Tony Parsons - Mężczyzna i chłopiec

– Wyjechałaś w lecie. To cztery miesiące, Gino. Od lipca do października. Policz sobie.

Jak mogła twierdzić, że to były tylko dwa miesiące? Właściwie nie było jej ponad cztery. A mnie ten okres wydawał się jeszcze dłuższy.

– Nieważne – mruknęła trochę poirytowana. – Opowiedz mi o Pacie. Nie mogę się doczekać, żeby go zobaczyć.

Co się zmieniło? Rozejrzałem się po kawiarni, zastanawiając się, co się zmieniło, odkąd Gina wyjechała do Japonii. I uderzył mnie fakt, że kawiarnia nie zmieniła się wcale.

Był to jeden z tych lokali, które próbują przenieść do Londynu intymną atmosferę zaułków paryskiego Marais – z wielkim ocynkowanym barem, tablicą z nagryzmolonymi nazwami win, stojakiem z gazetami na wielkich drewnianych kijach i kilkoma stolikami na zewnątrz. Nawet swojemu pożywnemu angielskiemu śniadaniu nadali jakąś francuską nazwę.

Lokal nie odbiegał zbytnio wyglądem od innych kafejek w okolicy i można go było minąć, nawet nie zauważając. Dla nas miał jednak szczególne znaczenie. Gina i ja przychodziliśmy tutaj przed narodzinami Pata – dawno temu, kiedy byliśmy tak zżyci, że nie musieliśmy nawet ze sobą rozmawiać. Nie sposób być ze sobą bliżej.

– W szkole idzie mu dobrze – stwierdziłem. – To się zmieniło. Przedszkole było koszmarem, ale w szkole z kimś się zaprzyjaźnił i to bardzo pomogło.

– Dlaczego przedszkole było koszmarem? – zapytała zaniepokojona.

– Nie lubił, kiedy się go tam zostawiało. Miał po prostu zły okres. Okres, który, jak się wtedy obawiałem, mógł potrwać do osiemnastego roku życia.

– Ale w szkole zaprzyjaźnił się z innym małym chłopcem?

– Z małą dziewczynką – odparłem. Czułem się bardzo dziwnie, opowiadając Ginie o córce Cyd. – Z Peggy.

– Peggy – powtórzyła Gina, smakując to imię.

– Mała ma tatę Anglika – powiedziałem. – I mamę Amerykankę. Z Houston.

– Wciąż ma fioła na punkcie Gwiezdnych wojen! – zapytała z uśmiechem. Peggy niezbyt ją interesowała. – Wciąż bawi się w kółko w Hana Solo i Lukę’a Skywalkera?

– Tak. To się nie zmieniło. Ale zaczął także lubić inne rzeczy.

– Inne rzeczy?

– Na przykład muzykę – odparłem, śmiejąc się. – Polubił gangsterski rap. No wiesz, te piosenki, w których grożą, że odstrzelą ci zaraz głowę z wielkiej spluwy.

Jej twarz pociemniała.

– Lubi słuchać takiej muzyki?

– Tak.

– A ty mu na to tak po prostu pozwoliłeś?

– Owszem. Tak po prostu. – Trochę mnie to wkurzyło. Stwierdziła to takim tonem, jakbym się w ogóle nad tym nie zastanawiał, jakbym pozwalał mu oglądać hard porno albo coś w tym rodzaju. – To jest coś, przez co musi przejść. Pozwala mu to chyba poczuć się twardszym, niż jest w rzeczywistości. Pat jest bardzo słodkim, łagodnym małym dzieckiem, Gino. Na pewno mu to nie zaszkodzi. Nie sądzę, żeby wziął udział w napadzie na stację benzynową. Codziennie o dziewiątej jest już w łóżku.

Widziałem, że nie chce się ze mną kłócić.

– Co jeszcze?

– Pozwala mi myć sobie włosy. Sam kąpie się w wannie. Nigdy nie marudzi, kiedy pora iść spać. Potrafi sam zawiązać sznurowadła. Potrafi odczytać godzinę. No i zaczyna czytać.

Im więcej nad tym myślałem, tym bardziej uświadamiałem sobie, jak bardzo Pat dorósł w ciągu tych kilku ostatnich miesięcy. Gina uśmiechnęła się jednocześnie z dumą i żalem. Współczułem jej. Wszystko to ją ominęło.

– Wygląda na to, że stał się prawdziwym małym mężczyzną – powiedziała.

– Powinnaś zobaczyć go w krawacie.

– Nosi krawat?

– Do szkoły. Wprowadzili mundurki, ponieważ część dzieci przychodziła w firmowych ciuchach. Uznali, że to niezdrowe. Musi więc wkładać koszulę i krawat.

– Na pewno go to postarza.

Wcale go to nie postarzało – ubrany jak urzędnik, wydawał się młodszy niż kiedykolwiek. Nie miałem jednak ochoty wyjaśniać tego Ginie.

– A co u ciebie? – zapytałem. – Jak długo tu zostaniesz?

– Och, już na stałe – odparła. – Z Japonią koniec. Dla mnie i dla całej reszty. Czasy, kiedy jakiś białas z wielkim nosem wyjeżdżał na Wschód, żeby zaznać przygód i zarobić duży szmal, należą już do przeszłości. Kiedy firmy padają, nie ma dużego zapotrzebowania na tłumaczy. Zdążyłam złożyć dymisję, zanim mnie wyrzucili. – Uśmiechnęła się. – No i wróciłam. I naturalnie chcę Pata.

Chciała Pata? Czy miała na myśli, że chce go zabrać do zoo? Zabrać go do zoo i kupić mu wypchanego zwierzaka wielkości lodówki? Co ona miała na myśli?

– Więc nie zamierzasz mieszkać w Japonii?

– Miałeś rację, Harry. Nawet gdyby nie doszło do krachu, pomysł, że ja i Pat będziemy się tam gnieździć w mieszkanku wielkości naszego pokoju gościnnego, był nie do zrealizowania. Chcę go zobaczyć – powiedziała. – Jak najszybciej.

– Oczywiście – odparłem. – Dziś po południu odbieram go od mojej mamy i taty. Możesz zaczekać na niego w domu.

– Nie. Nie w domu – odparła. – Jeśli nie masz nic przeciwko, wolałabym spotkać się z nim w parku.

To głupio z mojej strony, że zaproponowałem spotkanie w domu. Ponieważ oczywiście nie był to już dom Giny. I spoglądając na nowy lśniący pierścionek zaręczynowy tkwiący tam, gdzie jeszcze niedawno nosiła naszą prostą ślubną obrączkę, zdałem sobie nagle sprawę, że zapomniałem o wielkiej zmianie, która dokonała się tego lata w naszym życiu.

Pat mieszkał teraz u mnie.

Moich rodziców odwiedził wuj Jack.

W przeciwieństwie do mieszkającej obok cioci Ethel wujek Jack był moim prawdziwym wujem – bratem ojca, niedużym, żylastym eleganckim mężczyzną, który paląc papierosy, chował je w dłoni, tak jakby mogły zgasnąć na wietrze – i robił to, nawet kiedy siedział w salonie i moczył biskwity w herbacie.

Wuj Jack paradował zawsze w garniturze i krawacie, a przed domem stała wypucowana limuzyna. A na przednim siedzeniu forda scorpio, wielkiego merca albo beemki z serii pięć leżała jego czapka szofera.

Wuj Jack był kierowcą, który woził biznesmenów z ich domów i biur na wszystkie londyńskie lotniska. W gruncie rzeczy wydawał się spędzać więcej czasu, czekając, niż jeżdżąc, i zawsze wyobrażałem go sobie w hali przylotów Gatwick albo Heathrow, z papierosem w dłoni, czytającego „Racing Post”.

Wuj Jack był hazardzistą, podobnie jak cała rodzina ojca, i kiedy uśmiechnął się na mój widok, miałem wrażenie, że wszystkie dotyczące go wspomnienia związane są z jakimiś zakładami.

W każdy drugi dzień świąt Bożego Narodzenia w naszym domu urządzano szkołę gry w karty. Jeździliśmy na psie wyścigi do Southend i Romford, gdzie razem z moimi kuzynami zbierałem wielkie różowe zakłady wyrzucane przez pechowych graczy. A wcześniej, kiedy żyła jeszcze moja babka, pamiętam, jak bukmacher zachodził do jej domu na East Endżie, żeby przyjąć od niej niewielką sumkę, którą stawiała na konie. Kiedy bukmacherzy przestali odwiedzać w domach starsze panie?

Ojciec miał jeszcze jednego brata, najmłodszego, Billa, który wyjechał w latach siedemdziesiątych do Australii, ale w mojej pamięci trzej bracia Silver wciąż występowali razem – popijając szkocką na Boże Narodzenie i brązowe ale na weselach, tańcząc staroświeckie tańce z żonami, w których zakochali się w wieku kilkunastu lat, grając do późna w nocy w dziewięćdziesiąt dziewięć przy muzyce z płyty Stranger in Paradise Tony’ego Bennetta.

Taka była rodzina mojego ojca – rodzina sprytnych, twardych londyńczyków, którzy mieli słabość do dzieci i swoich podmiejskich ogródków, mężczyzn, którzy na starych fotografiach zawsze ubrani byli w mundury, hazardzistów i pijusów, chociaż w piciu nigdy nie przekraczali granic dobrego smaku, mężczyzn, którzy kochali swoją rodzinę i traktowali pracę wyłącznie jako nieprzyjemny obowiązek mający na celu utrzymanie tejże rodziny, mężczyzn, którzy szczycili się tym, że wiedzą, jak funkcjonuje ten świat. Wiedziałem, że wujek Jack nie przyjechał do moich starych bez powodu.