Сяргей Балахонаў - Інфанта і аднарог

17.

У суботу ў школе было нешматлюдна. Займаліся толькі профільныя класы, дый тыя не ў поўным складзе, бо для многіх вучняў дзень гэты ўяўляўся выходным. І ні профіль, ні шнобель іх зусім не хваляваў. Мае збольшага ўсе прысутнічалі. Абступіўшы мяне, яны на ўзахапы распытвалі пра маё самаадчуванне. Я ўсміхаўся і гаварыў: «Не дачакаецеся». Яны ўсміхаліся ў адказ і бажыліся, што не зычаць мне кепскай долі.

– Бедны, Эрнест Скіргайлавіч, – спачувальна прамовіла Аліса Селязнёва. – Гэта ж так атрымалася, наўмысна не прыдумаеш.

– Проста не трэба было нас адпраўляць дамоў так рана. Мы б вас дакладна ад гэтай нягоды ўратавалі, – заявіла Лера Булатнікава, але без крыўды, якая лілася з яе кагадзе.

– На самой справе ва ўсім вінаватыя мы – хлапцы, што гулялі ў футбол, – пасыпаў вірутальным попелам сваю галаву і галовы іншых футбалістаў Грыша Стахіевіч.

Я працягваў усміхацца. «Не ўсё так кепска», – думалася мне. Званок пагнаў мой 11 «А» на матэматыку. Я застаўся на калідоры адзін, збіраючыся ісці ў якую-небудзь пустую аўдыторыю, каб да прыходу госця з КНАКС праверыць некалькі стосаў сшыткаў з храналагічнымі табліцамі. Я павярнуўся і пацягнуўся ў настаўніцкую, каб спраўдзіць расклад заняткаў. Не дайшоўшы да яе, сутыкнуўся з настаўнікам фізікі. Той акурат замыкаў свой кабінет.

– А там урокі яшчэ будуць? – не дзеля парожняе цікавасці спытаўся я.

– Здаецца, не. А што ты хацеў?

Было ў яго манеры задаваць пытанні нешта кіношнае. І гэтым разам Майсюк нагадваў дзіўнае спалучэнне тыповага белагвардзейскага контрразведчыка з савецкіх фільмаў і аднаго з бедакоў, што хацелі дастукацца да нябёсаў у культавым нямецкім фільме.

– Вольная аўдыторыя патрэбна, – сілячыся ўдаваць крэпкага арэшка са згушчонкай і каньяком, тлумачыў я. – Дзядзька адзін прыйдзе. Гутарка сур’ёзная мае быць.

– Ды, калі ласка, – Ярык працягнуў мне ключ. – А дакладна дзядзька? Бо калі цётка ці там лялечка якая, то я магу і лабаранцкую саступіць. Пад тваю адказнасць. Кушэткі, праўда, там няма. Але ёсць нядрэнны, як для нашых теренів, – ён чамусьці ўкруціў украінскае слова, – выбар напояў. Зноў жа, пад тваю адказнасць.

Адмовіўшыся ад яго велікадушнай прапановы, я неўзабаве перацягнуў сшыткі ў кабінет фізікі. Было душнавата. Я адчыніў вакно і з хвіліну ўзіраўся ў незвычайную нябесную сінь. Рабілася мутарна. Давялося прымушаць сябе ўзяцца-ткі за праверку табліц. Напалеонаўскія войны ў Еўропе. Храналогія. Асноўныя падзеі. Вынікі. Вуркатанне жывата. Фіёлкі ўваччу. Ваенная дыктатура з апорай на буржуазію. Горш за ўсё – чакаць і даганяць. Знішчэнне феадальна-абсалютысцкіх парадкаў. От беспорядка всяко дело шатко. Работы не правяраліся. Думкі скакалі. Позірк слізгацеў па вучнёўскіх грымзолях. Выхапіць каліва сэнсу было цяжка. Я кляпаў дзясятку за дзясяткай адно толькі за прысутнасць ахайна выкананай табліцы без увагі на змест, дзе Напалеон зусім спакойна мог скарыць увесь белы свет і нават дастукацца да нябёсаў, будучы ўсяго толькі смачным торцікам…

Старэча Сімэнс адарваў мяне ад штампавання адзнак. Відаў-Вошчанка ўдакладніў, ці я на месцы і на якім канкрэтна. Голас ягоны гучаў так, нібыта ён званіў з поля бітвы пад Ватэрлоо. Мой голас гучаў так, быццам я міма маёй волі апынуўся ў сталіцы Хазарскага каганату. Пасля тэлефанавання мяне пачало мліць ад аднаго выгляду сшыткаў. Я стаў нецярпліва хадзіць па аўдыторыі, раз-пораз высоўваючы галаву ў вакно, каб глытнуць уяўна свежага паветра. Я хваляваўся. Я спрабаваў намаляваць у думках фінал гэтай сустрэча, але не мог, як ні стараўся. «Запішы ўяву і накрэслі ясна на скрыжалях, даводзячы чысціню сваіх подумаў і метадаў змагання».

Праз дзесяць хвілін пасля тэлефанавання дзверы ў кабінет расчыніліся. На парозе стаяў невысокі незнаёмец у чорным гарнітуры пры гальштуку. На ўсялякі выпадак, ён спытаў, ці я гэта насамрэч я, а потым, працягваючы руку для вітання, яшчэ раз поўнасцю назваў сябе. Я прапанаваў госцю сесці за першую парту. Ён зрабіў выгляд, што сумеўся, але прапанову прыняў. Мы абодва ўселіся на цяжкую дубовую лаўку – парадаксальна ацалелую спадчыну савецкіх часоў.

– Я ў горадзе, можна сказаць, новы чалавек, – пачаў гутарку супрацоўнік. – Зямляк і сябар вашае калегі Марыны Нарымунтаўны. Са Старапалеску. Вось. А да вас, Эрнест Скіргайлавіч, маю некалькі пытанняў.

– Калі меркаваць з таго, што мне казала Любартава, я наўрад ці магу быць вам карысным. Адкуль мне ведаць пра чорных капачоў?