Павал Місько - Прыгоды Бульбобаў

Перабраў усю сценку слоіка некалькі разоў - так і не зачапіўся!

Шкада стала хамяка. Нібы ў турму якую пасадзілі. Толя адкалупнуў ад батона невялікі, з арэх, кавалачак, кінуў у слоік. Хамячок не бачыў спачатку булкі, але вусы адразу заварушыліся - адкуль гэтак смачна пахне? Крутнуўся ў той бок, хап зубамі. Падтрымаў яду лапкамі і... запхаў кавалачак у рот цалкам! Левая шчака адтапырылася, як напакаваная торба. Такі ж кавалачак батона памачыў у малако і кінуў хамяку Коля. Хамяк палізаў трошкі булку, падхапіў лапкамі, як ручкамі, і запхнуў за тую ж левую шчаку. Яна адтапырвалася ўжо так, што пераважвала хамяка на адзін бок. Зрабіў круг па дне, стаў на дыбкі - глядзіць на Толю і Колю.

- Ой, яшчэ хоча! - замітусіліся яны. - Чаго б яму даць?

Тата ўкінуў кавалачак яблыка, зярняткі з яблыка. Хамяк тут жа іх прыбраў, засунуў за правую шчаку. Сыпнуў Толя семак сланечніку, яны разляцеліся па ўсім дне. Прапоўз хамяк, як пыласос, - не пакінуў ніводнай! Кінуў Коля белы гарбузік - хамяк узяў семку ў ручкі, пакручвае, як шафёр руль, абгрызае рубчык. Тузець зубамі - лупінкі адпалі ў бакі, пляскатае зярнятка знікла за шчакой. Абедзве шчакі тырчалі ўжо так, што хамяк упоперак стаў шырэйшы, чым удоўж. Не торбачкі былі ў яго за шчокамі, а сапраўдныя мяшкі - аж да паловы тулава.

- Ой, ха-ха-ха! - не вытрывалі Толя і Коля. - Не есць, а ўсё запасаецца.

- Ну і тарбахват! - смяяўся і тата. Прынёс ірваную шарсцяную шкарпэтку, камяк ваты, кінуў у слоік. - Хай робіць гняздзечка.

Хамяк трохі пацягаў, патузаў шкарпэтку і вату зубамі, падрапаў кіпцямі. Потым падлез пад іх. Думаў, ніхто не бачыць, а яго было відаць з усіх бакоў: прысеў на заднія лапы і цісне пярэднімі на шчокі, выпіхвае харч. Пачысціў зашчочныя мяшкі, узяў у лапкі аблузаны гарбузік - есць.

- Вой, як чалавечак! - дзівіўся Толя.

- Ага, пальчыкі ружовенькія, ручачкі маленькія, - захапляўся Коля.

- Хомка, мы Гуліверы для цябе, праўда? - Толя пастукаў пальцам у сценку слоіка.

Хамяк адвярнуўся да яго спінаю, але жаваць не перастаў.

- Хомка ў многіх завуць. Другое імя прыдумайце, - параіў тата.

- Гаўрык, Гаўрычак, - пазваў Толя і засунуў руку ў слоік.

Хамяк крутнуўся, выварочваючы ўгору галаву, выставіў для абароны зубы: «Ш-ш-ш-ш-ш».

Толя спуджана выхапіў руку.

- Гаўрык, Гаўрык, гэта ж я - ты не пазнаў? Але Гаўрык нікога не хацеў пазнаваць. Палез праз дзірку ў шкарпэтку.

І тут прыйшла з работы мама.

- Міхась, не забаўляйся, як малы! Схадзі лепш у краму, малака, хлеба купі. Во, яшчэ цэлы спіс... А для торта я сама ўсё купіла.

- Калі ж пацешны вельмі... - Тата пайшоў да вешалкі з адзеннем.

- Мама! У майго хамячка лапкі ружовенькія! Бярэ пальчыкамі ўсё, як чалавек! Гаўрык! Гаўрычак! Пакажыся маме! - Толя пастукаў кіпцем па сценцы слоіка, але хамяк не хацеў паказвацца.

- Падумаеш, - пакрыўдзіўся Коля. - У мяне рыбкі будуць лепшыя за твайго хамяка... - І пайшоў з кухні ў пакой.

- Я чакала, што так будзе. Яны яшчэ паб'юцца з-за гэтага хамяка, - папракнула мама тату. - Яны і ўрокаў не захочуць рабіць - каля хамяка будуць сядзець, каля акварыума. Хай толькі будзеце кепска вучыцца! Хай!.. Я тады вам...

Толя і Коля расхваляваліся. Хутка ўжо ў школу, ой, хутка!

Кінуліся да сваіх ранцаў з кнігамі, сшыткамі, каляровымі алоўкамі. Даўно ўжо, больш за месяц, стаялі ранцы ў куточку. І буквар, і чытанку Толя і Коля перагледзелі ў першы ж дзень, а што-нішто і прачыталі. Абодва ўмелі чытаць. Нават цэлы год самі хадзілі ў дзіцячую бібліятэку.

- Ой, не трэба было іх вучыць чытаць! - забедавала мама, грукаючы посудам. - Ім нецікава будзе на ўроку, круціцца будуць.

- Як гэта - не трэба? - сказаў тата ад парога. - Цяпер настаўнікі патрабуюць, каб дзеці ўмелі чытаць да школы. Каго ў садзіку вучаць, каго дома, каго ў падрыхтоўчай групе.

Толя і Коля былі згодны з татам.

Як гэта - не ўмець чытаць? Зараз яны і жыць не могуць без чытання. Проста дзіва, як дасюль жылі. А за год - выгадалі цэлы год! - яны столькі кніг прачыталі, столькі ўсяго даведаліся!

Зноў пабеглі на кухню. Як там хамячок?

Слоік стаяў ужо не на стале, а на падлозе каля буфета-шафачкі. Мама зняла. Толя адразу лёг на бок, Коля стаў на калені - не відаць Гаўрыка! Толькі ледзь прыкметна варушыцца шкарпэтка, яго схованка. Не відаць і ваты - зацягнуў хамяк у шкарпэтку.

- Не коўзайцеся па падлозе! А то самі будзеце мыць адзенне, - пагразіла мама.

Толя засунуў руку ў слоік, расхіліў гняздзечка. Усе прыпасы ляжалі ў шкарпэтцы, а хамяк штосьці трымаў каля рота і хуценька, спяшаючыся, жаваў. Не ўцерпеў Толя, дастаў Гаўрыка, паднёс да рота. Мо зноў хацеў пахукаць на яго, а мо і пацалаваць у мордачку.