Aleksandro Grin - La vojo nenien

La ebria voĉo de Frank sonis, kiel altrudiĝema deliro, sed li mem, delonge ne farinta tiom longajn parolojn, opiniis la prenitan de li tonon sufiĉe konvinka por efiko al Tirrey, kiu, laŭ lia opinio, neniam povus mem veni al la tiom brila revelacio. La obtuzigita de alkoholo cerbo de Frank estis en potenco de primitivaj kalkuloj.

— Ĉu indas daŭrigi? — esplore demandis li, vidante, ke Tirrey silentas. — Al mi restis fari al ci praktikan proponon, doni konsilon... Kvankam... Unuvorte, mi deziras al ci bonon.

— Parolu. Por mi estas tutegale.

— Nu, aŭskultu, kaj tiu penso dum kelkaj tagoj maturiĝu en ci. Ci povas nun nenion decidi. Futroz havas du filinojn, ambaŭ estas beletaj. Unu estas tute knabino, sed la alia estas preskaŭ plenaĝa. Ci — mi diru rekte — estas bela, interesa knabo. Se ci alruliĝus al tiu... la pli aĝa... Ĉu ci komprenas? Ĉu ci komprenas, kiaj estas perspektivoj? Se ci kun ŝi havus kaŝajn rilatojn, ŝi eltirus el la patro tiom da mono, kiom ci eĉ ne sonĝis... ĉu ci scias, kiel oni tion faras? Ĉu ci deziras, mi cin instruos?

Por ajna okazo Frank prepariĝis al tio, kio povis sekvi lian demandon. Tirrey ekstaris, etendis al la patro lian ĉapon kaj mallaŭte diris:

— Iru for kaj neniam venu al mi! Se vi ne estus mia patro, mi sufokus vin sen ajna pento. Foriraĉu, ci, maljuna kanajlo!

Frank malklare ekrigardis al la filo kaj senforte pendigis la kapon. Liaj piedoj disrampis, la mano falis de sur la tablo, la korpo, penante teniĝi rekte, estis tremeranta kaj velkanta.

— Mi tu-te eb-ri-as, — balbutis li, ŝajnigante, ke li penas ekstari. — Kvar b-bo-teloj... sen-man-ĝe... f-fu!

— Kio estas al vi?

— D-dormi, — diris Frank. — Par-donu... eb-brian.

Kredinte, ke la patro iĝis senhelpa, Tirrey enpensiĝis kaj malgaje suspiris. Forpeli la mizeran estaĵon, kiu falus trans la pordo, li ne povis. Iele li alkondukis la patron al la sofo kaj kuŝigis lin, kaj tiam Frank peze falis, kvazaŭ mortinta, kaj Tirrey devis levi al li la piedojn. Pensante, ke la patro dormos almenaŭ ĝis la vespero, Davenant ankoraŭfoje iris serĉi Galeran-on kaj ree ne renkontis lin. Reveninte, li estis renkontita de la maljunulino Huberman, kiu sciigis lin, ke Frank foriris. Ŝi aldonis:

— Ĉu vi eble ŝanĝos la ĉambron? Por vi estos ĉe mi maloportune vivi duope, kaj mi diros al vi unu tre bonan adreson.

— Kiel vi deziras, — indiferente respondis Tirrey. — Mi ne kulpas.

Li eniris en sian ĉambron kaj ekvidis la malfermitan ŝrankon; la blanka kostumo kaj la subvestoj malaperis. Ene de la ŝranko kuŝaĉis la malnova jako de Tirrey, lasita de Frank al la filo nur tial, ke li ne povis ĝin kunpreni. Ĉio cetera estis ĉirkaŭvolvita de li ĉirkaŭ la korpo, sub la bluzo. Tiamaniere la servistoj nenion rimarkis.

Ekde tiu minuto Tirrey iĝis ekstere trankvila, sed lin kvazaŭ oni batis al la okuloj. Dum ioma tempo li vidis malbone, malklare ĉirkaŭ si. Li kuntiradis la brovojn kaj palpebrumadis, penante elvoki en si almenaŭ iun akran senton, kaj ne povis, kaj li mem estis simila al malplena ŝranko. Eksidinte, Tirrey prenis de sur la tablo iun fadenon, eble, lasitan de Frank. Li komencis volvi ĝin ĉirkaŭ la fingro kaj ŝiri. Tiel li sidadis dum ioma tempo, imagante vicon de drinkejoj, rimarkitaj hieraŭ, kie li povus nun atingi la patron. Davenant decidiĝis al tio kun profunda abomeno kaj preskaŭ sen ajna espero. Ŝlosinte la ĉambron, por ke neniu sciu la veron de lia stato, Davenant eliris por serĉado de la ŝtelinto kaj, skrupule pririgardinte «Rostron», kie estis nek Gemas, nek Frank, direktis sin al unu angulo apud la haveno, kie troviĝis sep drinkejoj. Post irado de unu pordo al alia, li finfine ekvidis sian patron en kompanio de Gemas kaj tri vangostaj vaguloj en ŝiritaj ĉapeloj. Ĉe ilia tablo sidis du virinoj. Intense ŝminkitaj, ĝis la tempioj mem, tiuj ebriaj furioj maltrankviliĝis la unuaj, ekvidinte Tirrey-on; diveninte, ke la knabo kun afliktita vizaĝo estas la filo de la malavara mecenato, ili diris ion al Frank, kiu estis gaje verŝanta vinon en tiu ĉi momento. Frank ĵetis rigardon, morne mallevis la palpebrojn, kuntiris la brovojn kaj metis la kubutojn sur la tablon.

— A-ha-ha! Jen amuzo, — diris Gemas, kun intereso atendanta skandalon.

Ĉiuj silentis, kaj Tirrey aliris, pririgardata ekde la piedoj ĝis la kapo, kiel amuza malamiko, kiu baldaŭ foriros.

— Patro, — diris Tirrey, — mi venis... Mi devas diri al vi kelkajn vortojn.

— Jam vendita! — deklaris Frank. — Ci vane krios!

— Mi ne krios. Deiru por paroli kun mi.

— Hm... Tiel estas pli bone por ci. Ni parolu.

Frank ekstaris kaj, dispuŝinte la najbarojn, renversinte la tabureton, eliris de la tablo al la filo. Kvankam li tenis sin defie, fiere tirante supren la zonon kaj ludante per la brovoj, li ne povis kaŝi maltrankvilon. Li parolis troigite firme, kun elkrio, kiel megalomaniulo.

La patro kaj la filo eliris sur la straton.

— Kiel vi povis? — mallaŭte demandis Tirrey.

— Tiel, infano mia. Kial tiuj aĵoj devas esti ciaj, sed ne miaj? Vere! Ĉu ci perlaboris ilin? Aĉetis? Ne! La vojo, sur kiun mi cin vokas amike, konas kompaton nek al propraj aĵoj, nek al la fremdaj. Tiel necesis, en la supera senco, en la senco de... falo kaj sufero!

— Estu tiel, — diris Tirrey, — al mi jam estas turmente paroli pri tio. Sed ne iru al Futroz! Eĉ ne skribu al li! Pro Dio!

— Mi nepre iros. Tiry, mi ĵuras al ci pri tio per la cerbo kaj la hepato de Futroz. Tio estas senmaltrafa ideo! Mi celos tion, ke Futroz eksentu al mi tiel nomatan «abomenon», por ke li pro ci, tiela romantikulo, donu al mi cent pundojn da kompensaĵo. Kaj li donos! Tiam mi forveturos en San-Fuegon. Poket estas aĉega.

— Ĉi vi vere tiam forveturos?

— Jes... Kaj kio?

— Mi, vi scias, ne havas monon... Mi... simple demandis.

— Nu, do anstataŭ cia «simple» mi parolos kun Futroz morgaŭ matene. Tio estas bonega morna skizo por pentraĵo: «Diablaj fajroj de la falo de Frank Davenant».

Li eksilentis, poste elprenis naztukon, purigis la nazon kaj ĵetis indulgan rigardon al Tirrey.

— Patro, — diris la junulo. — Kio vi estas?

— Ĉu mi diru?

— Diru.

— «Mi vin, provoso brava, kunprenos kun profit': vi dormos ja hodiaŭ, karul', en mia lit'», — malrapide prononcis Frank, atente rigardante al la okuloj de la filo. — Ĉu ci komprenis?

Sed Tirrey komprenis ne tuj. Kompreninte, li depaŝis kaj kapjesis.

— Ĉu ci komprenis, larma ulaĉo? — kriis Frank. — Iru for!

Tirrey estis nerve ridanta, penante reteni la larmojn, pri kiuj li hontis, kiel pri lasta humiligo.

Frank faris per la mano antaŭ sia vizaĝo gravan geston kaj foriris en la tavernon. Disvolvante absurdan subitan penson, Davenant ekiris serĉi vendejon de malnovaj vestoj. Li estis sub influo de la ideo vendi sian grizan kostumon kaj gajni per kartludo cent pundojn, por ke lia patro, ricevinte la monon, forlasu la urbon.

Tirrey trovis vendejon, interkonsentis vendi la kostumon kontraŭ du pundoj kaj, reveninte hejmen, alivestis sin en la malnovan veston, kaj la grizan kostumon ĉirkaŭvolvis per ĵurnalo kaj forportis en la vendejon. Tiamaniere, malaperis ĉiuj novaj belaj vestaĵoj, li ree estis vestita same, kiel en la fina tago de la servo en la kafejo. De la tiel flame brilinta fabelo restis sur li nur la subvesto kaj la ĉapelo. Davenant manĝis en taverno pecon da ŝafaĵo kaj ekiris al Kajeno — tiel nomiĝis la kvartalo, kie kabaredoj kaj ludejoj reciproke subtenadis unuj la aliajn. Li antaŭe pasadis tiun kvartalon, sed neniam eniradis eĉ en unu helan enirejon kun blankaj lanternoj, neniam ludis. En la Orgena interstrato da tiaj enirejoj estis du, kun aĵuraj orliteraj elpendaĵoj, kiuj nokte transformiĝadis en transflugantan arabeskon de verdaj lampetoj. La ludejo, kien eniris Davenant, nomiĝis «La arbara reĝo». Inter tapiŝoj kaj floroj, prilumitaj tiel hele, ke, ŝajnis, estis videblaj eĉ esperoj kaj malesperoj en la animoj de la palaj homoj, tumultantaj laŭlonge de bevelitaj speguloj, Davenant fordonis sian ĉapelon al la pordisto kaj trairis en altan pordon, kie kelkaj grupoj amasiĝis ĉe ludaj tabloj.