Данута Бічэль-Загнетава - Загасцінец

Бачыў позірк Ягайлы хітры
перамогу Грунвальдскай бітвы.
I як быццам ведаў сакрэт,
што ў сівыя часы i заўсёды
не кароны злучаюць народы,
а змаганне яднае свет.

У ДОЦІШКАХ

Зацвіў, нібы сто дваццаць год назад,
у доцііпскіх далінах белы май
i белы сад i ў ім дзідячы сад,
а Бурачка i ў Доцішках няма.

Не стукаюць набіліцы красён,
якія ткалі світку дудару
i патыкалі бураю зару...
Але народ запамятаў усё.

Не зніклі песні, што пяяў калісь
для нас на дудцы пасярод начы...
Алесь паціху дудачку ўключыў —
i песня-думка паляцела ўвысь.

Выводзіць чыстым голасам Алесь,
i падпявае рэчанька-дачка.
Мужчыны песню ведаюць...
Але
няма між ix Мацея Бурачка.

З выгнання ён вярнуўся. Не памёр
на стыку двух вякоў. Яго пара
заўсёды...
Але як спявае хор?
Ці ў лад з настроем сумным дудара?

Toй песняю-душою не крыві!
Хоць трэсйі, ды не кідайся ў адчай...
I як не стане, сапраўды, крыві,
знайдзі Алеся,— гранне не канчай.

СЛОВЫ

Веру словам —
дзіцячым слязам,
што кладуцца на сэрца цяплом.
Можна словам смяротна ўкалоць.
Легкамысным паколешся сам.
Словам чыстай крыніцаю плыць,
у птушыных звінець галасах.
Паспрабуйце на словы злавіць
кракадзіла ў тутэйшых лясах!
Не занось у захмарную высь...
Камяком у грудзях не замры...
Быць я марыла словам калісь,
што загоіць пакуты зямлі.

* * *

Як гушкануць мяне, не модную,
вачэй шчаслівых каруселі:
між горада — раку маркотную,
каля ракі - як на вяселлі.

Слязы адчыненыя весніцы—
хай птаха-бура залятае.
Заглядваюць святыя грэшніцы —
замоўлю грэшная святая.

Мяне, нібы шрацінкай граду,
пратне чужая таямніца.
Што ў каляровых снах сасніцца,
прыму за праўду.

Праз недарэчлівую змору
спраў да канда не давяду.
Але за песенную мову
я спражу сэрца на ляду.

ПРАГУЛКА З БОНКАЙ ПАД ДАЖДЖОМ

Шчэрыцца з гушчы галля
гром ненажэрны, галодны.
Хораша з Бонкай гуляць
па старажытнай Гародні.
Хораша чыстыя вулкі
міткай дажджу цыраваць.
Грому спякотныя вусны
будуць дамы далаваць.

Дождж палівае,
нібы з карца.
Бонка дае са стромы нырца.
У хованкі з громам
гуляе маланка.
Неба стракатае,
бы маляванка.

Вылезла Бонка
з Нёмнавай плыні,
як страсянулася —
лівень як хлыне!

Нёман, i горад, i дрэвы, i неба
ліўнем памыюцца да чыстаты.
Толькі патопу баяцца не трэба —
вельмі высока ў Гародні масты.

ДРАЖНІЛКА

Бегла за ценем паўднёвым
кароткая ноч,
зоры ў каралі нізала
дзяўчынцы адной,
каб шчабятала дражнілку
такую за мной:
«Хочаш пацешную песню,
пад неба падскоч.
Гром аглушыў чаравальніцу,
грому зашмат.
Між частаколу прамення
увязла яна.
Толькі крынічка не мае
ні стомы, ні дна...»

«Што ж мне з крынічкі
звіць у нябёсы канат?»
Песню сябры падпяваюць
званчэй i званчэй.
Дзень працавіты стамляе,
а ноч для сустрэч.

«Каб не было паміж ix
завідушчых вачэй!
Песні пырнуць вельмі зручна
між рэбрамі меч».
Світка ахоўная!
Выткаў давер мне яе
з добрых настрояў
на беразе шчырай ракі.
Нават калі застануцца
толькі шматкі,
будуць служыць мне шчытом,
покуль сэрца пяе.

* * *

Нябачны мастак
з дзёрзкаю рызыкай
закрэсліў неба
белаю рыскай.

Але звінела неба высока,
зацягнутае на заходзе імглой.
Трымала яго на лапках сасонка.
Але злучалася
неба з зямлёй.

НЯМНІШЧА

Нямнішча, парослае борам,
за вёскаю Гожай.
Страчаўся там Нёман
з вясковай дзяўчынай прыгожай.

У роспачы маці:
дачка адаб'ецца ад рук.
Хіба ж гэты Нёман-вірутнік
прыстойны дзядюк?

«Не дам!»
I знайшоўся жаніх
пры поўным гумне,
які падабаецца маці,
дачцэ яе — не.
Як з хаты ўцякала,
пасталі ў вачах тарапы.
Пабегла за Нёманам...
Што ёй чужыя тарпы?
Вандроўных
пацёмкамі страшыць
за Гожай нямнішча.
I маці ігрушай
вартуе чужое гумнішча...

* * *

Па ўзлеску на дубчык вярбовы
баравікоў наніжу.
Прывыкайце, мае чорны бровы,
хавацца ў імжу.