Сяргей Дубавец - Д’ябал запрэжаны ў плуг

«Ліберальна-касмапалітычныя абстракцыі», - вынес вердыкт Імбрык. Ён ужо не адчуваў ранейшага яраснага раздражнення на Есіпа, бо сілы і думкі канцэнтраваліся на ўчынку, да якога яны набліжаліся.

- Ці далёка нам яшчэ? - спытаўся Імбрык.

- Зусім блізка, - крыху запыхаўся Есіп. - Сцямнела, але ты ўсё адно зможаш пабачыць і ацаніць гэты дзівосны аб’ект - Нусельскі мост. Колькі ні хаджу па ім, ён не перастае заварожваць.

Гэты мост не праз раку, не праз чыгунку. Гэты мост праз неба. Пад ім, куды ні глянь, - разложыстыя паркі і цэлыя кварталы старых шматпавярховых дамоў, між якімі ходзяць трамваі. Але гэта ўсё так далёка ўнізе! Відовішча такое, нібы ты глядзіш з самалёта, які набірае вышыню. Адначасова і страшнавата, і прыцягальна, быццам выходзіш у іншую рэальнасць. Мост настолькі магутны, што ў ягоным нутры праходзіць метро. І ты нават не чуеш, як толькі што проста пад нагамі прагрымеў цягнік.

- Некалі я вырашыў заняцца бегам, - распавядаў Есіп, пакуль яны ўзбіраліся па Сакольскай вуліцы, - і бегаць вырашыў менавіта па гэтым мосце. Каб перамагчы свой страх. Але мост заўсёды перамагаў мяне. Страшна высокі, страшна доўгі і страшна магутны. Мабыць, усім гэтым страхоццем ён ад самай сваёй пабудовы і прыцягваў самагубцаў. Пражскі Нусельскі мост.

«Сёння прыйдзецца табе перамагчы мост», - думаў Імбрык. Нейкая панурая ярасць абуджалася ў ім.

- Ходзячы праз гэты мост, - працягваў расповед Есіп, - я часцяком рэканструяваў сабе ў галаве, як тое адбывалася з самагубцамі. Нейкая дзяўчынка пакідала дома запіску: «Мама, нішто больш не трымае мяне ў гэтым жыцці.». Мама вярталася з працы. Божа, які жах! Мама тэлефануе ў паліцыю - так і так, і паліцыя з мігалкамі ляціць да Нусельскага мосту. У паліцыянтаў таксама не слабы выкід адрэналіну. Вось яны выскокваюць з машыны, а Ленка ці Бажэнка ўжо стаіць з таго боку парэнчаў, уся свет­лая такая, і глядзіць у вочы свайму нябеснаму прынцу. І не паспяваюць яны тузануцца са сваім планам перахопу (дарма складалі, ці што), а яна ўжо ступіла наперад... Ляцець ёй доўга, бо надта высака. Можна шлягер Карэла Гота паслухаць за гэты час. Прынамсі, палову. Вось толькі ім, паліцыі, што рабіць, што казаць маме? І ляціць яна зусім бясшумна, бо ёй ужо хораша, яна нават усміхаецца анёльскай усмешкай. Як Карэл Гот. А праблема яшчэ і ў тым, што ўнізе парк, мамашы, куча дзетак неразумных трохгадовых на трохкалёсных роварыках, клапатлівая бабуля адводзіць унучка ад фантана. Так і бачу стоп-кадар. Усе замёрлі, і толькі яна ляціць, ляціць. Усе ў эйфарыі, і яна, і мамашы ў эйфарыі, і дзеткі, і бабулька. І раптам эйфарыя на эйфарыю плясь! Колькі тут было такіх сюжэтаў?

Думаю, шмат. Чаму мэрыя і паставіла замест парэнчаў гэтыя металёвыя заслоны-сеткі, загнутыя ўсярэдзіну. І Ленка з Бажэнкай перасталі рабіць глупствы, прынамсі ў гэтым месцы. Але назва засталася, і турысты абавязкова хочуць пабачыць «мост самагубцаў».

Узышоўшы на мост, Есіп углядаўся ў далёкія магутныя муры Вышаградскага замку. Ён успомніў, як Галя Навумчык, калі стала дыпламаваным гідам і павяла калегаў на экскурсію ў Вышаград, распавядала пра лазню княгіні Лібушы. Есіп заўважыў, што і Імбрык узіраецца ў тыя замкавыя сцены, і сказаў:

- Табе трэба схадзіць туды. Не цяпер, калі-небудзь. Там могілкі, на якіх пахаваныя ўсе вялікія чэхі. У адным месцы. Там іх пантэон. І там таксама ёсць руіны лазні, дзе мылася першая чэшская княгіня Лібуша. Лазня стаяла на высокай гары па-над Влтавай. І ў той лазні, натуральна, учыняліся оргіі, наганялі маладых «жарабцоў». Такая сабе порнаказка ў стылі нямецкіх фільмаў 1970-х гадоў. У лазні быў зроблены каменны жолаб, па якім «адпрацаваны матэрыял» скідаўся ў раку. І чаму чэхі заўсёды адно аднога выкідаюць з вышыні?

- Тут і праўда страшнавата, - сказаў Імбрык. - Мы быццам на хмары стаім. Як такое будуюць?

- А цябе чаго плюшчыць вышыня? У 12+ нічога не страшна, - пад’ялдыкнуў Есіп.

- Страх падганяе яшчэ больш. Вам трэба скочыць з гэтага мосту. Справа вырашаная. Але як гэта зрабіць? - ён замітусіўся, ад чаго Есіпу захацелася быць як найбольш няспешным:

- У ідэале мы павінны гэта рабіць задам-наперад, як у «Сінім караблі» Дубаўца. Тады адкрываецца трэцяе вока.

- А нашто нам трэцяе вока? Каб бачыць наперад? Я й так ведаю, што ў мяне наперадзе выдатная, бліскучая будучыня, а вы - дрэва, якое не прыносіць плода, толькі замінае... - пагаслым голасам прамовіў непрыемныя словы Імбрык.

- Давай папраўдзе, - уключыў Есіп у сабе педагога, які ў ім ніколі не начаваў. - Ты выдатны функцыянер, непераўзыдзены кар’ерыст, абалдзенны аферыст. Інакш бы мы, напэўна, не сустрэліся, бо ўсе любяць чытаць пра аферыстаў. Але журналіст і рэдактар ты ніякі. Прабач. Таму мы, як ні круці, усё ж розныя расліны. І няма чаго папаі раўняцца да маракуі меркамі пакаленняў.