— Вашы намёкі мяне не цікавяць, — уставіў сваё следчы. — Прашу, калі ласка, дакладна адказваць на пастаўленыя вам пытанні.
— Дамовіліся! — кіўнуў яму галавою.
— Вы былі там — чаго? — учэпіста глянулі.
— Хачу вас запэўніць, пане следчы, што маё знаходжанне на тым тратуары не мела якой-колечы сувязі з крадзяжом, аб якім вы так ветліва паведамілі мне, — ён дастройваўся да яго танацыі. — З увагі, аднак, на тое, што я даў вам слова адказваць на пытанні, на вашы пытанні, ведайце, што пайшоў туды на сустрэчу з адной дамай. І мы доўга размаўлялі... Дабаўлю, што была халадэча і я прамёрз, але не прастудзіўся.
Следчы не паспяваў запісваць.
— Яе імя і прозвішча? Адрас? — аловак чакаў.
— Чыё? — не зразумеў ён. Але толькі на імгненне.
— Асобы, што знаходзілася з вамі.
— О! Гэта мая салодкая тайніца... Дарэчы будзе падкрэсліць, што прыгожых дам не называюць па прозвішчу, нават, як мне здаецца, і ў следстве. Яны, быццам боская з'ява, знаходзяцца па-за спіскамі, устаноўленымі нам, звычайным смяротнікам і да таго мужчынам. Цудоўную жанчыну не пытаюць пра імя ды і ўвогуле пра нішто. Дазволена толькі прасіць і захапляцца...
Следчы бялеў.
Андрэй цягнуў сваё, усё роўна як п'яны.
— Так, пане следчы, у прыгожай жанчыны можна папрасіць дазволу пацалаваць яе руку або выказаць сваё ашаламленне пекнатою...
— Сціхі-і-іце! — заікліва вывіснуў следчы. ён усхапіўся на ногі і грымнуў кулаком па стале. — Сці-і-і-це!!! Вам што здаецца: на дурня напалі?! На ідыёта? Кпіць вам захацелася! Насмешак-пасмешак... — хацеў крычаць далей, але астыў. Яму ж нельга крычаць.
Пахадзіў па кутах.
Андрэя ўзяла злосць. З'явілася яна ад нейкага скрыжавання здзіўлення са страхам.
Са злосці і страху бярэцца нянавісць.
Следчаму нібы не выпадала зноў выпытваць пра знаёмую Андрэя, ды і ён сам выбавіў яго ад гэтага клопату.
— Я не скажу вам ні яе імя, ні прозвішча! Дамовіліся?
— Не скажаце? — следчы ажывіўся.
— Не-а.
— Пашкадуеце таго.
— Магчыма.
— Ваша справа.
— Так, гэта сапраўды мая.
— I без вас даведаемся, — следчы закурыў. Андрэй запрыкмеціў, што ўся размова адбылася надта хутка, машынальна — быццам пачатак шашачнай гульні. У ёй, папраўдзе, не было пытанняў і адказаў. Былі толькі сцверджанні.
Усхвалявана зазваніў тэлефон.
Следчы, незадаволена, падняў трубку:
— Ну, я. Слухаю, — паслухаў. — Буду. Ужо іду.
Згроб паперы са стала. Пакінуў Андрэя аднаго, у нялоўкасці. Абразіўся на яго, ці што? Зайшоў міліцыянер і сказаў Андрэю:
— Пачакайце, грамадзянін, во тут, у калідоры, — і вывеў яго за сабою.
У калідоры Андрэй сеў у старое крэсла, што стаяла пад сцяною. Падумаў: «Сказаў, аднак, каб мяне вывелі». Мацней атуліўся палітом. Аднекуль увалаклі п'янага і, трымаючы пад пахі, увапхнулі ў дзяжурную, дзе накрычалі на яго і штосьці запісалі. Неўзабаве вывелі яго зноў, а дзяжурны, ідучы за сваімі памагатымі, наказваў: «У выцверазільню яго, сабаку паганага!»
Стала ціха.
Андрэй адчуваў сябе, нібы вучань, якому не хочацца ў школу.
Урэшце падумаў: ім чагосьці трэба ад яго.
Патрэбна нешта няважнае, да таго няважнае, што аж дзіўна, чаму ён яшчэ задумваецца над гэтым! Адрас жанчыны, якая адвяла б ад яго, Андрэя, усе тыя падазрэнні, што прыбіліся, чорт адзін ведае адкуль. Прадыктаваныя следчаму яе імя, прозвішча, нумар дома, у якім жыве, назва вуліцы, ля якой стаіць гэты дом, закончыла б камэдыю арышту і следства. Пасля вочнай стаўкі супольна выйшлі б яны на вуліцу, заселі б у «Асторыі». Заказаў бы абед і да абеду... Потым... «Што было б потым: назаўтра, праз тыдзень, праз месяц і год?» — Андрэй няясна прадчуваў, што ў іх узаемных адносінах, аднак, адбыўся б нейкі паварот, нейкі зусім мала відавочны, хіба што ў выпадковым жарце або змаўчанні, такі падводны паваротак, бачны ў выглядзе малюпасенькай вірынкі, усяго толькі. Але адно другому ўжо не маглі б верыць да канца, у чымсьці самым галоўным, як шанаванне чалавека чалавекам.
«Што яны мне зробяць? Я ж нічога не ўкраў!» — Андрэй усведамляў сваё становішча. Яно пачало яму падабацца: будзе дадатковы вопыт жыцця. Тым болей, што дасца ён нібы бясплатна яму: арыштавалі яго з суботы на нядзелю, без падстаў, на законныя сорак восем гадзін, да ночы з панядзелка на аўторак (на рабоце — выкруціцца махлярствам аб хваробе, прастудзе...). Абыдзецца без сенсацыі.
«З камісарыята могуць пазваніць дырэктару!» — асмаліла Андрэя нечаканае меркаванне. Могуць! Што ім гэта значыць? Падыме такі трубку тэлефона, набярэ нумар... Лепш не думаць!
Читать дальше