Array Лонг - Пастушыная гісторыя пра Дафніса і Хлою

Лаамедант — цар Троі, Прыямаў бацька; Апалон у яго на працягу года пасвіў статак у пакаранне за забойства.

Хітон — у старажытных грэкаў вузкая кашуля без рукавоў, якая надзявалася на голае цела; хламіда — шырокі плашч, яго накідвалі паверх хітона.

Анхіс — малаазійскі цар, у якога, калі ён аднаго разу пасвіў статак, закахалася Афрадыта. Багі, разгневаўшыся на Афрадыту за тое, што яна ўвесь час спасылае ім каханне да людзей, а сама ні разу не кахала смертнага, прымусілі яе закахацца ў Анхіса, ад яго і нарадзіўся ў яе Эней. Афрадыта забараніла Анхісу раскрываць таямніцу іх кахання, але Анхіс не ўтрываў і за гэта быў скалечаны маланкаю.

Бранх — прыгожы, малады пастух, улюбёнец (паводле іншых міфаў, сын) Апалона, які абдарыў яго ўменнем прадбачыць будучыню.

Ганімед — фрыгійскі (траянскі) царэвіч, сваёю красою так моцна ўразіў Дзеўса, што быў выкрадзены Дзеўсавым арлом (або самім Дзеўсам, які перакінуўся ў арла) і ўзнесены на Алімп; там цар багоў зрабіў яго сваім віначэрпам.

Мойры — багіні лёсу; паводле міфа, іх тры: адна прадзе нітку жыцця, другая вымае, не гледзячы, лёс, што выпаў чалавеку, трэцяя абцінае нітку жыцця.

Харэгія — абавязак, які ўскладаўся на багатага грамадзяніна — на свой кошт наняць, адзець і навучыць хор да свята.

Трыерархія — выправа за свой кошт трыеры для дзяржавы; трыера — судна з трыма радамі весляроў.

Філапемен — па-старажытнагрэцку значыць «той, хто любіць пастухоў», «пастухалюб», а Агела — «чарада», «атара».

Маналог Хлоі (І, 14)

Слоўная сутычка Доркана і Дафніса (І, 16)

Маналог Дафніса (І, 18)

Лета (І, 23)

Дафніс разглядвае сонную Хлою (І, 25)

Казка пра туркаўку (І, 27)

Эрас у садзе (ІІ, 4-6)

Сіла кахання (ІІ, 7)

Абвінавачванне Дафніса (ІІ, 15)

Дафнісава скарга (ІІ, 22)

Панічны страх (ІІ, 25)

Казка пра Сірынгу (ІІ, 34)

Мім (ІІ, 37)

Дафнісава размова з самім сабою (ІІІ, 6)

Размова Дафніса і Хлоі ўзімку на дварэ (ІІІ, 10)

Вясна (ІІІ, 12)

Казка пра Эхо (ІІІ, 23)

Яблык кахання (ІІІ, 33)

Плач па спустошаным садзе (ІV, 8)

Гнатанава скарга (ІV, 16)

Хлоіны нараканні (ІV, 27)

Пастушынае вяселле (ІV, 38)

1. Вось я хачу збаяць табе, чытач, розныя мiлецкiя казкi, якiя павiнны пацешыць твой слых прыемным лепятаннем, калi толькi ты пажадаеш зiрнуць на эгiпецкi папiрус, спiсаны завостранай нiльскай трысцiнкай. Ты надзiвуешся з ператварэнняў людзей у iншыя формы iснавання i з вяртання iх у свой папярэднi стан. Я пачынаю. "Але хто ён такi?" — запытаеш. Паслухай, раскажу коратка.

Антычная Гiмета, Эфiрэйскi перашыек i Спартанская Танара, землi шчаслiвыя, бессмяротныя праз яшчэ шчаслiвейшыя кнiгi — гэта мая старасвецкая радзiма. Тут авалодаў я атыцкай гаворкай, i гэта з'явiлася першай заваёвай майго дзяцiнства. Пасля таго я прыбыў у Лацiум i з вялiкiмi цяжкасцямi, без нiякай дапамогi адолеў родную мову квiрыдаў. Дзеля гэтага ў першую чаргу прашу мне прабачыць, калi ў маiм стылi сустрэнуцца iншамоўныя або простанародныя звароты.

Але ж гэтыя чаргаваннi гаворак адпавядаюць здольнасцi iмгненных ператварэнняў, пра якiя я наважыў напiсаць. Пачынаем грэцкую казку.

Увага, чытач, будзеш задаволены.

2. Аднойчы ехаў я па справах у Фесалiю, адкуль родам была мая мацi i дзе наш род быў у пашане, бо паходзiў ён ад знакамiтага Плутарха праз ягонага пляменнiка фiлосафа Секста.

Ехаў я на мясцовым белым канi, а калi ён, мiнуўшы горныя крутасцi, спускi ў далiны, росныя лугi i ўробленыя палi, змарыўся, а мне ад доўгага сядзення захацелася выпрастаць ногi, тады я спешыўся, абцёр потнага каня лiстамi, пагладзiў яго па вушах, адпусцiў вуздэчку i павёў, каб даць яму магчымасць натуральным спосабам аблягчыць свой стомлены страўнiк. I калi мой конь, згiнаючы галаву, саскубваў траву на сенажацi, уздоўж якой ступаў, я дагнаў двух спадарожнiкаў, што iшлi недалёка перада мной. I перш чым даведацца, аб чым яны гутараць, я пачуў, як адзiн з iх, рассмяяўшыся, кажа:

"Змоўкнi i пазбаў мяне ад гэтых казак, наколькi недарэчных, настолькi пустых".

Пачуўшы гэта, я, ахвотны да ўсякiх навiн, кажу:

"Наадварот, працягвай. Дазвольце i мне ўдзельнiчаць у вашай гутарцы. Я не ад цiкаўнасцi, а хачу ведаць, калi не ўсё, дык чым найбольш, прытым прыемнае i забаўнае апавяданне палегчыць нам узыход на круты пад'ём".

3. Той, што пачаў, адказвае: "Ну! Усе гэтыя выдумкi так падобныя да праўды, як бы нехта пачаў даказваць, што магiчныя нашапты могуць прымусiць быстрыя рэкi плысцi назад, мора суцiшыцца, вецер спынiцца, сонца не рухацца, месяц затуманiцца, зоры падаць, дзень знiкнуць, ноч падоўжыцца".