Хаця, з іншага боку, можа я і дарэмна не даю лішне веры Майсею. Бо ў той дамове на скрыжалях Бог і не абяцаўся жыць на зямлі “абетаванай”, а толькі казаў, што будзе апекавацца сынамі Ізраіля ў меру іхняй адданасці Яму...
І глядзіце, як усё ладна ды складна адно да аднаго пасуецца. Калі габраяў спачатку выгналі з іхняй гістарычнай радзімы, а пасля – з Заходняй Еўропы і не пусцілі праз мяжу аседласці ў Расею, дык дзе яны знайшлі сабе прытулак? Вядома – на Беларусі.
Раней усе лічылі, што гэтак выпадкова склалася, як пішуць у кніжках: збегам гістарычных абставінаў. Аднак цяпер, пасля прамоўленага Караткевічам, мы добра ведаем што тут да чаго. Натуральна, Богу, які прытуліўся на нашых абшарах, ямчэй было апекавацца габраямі, калі яны апынуліся ў Яго пад рукой. Вось Ён іх сюды неўпрыкмет і скіраваў ды тут запыніў.
Цікавая атрымліваецца гісторыя. Сыны Ізраіля, працярэбіўшы сцежку да Бога, далі нам прытулак на нябёсах, а мы ім тут – на зямлі.
Але што гэта я ўсё пра габраяў турбуюся? Яны і самі не зломкі... Тым болей, што ў мяне апошнім часам свая вярэда завялася. Хоць ты бяры драбіну і лезь на тыя самыя нябёсы, каб запытаць Уладзіміра Сямёнавіча, якім такім чынам ён даведаўся пра жытло Бога? Ці сам-насам з ім сустракаўся, як Майсей ці неяк інакш гэта было? І чаму я раней у яго не пацікавіўся? Праўда, калі ўважліва пачытаць пасланне Караткевіча, дык вынікае, што ніякай таямніцы тут увогуле няма, бо беларусы аб гэтым заўсёды ведалі, толькі чамусьці свайму веданню не надавалі належнай увагі. Паслухаем зноў нашага валхаўца:
“І тая памяць жыве не ў царкве,
А ў кожнай жыве галаве:
“На Беларусі Бог жыве...”
І хай сабе жыве...”
Дарэчы, гэтая відушча Караткевіча, акрамя ўсяго іншага, яшчэ і тлумачыць, чаму беларуса ў царкву толькі носяць (адзін раз – хрысціць, а другі – адпяваць), а каб сваімі нагамі пайшоў – дык калом не загоніш... Бо навошта яму гэта патрэбна? Хай у храмы на маляваныя партрэты Бога ходзяць глядзець там, дзе Яго жывым на свае вочы ніхто не бачыў. А ў нас, адразу за плотам падворка, куды вока ні кінь (на дарогу, поле ці лес), – усюды Ён. Як казаў усё той жа Караткевіч:
“Гэты край
Твой дом і сабор...”
Слушна. Дзе сабор – там і Бог. А сабор на Беларусі ўсюды і таму ўся Беларусь, а не толькі ўкрыжаваныя камяніцы – Дом Божы.
Пэўна тут які недаверак падхопіцца, каб мяне папікнуць, маўляў, як гэта шэрая, нішчымная Беларусь, краіна гнілых балотаў і ніцых хмызоў, дзе сонца калі і свеціць, то не грэе, а ў туманах нават дарогі губляюць свае шляхі – дык вось, як гэтая выклятая зямля можа быць храмам для Валадара ўсіх Сонцаў і Сусветаў?
-- Яшчэ як можа, -- без ваганняў запэўніваю недаверка. А для лепшага паразумення дазволю сабе прыклад з матэматыкі. У сусвеце лічбаў ёсць толькі адно месца, дзе Бог можа атабарыцца ва ўсёй сваёй абсалютнай паўнаце – гэта нуль. Бо там, у нулі, нітуецца ў непрыкметнасці усё, што хоць дзе ёсць і ўсё, чаго хоць дзе няма... Гэтаксама і на зямлі. Спавітая туманамі, адсутная у сваёй прысутнасці Беларусь, дзе нават дарогі блытаюць свае шляхі, а людзі ніколі не прыходзяць туды, куды выпраўляюцца – ёсць найлепшым аргументам на карысць таго, што менавіта ў нашай краях прытуліўся да зямлі Бог. Дайце веры Караткевічу, якраз на гэтых абшарах Бог накрэсліў сабе круг, які ў матэматыцы называецца нулём. Таму усё, што тут становіцца большым ад нуля (людзі, падзеі, з’явы), Яго рука выштурхоўвае ў іншыя прасторы, пакідаючы гісторыі гэтай зямлі і гэтых людзей толькі іхнюю адсутнасць...
Цяпер вы пэўна зразумееце, чаму я кожным ранкам з трывогай падыходжу да акна – а ці не рассеяліся густыя туманы над Беларуссю, а ці не выпрасталіся дарогі, а ці не ўзножыліся на ясным даляглядзе пыхлівыя хмарачосы?!. Бо калі такое аднойчы здарыцца і мы паўстанем перад светам ва ўсім сваім багацці і велічы, дык гэта будзе азначаць толькі адно: Бог нас разлюбіў і выправіўся адсюль за небакрай. Таму наастачу мне нічога іншага не застаецца, як у каторы раз паўтарыць малітву Уладзіміра Караткевіча:
“На Беларусі Бог жыве”,--
І няхай давеку жыве.
Дыялогі з Богам
Патыліца да патыліцы, ды так шчыльна, што куды не абярнуся, Ён заўсёды за спіной.
Шалеючы, мармычу скрозь зубы:
-- Цябе няма.
І адразу хрыбтом адчуваю цяжар нябёсаў, і сэрцу робіцца млосна.
Хай сабе.
Цябе няма. На каменных скрыжалях Майсей высек не дамову з Табой, а першую літаратурную містыфікацыю. Ён затлуміў нам галаву ўніверсальнай метафарай, і ніхто не даўмеўся запытацца Майсея: навошта Богу тая пісанка?
Читать дальше