Данута Бічэль-Загнетава - Загасцінец

АЎТАПАРТРЭТ

Хто я такая?
Жанчына.
Мяне прыдумала спёка.
Самота i смутак пазнання
на свет красы нарадзілі.
A лупавокія яшчаркі —
тутэйшыя кракадзілы —
чараваць навучылі
пацягнута марывам вока.

Яшчэ не было гісторыі
ў мяне,
бы ў шчаслівай краіны,
якую другія краіны
не разбуралі ў руіны,
нібы ў дзівадкай кароны,
якую кароль не надзеў.
Нібы ў паважнай матроны —
жыццё без важкіх падзей.

Каго я люблю?
Айчыну
з бурлівай, быстрай ракою,
з ластаўкай гаваркою,
з лёсам крылатага бору.
Кахаю каго?
Мужчыну.
Прынёс мне шмат неспакою.
Мужчыну лёгкай хады,
задзірыстага гумору.

Зведала мукі любові,
пакуты чыстыя слова.
А многа?
Ды дастаткова,
каб заглушыць уздыханне.
Каб заслужыць дараванне —
крыўдзіла не выпадкова...

Пышна магла красавацца,
як маладыя суседкі.
Звабіла доля паэткі.

* * *

Сармацкае імя
больш не магу
уголас, як закляцце, вымаўляць.
Начамі вусны ўпотайкі баляць.

Пачуцці атуляюцца ў смугу.
Хачу пераканаць сябе...
Дарма!
Гаркавае сармацкае імя,
як водар багуну,
нібы рака,
аж апякае кончык языка.

МУЖЧЫНА

Апоўначы прыйдзе мужчына.
Дасвеццем прыкрыты пойдзе.
Любоў — скразняку адпачынак
на баравым пералёце.

Пойдзе ў гушчар канапляны.
Паўдня паіграе ў карты,
Прытворыцца ў дым п'яны.
Слова звядзе на жарты.

Словам яго не зловіш.
Скажы ты мору спыніцца!
З пачуццяў яго не звольніш,
як з працы звальняюць ляніўца.

— Шукай,— скажуць,— ветру ў нолі
тады, як ветру няма.
Ён бы яшчэ пасваволіў,
каб грошы былі задарма.

Вернецца зноў ніадкуль,
шапку пакіне на плоде.
Разгубленасць скразняку
на баравым пералёце.

ВЯСНОВЫЯ ШТРЫХІ

Нівы цела
маладзела.
Вочы дрэва —
пупышы.
На празрыстай адзіноце
па лістоце
гром тужыў.

Даўгалыгае без рожкаў
пачуцця аленяня
бударажыла прыроду
ад світання да паўдня.

Па расхліпанай раллі,
па разбуджанай вясне
паблукала i заснула
на маланкавай струне.

* * *

З прамення
сонца выткала смугу.
Стамілася,
таму i плача ўдзень.
Я сонейка суцешыць не магу,
пакуль мужчына невядома дзе...

Дня слёз хапіла
на дзве шчакі.
Ноч плакала.
Расплакаўся мой сон.
Бяссонніца
дзіравы парасон
мужчыну ў свет нанесла
нацянькі...

Дождж вельмі мокры.
Мокну да касцей.
Другі ўжо дзень
пад праліўным дажджом,
А ён пад парасонам i плашчом,
а мо, раз'яснены,
сярод гасцей...

Пасля бяссоннай дажджавой начы
каму я каву буду гатаваць?
А ён уцёк не гадаваць жанчын,
a хмаркі дажджавыя гадаваць...

* * *

З адчаем трывогу званю
i рукі дарэмна ламаю:
на беразе звонкага маю
знаёмых вачэй — ні агню.

Усю Беларусь абшукай —
цябе, як слязіну,
не струсіш
ні з веек начной Беларусі,
ні з песні-вяснянкі шпака..

* * *

Болей не ўбачыць ніхто маіх слёз.
Выцягну неяк пад горку свой воз.
Мне загарэцца не ўпершыню.
Ці ж саламандра баіцца агню?

Будзеш мяне вінаваціць яшчэ,
што пасвятлела ўначы ад вачэй.
Дойдзеш няхоцькі да нашых мясцін,
каб да чакання майго не дайсці.

Радасці колькі з няшчаснай любві!
Зранку шчабечуць аб тым вераб'і.
Покуль шчаслівы балюе ў гасдях,
гоніць няўдачніка боль на прасцяг.

* * *

Прыбраўшыся ў пунсовыя маністы
рабін гаркавых, знікла назаўжды.
I толькі смутак безнадзейна чысты
як вадаспад крынічнае вады.

Зрэдчас світаннем
воблікам імглістым
прасочыцца ў смугу маіх вачэй.
I толькі смута.к безнадзейна чысты
нібы пажар, істоту апячэ.

* * *

Пахудзела,
як рэчка
без вуснаў дажджу
у сухоту,
як двайнічок гладыша,
што песні вуркоча плоту
з ветрам,
якінагадаў
пра маладую пяшчоту.

* * *

Горкая асенняя любоў.
Зыркае святло яе дуброў.
Роспачы тупік.
Надзеі пік.
Радасці апошні баравік.

Вып'ю зор крынічных за яе.
Дабрадушны горад ix дап'е.
Наталіўшы смагу, мітусня
выведзе на повадзе каня.