Сергей Пясецкий - Гляну я ў аконца…

Пан Баніфацый быў зачараваны. У яго не было ніякіх сумневаў, і ён з захапленнем глядзеў на гэтага маладога чараўніка. Упершыню ў жыцці ён сустрэў чалавека, які яму імпанаваў. І гэта такі смаркач!

— Колькі купюр вам трэба? — пытаў ён у Яся.

— Як найбольш, бо раствораў у мяне мала… Некаторых нідзе і не знойдзеш… Мне няма розніцы, ці зрабіць адбітак адной купюры, ці ста, ці тысячы, бо вы ж разумееце… — і Ясь пачаў блытанае тлумачэнне тэхналогіі гэтай працы, у якой найважнейшую ролю граў сродак для замацавання колеру, якога было вельмі мала.

— Сродку для змякчэння колераў у мяне досыць… яшчэ на некалькі разоў. І для іх выцягвання таксама. Але найгорш-то з растворам для замацавання. Яго ў мяне во столькі.

Ясь паказаў пану Баніфацыю бутэлечку, у якой было крыху вадкасці бурштынавага колеру. Проста заварка ад гарбаты. Пан Баніфацый сказаў:

— Грошай у мяне ані рубля няма. Адны страты нясу. І слугі крадуць, і падаткі… Але на такі інтэрас магу пазычыць…

Ігнат шматзначна падміргнуў Ясю: рыбка клюнула!

Вырашылі, што пасля абеду пан Баніфацый з Ігнатам паедуць у горад, каб сабраць грошы і купіць як мага больш даляравых купюр. Вернуцца, як толькі вырашаць справы. Ігнат павінен быў дапамагчы скупаць купюры. Гаспадар распарадзіўся Марысі пра добры абед, а прыяцелі выйшлі ў сад па фруктовы дэсерт. Тым часам пан Баніфацый зашыўся ў сваім пакоі і замкнуў дзверы на ключ. З самых разнастайных сховаў ён даставаў куфэрачкі, скрынкі, рулоны і пачкі з каштоўнасцямі і грашыма. Пан Баніфацый мёў амаль тры тысячы даляраў купюрамі. Алё яго апанавала сквапнасць, і ён вырашыў купіць яшчэ як мага больш. Для гэтага трэба было прадаць трохі золата або брыльянтаў. З золатам пану Баніфацыю было асабліва цяжка расставацца. Ён вырашыў прадаваць брыльянты. Але ўзяў з сабой таксама шмат залатых мікалаеўскіх манет.

Пасля добрага абеду Ігнат і гаспадар паехалі ў горад на элегантнай брычцы. Ад’язджаючы, пан Баніфацый сказаў Марысі ў прысутнасці Яся:

— Глядзі, каб госцю ані ў чым нястачы не было, бо… скуру спушчу.

— Стараюся, як магу, — апусціўшы вочы, адказала жанчына.

Ясь усміхнуўся.

Увечары Ясь і Марыся павячэралі і вельмі рана пайшлі спаць. Успаміны пра пяшчоты мінулай ночы агарнулі іх новымі жаданнямі.

Калі яны ўжо былі разам, Ясь праз некаторы час спытаў:

— Чаму ж ты выйшла замуж за такога гідкага дзеда?

— Хіба я па добрай волі?.. Бацькі прымусілі… Я ўтапіцца хацела… А цяпер вырашыла ўцячы… У мяне брат у Гомлі… Жанаты. Машыніст на чыгунцы… Я яму пісала, як мне кепска… Брат мяне вельмі любіў… Напісаў, каб я прыязджала… Што жыве ён добра… За жонкай яму далі дом і сады, і ён задаволены… Хутка я туды паеду…

— Можа, даць табе грошай на дарогу?

— Не трэба… Я сабрала столькі, што мне хопіць… Як стары не пільнаваў, то я на чорны дзень пазбірала. Ведала, што доўга не вытрымаю… Ты чуў, што ён маці сваю з дому выгнаў? На жабрачым хлебе жыве… Такі жмінда!..

Мінуў яшчэ адзін дзень і трэцяя, поўная эмоцый, ноч. Ігнат і гаспадар вярнуліся толькі апоўдні. А па абедзе яны замкнуліся ў «лабараторыі» і ўзяліся за працу.

Гаспадар паклаў на стол тоўстую звязку купюр. Там было адзінаццаць тысяч пяцьсот даляраў.

— Вы зірніце, раптам тут ёсць нядобрыя?

Ясь агледзеў грошы і прыйшоў да высновы, што для работы падыходзяць усе.

І праца закіпела. Ясь і Ігнат рэзалі паперу па памеры даляравых купюр. Пасля Ясь пачаў рыхтаваць хімікаты. Надвячоркам усё было гатова. У машынцы ляжаў пахкі пачак паперы, сціснуты дзвюма дошкамі. Пан Баніфацый і не падазраваў, што другі пачак, ідэнтычны з тым, у якім былі даляры, у ягоную адсутнасць (кліента выправілі па воцатную эсэнцыю) быў схаваны пад падушкай на Ясевым ложку.

Была сёмая гадзіна вечара. Ясь сказаў:

— Гэта павінна ляжаць так цягам трох гадзін, а пасля мы пакладзём усё на 12 гадзін у духоўку.

Распалілі агонь, каб разагрэць духоўку, і прыняліся за вячэру, якую і гэтым разам шчодра залівалі алкаголем.

Пасля вячэры, а дзясятай вечара, Ігнат урачыста прынёс «машынку» і змясціў яе ў духоўку.

— Не загорача будзе? — спытаў ён у Яся.

Хлопец засунуў у духоўку руку.

— Не… у самы раз.

Ігнат звярнуўся да гаспадара:

— Добра было б, каб хтосьці з нас тут спаў. Самі разумееце, пане гаспадар, 23 000 даляраў… Гэта вам не пальцам пераківаць.

— Канешне, канешне… — сквапна падтакнуў пан Баніфацый. — Я акурат пра гэта думаў.

— Можна прынесці сюды ложак, — прапанаваў Ясь.