Михась Южик - Марыянеткі і лялькаводы

Нарэшце мозг пачаў ацэньваць тое, што адбылося. Вярнулася і магчымасць дзейнічаць. Бабаеўскі падляцеў да стала, уключыў перагаворнік і штучна спакойным голасам прамовіў:

— Ніна, зайдзі да мяне.

Затым абабег стол, плюхнуўся ў рабочае крэсла і стаў чакаць. Рукі, што ляжалі на стальніцы, не знаходзілі сабе прымянення і хапалі то акуляры, то аловак, то самапіску. Прытым відавочна падрыгвалі. Рыгоравіч схаваў іх уніз.

Ніна нешта замарудзілася і не прыходзіла. Гэта раззлавала дырэктара і яшчэ раз нагадала пра тое, што трэба ўсё ж здвоіць іхнія кабінеты і зрабіць агульны ўваход — каб усе наведвальнікі праходзілі праз сакратарку, а ён, у сваю чаргу, мог яе рукой дастаць. Заўважым, што гэтае пытанне непакоіла Аркадзя Рыгоравіча, па меншай меры, апошнія два гады, але не давала яго вырашыць адна важкая акалічнасць: як быць з інтымнымі спатканнямі ў кабінеце, да якіх, як да наркотыкаў, прызвычаіўся Бабаеўскі? І як знайсці кампраміс? А, пакуль тое, даводзілася гукацца з сакратаркай праз перагаворнік ды, вось як зараз, чакаць, пакуль яна выйдзе з суседняга кабінета, замкне яго і толькі тады дасягне дырэктарскай.

Нарэшце Ніна, як заўсёды без стуку, нешырока адчыніла дзверы і праслізнула ў кабінет Бабаеўскага. Гэта была сухарлявая рыжавалосая жанчына гадоў сарака пяці, не прыгажуня, маці траіх дзяцей, верная жонка. А найгалоўнае — руплівы работнік і чалавек, бязмерна адданы Аркадзю Рыгоравічу.

Сакратарка дзелавіта наблізілася да дырэктара і вышкалена замерла.

— Слухай, Ніна, ты дакладна памятаеш, што гэты канверт прыйшоў з ранішняй поштай? — спытаўся Аркадзь Рыгоравіч, незвычайна, як змеціла сакратарка, устурбаваны; канверт ён трымаў у руках.

— Па праўдзе, не магу сказаць дакладна, — прызналася Ніна. — Я ўбачыла, што ляжыць ліст і рашыла, што ён вываліўся з агульнае кіпы… Вы ж ведаеце, колькі ў мяне папер на стале. Мог жа ён упасці на іншы стос і згубіцца… Тым больш — белы, без надпісаў.

— Так… — задумліва мяў шчокі пальцамі Бабаеўскі. — Ну добра. А пошту ты сама забірала?

— Канешне. Як заўсёды — у вахцёра. Мне толькі заказныя лісты непасрэдна ў кабінет дастаўляюць.

— А падкінуць гэты канверт не маглі? Хто да цябе пасля абеду заходзіў?

— Ну, вы скажаце! — усміхнулася сакратарка. — Ды чалавек трыццаць было, Аркадзь Рыгоравіч. Уся ж дакументацыя праз мяне.

— З чужых хто завітваў?

— Так. — Ніна паспрабавала прыгадаць некалькіх чалавек.

Затым перабралі акцёраў і рэжысёраў, што па справе і без паяўляліся ў сакратарскай пасля абеду. Аказалася — ледзь не траціна тэатра.

— Ладна, Нінок, — сказаў Бабаеўскі. — Я толькі цябе прашу надалей не прымаць ніякіх ананімных лістоў. Сур’ёзна прашу, — ён зрабіў націск на слове “сёр’ёзна”. — Ты чула, што ў Амерыцы лісты з заражаным мікробамі парашком дасылаюць?

— Так… — напалохана зірнула на яго Ніна.

— А таму загадваю табе іх не ўскрываць, а несці ў сметніцу, што на заднім двары. Зразумела?

— Ага…

— Ну вось і лады. — Бабаеўскі падняўся з крэсла. — Ідзі займайся, калі ёсць справы. Калі не — можаш ісці дадому.

Ніна кіўнула, павярнулася, як салдат, і мерна працокала да выхаду.

Аркадзь Рыгоравіч, як толькі яна выйшла, памкнуўся да дзвярэй і два разы крутануў барабан верхняга замка. Затым вярнуўся да стала, усеўся на рабочае месца, зняў тэлефонную трубку і набраў нумар сваёй кватэры. Кватэра маўчала. І вось толькі зараз з усёй выразнасцю дайшло да яго тое, што зусім не важна, хто і як пераслаў яму ананімны ліст, а важна, што ўсё сказанае там — праўда. Нябачны абруч сцяў дырэктаравы скроні. Ад непазбыўнасці гэтай бязлітаснай праўды, ад яе д’ябальскай вастрыні захацелася схавацца пад стол, заплюшчыць вочы і заціснуць вушы далонямі.

“Яна ж сказала мне, што пайшла дадому. Як жа так?” — разгублена, па-дзіцячаму наіўна паўтараў пра сябе Бабаеўскі, раз за разам набіраючы хатні нумар — быццам бы колькасць набораў нешта мяняла. Затым схапіў пракляты ліст і яшчэ двойчы яго перачытаў. Мабільнік! Там сказана пра мабільнік. Ну, канешне, яна проста выйшла ў краму па хлеб, у іх якраз кончыўся ўчора хлеб — яны яшчэ, помніцца, з-за гэтага пасварыліся. Абнадзеены Рыгоравіч набраў нумар Таццянінага мабільнага тэлефона. Але незнаёмы мілагучны голас паведаміў, што “нумар зараз недасяжны для прыёму або адключаны”. Ад слова “адключаны” Бабаеўскага апанаваў мітуслівы адчай. Ён яшчэ раз утаропіўся ў ананімны ліст і хутка знайшоў: “Вы, канешне, можаце зараз набраць нумар яе мабільнага тэлефона і ўпэўніцца, што ён каварна адключаны”, — так раіў незнаёмы добразычлівец.