аполец сала даць, ды нейкіх кілбас...— выдыхнула, нарэшце, гаспадыня і, нібыта спужаўшыся ўласных слоў, заціснула рот ражком паркалёвай хусткі.

Хлопцы счакалі хвіліну, спадзеючыся, што старая скончыць думку, але тая маўчала, і Лябёдка, кіўком галавы ўхваліўшы такія жадункі, разьліў рэшткі віна па шклянках.

— Дапіваем і йдзем, а то матор астыне. Піхай тады... да самага дому, — рука Лябёдкава пацягнулася за шклянкай, ды нечакана замёрла ў паветры.

— Можа б вы мне, мальцы, кабана закалолі? — пудка запыталася гаспадыня, а згледзеўшы на майстравым твары разгубленасьць, нахілілася і выцягнула з тумбачкі вялізную, закаркаваную газэцінай бутлю.

Спусьцісты, парослы густым лазьняком бераг пачынаўся адразу за хатай. Убіўшыся ў кусты, Іван расшпіліў прарэх і падуладны нэрвовым дрыжыкам струмень шапатліва ўдарыў па ссохлым лісьці.

Іван хваляваўся. Нават далоні ўпацелі. І хвалявацца было з чаго: кабаноў ён зроду ня рэзаў. Ды што там кабаны... Ён і курыцы засекчы не даваў рады. Летась цюкаў пеўня, дык траха бяз пальцаў не застаўся, і певень, з рук вырваўшыся, наляцеў, безгаловы, на маці і новую спадніцу скрывавіў. Ну, а Лябёдка, хоць і наплёў гаспадыні, што за сваё жыцьцё дванаццаць сьвіней прыкончыў, але ж пры гэтым на бокі азіраўся і вусны прыкусваў. Дзе яму было іх прыкончваць, калі ў Лябёдчыхі ў двары апрача чатырох курэй ды аблезлага ката анічога больш не вялося.

Дзясятым разам уздыхнуўшы, Іван падцягнуў штаны і пачуў, як недзе непадалёку гэтак жа роспачна ўздыхнуў Лябёдка.

— Нічога, Ваня, прарвемся!

Яны вылезьлі з кустоў, і Лябёдка, прысмаліўшы "беламорыну", стаў знаёміць Івана са сваім плянам.

— Карацей, заходзім у хлеў, прывязваем да задняй нагі вяроўку і на двор выпускаем. Ты яго за нагу трымаеш, а я... — акінуўшы вачыма навакольле, Лябёдка засяродзіўся на агароджы, што атачала бабчын падворак, — гакну калом між вушэй, а як скапыціцца — нож у горла.