Данута Бічэль-Загнетава - Загасцінец

Між лістоты сонейка дрыжыць,
на галінках думку падкідае:
мова наша родная — святая,
чыстая адзежына душы.

Шэсцьдзесят увысь нанятых струн
ад вайны, ад мору, ад паветра
ў день імшаны спавілі валун
памяці вялікага паэта.

Аксамітам зеллечка засланы,
удумліва ўглядаецца ў блакіт...
Вось прыходзяць ворагі ў Кушляны
i кладуць пад камень дынаміт.

З-пад ляснога каменя ў бязмер
узлятае рой старых папер.
Доўга пабіралі ix дзяды.
Шчэ далей схавалі, назаўжды.

Сейбітам тутэйшым трэба вершы,
што пакінуў ім жа свой паэт,
але трэба, каб хто іншы першым
тыя вершы перадаў у свет.

Словы Бурачок жывыя ведаў,
як Радзіму ратаваць ад бедаў.
Выдыхае словы — замаўляе:
«Не вялікая, не малая,
не чырвоная, не чорная... а белая,
чыстая: нікога не біла,
не падбівала, толькі баранілася...»
Толькі роднай песняй засланілася.

Песню i на камені зайграй,
«як зярно ў гарэху»,
родны край,
у жывой шкарлупіне палёў,
«...дзе Гародня, Мінск i Магілёў...».

ПАМЯЦІ МАЦІ МАКСІМА БАГДАНОВІЧА

Марыі Апанасаўны душа
малодшаю нястомнаю сяброўкай,
паўстаўшы перад гродзенскім барока
калі размыта вечнасці мяжа,
вясною непрылашчаных, гаротных
вядзе па ціхіх вуліцах Гародні.

I я, жывая, крочу за душой
Максіма Багдановіча матулі
так безнадзейна, што не прытуліць
мяне юнацтва горад мой ужо
зялёным голлем дрэваў,
ix садзіў
юнак, які знарок мяне будзіў...

І перад ім, такім калючым, мілым,
я, стрыманая, не ўтаю маркоты,
што гродзенцы не збераглі магілы
Марыі Апанасаўны Мякоты...
Ды лепш, каб ён абняў мяне спярша.
Запела б у маёй яе душа.

СЯБРОЎСТВА

Балацянога зелля хмельны верад
зачараваў тутэйшыя палі.
I Багдановіч, i Зоська Верас
зачараваны песняю былі.

А доля неласкавая гаворыць:
— А я сяброўства ваша пераб'ю.
Хай «верабей» палечыцца на моры!
На моры Чорным блага «вераб'ю».

Так безнадзейна блага маладому
у дваццаць шостую сваю вясну.
Не мае сілы даляцець дадому,
каля магілы матчынай заснуць.

Нязручны i нястрыманы, як мора,
згарэў знянацку ў поўдня на плячы.
Дваццаты век прад ім —
дужэйшы вораг —
грымеў вайной, сухоты не лячыў.

Змагацца за жыццё не стала страху.
А навакол — ні сваякоў, ні мілай
матулі... Здзірванелаю магілай
Гародня кліча да еканчэння шляху.

Засушаны сухотамі сынок
ужо не даляціць да родных ніў.
З тугі, з надзеі, з роздуму «Вянок»
усе грудкі заўчасныя абвіў.

У крыж пераўвасобіўся пахілы,
каб ім Радзіму абнімаць здйлёк.
Не прылятаюць з выраю магілы.
О, боль грудзей — блакітны васілёк!

ШЫПШЫНА ЯДВІГІНА Ш.

Казачнік перад адлігай
куст пад акном пасадзіў.
Цётачка з «важнаю фігай»
міма ішла ад суддзі.

Спіць Беларусь з надвячорка,
плачам, бядой пранялася.
Не загарэлася зорка
долі Луцэвіча Яся.

Ножкамі цэўкі сукае
купаліначка-немаўля.
Каля дзяўчат паблукае —
i ўскалыхнуцца здаля
звонкая скрыпка сцяжыны,
болю крынічнае дно...

Досвітак белай шыпшыны
цешыў надзеяй акно.

ГАЛЬЯШ ЛЕЎЧЬІК

Пытанне з мінулага ў яву
вяртае, ледзь вочы заплюшчу:
чаму ён уцёк у Варшаву,
а не ў Налібодкую пушчу?

Чупрыны капа...
З дабратою
на нас пазірае —- лагодны.
Лячуся яго прастатою.
Пяе ва мне «Чыжык» ягоны.

Між часу — ніякай заслоны.
Купала прыехаў у Слонім.
Заходзіць да сябра на каву...
Чаму ён уцёк у Варшаву?

Партрэт з маладой Зоськай Верас
прад першай сусветнай стыхіяй,
калі гартавалася вера
да роднай зямлі настальгіяй.

...У жаўранкаў лёс на скрыжалях.
Разбураны гнёзды без жалю.
На душы паэтаў аблава.
Схавала без вестак Варшава.

ЗАПРАШЭННЕ

Жадаю, не сакрэт,
з табою без ніякае прычыны
на дзень ці два
паехаць да жанчыны,
якая ў нас адна на цэлы свет.

Ад страху адзійоты па начах
паставіла пад лаваю сякеру
i духаў запрашае на вячэру.
Дух продкаў тоіцца ў яе вачах.

Заслана тканаю дзяружкай лава.
Там Багдановіч — найшчырэйшы госць.
На покуце Рагнеда i Прадслава.
I нам адведзенае месца ёсць.