Робэрт Стывенсан - Чорная страла

— Я чула зараз бразгат зброі, — прашаптала Алісія.

— Васпані, — адказаў Дзік, які баяўся гэтай дзяўчыны больш, чым дзесятка храбрых варожых воінаў, — я не адважваюся сказаць, што вы памыліліся… аднак, быць можа, гэты гук даляцеў з нашага лагера.

— Не, ён даляцеў з захаду, — заявіла яна.

— Што будзе, тое будзе, — адказаў Дзік. — На ўсё воля Бога. Няма чаго раздумваць, пойдзем хутчэй і даведаемся, што там такое. Наперад, сябры, даволі адпачываць!

Па меры таго як яны прасоўваліся наперад, на снезе ўсё часцей трапляліся сляды конскіх капытоў. Было зразумела, што яны набліжаюцца да вялікага лагера. Нарэшце, яны ўбачылі за дрэвамі чырванаваты дым, асветлены знізу, і яркія іскры, што ляцелі ва ўсе бакі.

Па загадзе Дзіка воіны разгарнулі свае шэрагі і бясшумна папаўзлі цераз нетру, каб з усіх бакоў акружыць непрыяцельскі лагер. Сам Дзік, пакінуўшы Алісію пад прыкрыццем велізарнага дуба, крадком накіраваўся прама да вогнішча.

Нарэшце ў прасветліне паміж дрэвамі ён убачыў увесь лагер. На пагорку, пакрытым верасам, з трох бакоў акружаным нетраю, гарэла вогнішча; полымя гуло і ўзвівалася ўверх з трэскам.

Вакол агню сядзела чалавек дванаццаць, захутаных у плашчы; але, хаця снег быў утаптаны так, быццам тут стаяў цэлы полк, Дзік дарэмна шукаў позіркам коней. Ён з жахам падумаў, што яго, магчыма, перахітрылі. І ў тую ж хвіліну зразумеў, што высокі чалавек у сталёвым шлеме, які працягваў руку да агню, быў яго стары сябар, а цяпер вораг Бенет Хэтч; а з тых двух, што сядзелі за Бенетам, ён пазнаў Джаану Сэдлі і жонку сэра Дэніэла, апранутых у мужчынскае адзенне.

«Ну што ж, — падумаў ён. — Хай сабе я і страчу сваіх коней, але толькі б мне здабыць маю Джаану, і я не буду шкадаваць!»

І вось пачуўся ціхі свіст, які азначаў, што воіны Дзіка акружылі лагер з усіх бакоў.

Пачуўшы свіст, Бенет падхапіўся на ногі, але, перш чым ён паспеў узяцца за зброю, Дзік паклікаў яго.

— Бенет! — сказаў ён. — Бенет, стары сябар, здавайся. Ты толькі дарэмна пральеш чалавечую кроў, калі будзеш супраціўляцца.

— Клянуся святой Барбарай, гэта майстар Шэлтан! — ускрыкнуў Хэтч. — Здавацца? Вы патрабуеце занадта многа. Якія ў вас сілы?

— Слухайце, Бенет, нас больш, чым вас, і вы акружаныя, — сказаў Дзік. — Сам Цэзар і сам Карл Вялікі прасілі б на тваім месцы літасці. На мой свіст адгукаюцца сорак чалавек, адным залпам я магу перастраляць вас усіх.

— Майстар Дзік, — сказаў Бенет, — я б ахвотна вам здаўся, але сумленне не дазваляе — я павінен выканаць свой абавязак. Хай дапамогуць нам святыя!

З гэтымі словамі ён паднёс да рота ражок і затрубіў. Надышла невялікая замінка. Пакуль Дзік, баючыся за дам, марудзіў пачынаць бой, маленькі атрад Хэтча кінуўся да зброі і выстраіўся да кругавой абароны — спіна да спіны, рыхтуючыся да адчайнага супраціўлення. У час гэтай сумятні Джаана падхапілася і стралой памчалася да свайго каханага.

— Я тут, Дзік! — закрычала яна, схапіўшы яго за руку.

Дзік усё яшчэ вагаўся. Ён быў малады і не прывык да непазбежных жахаў вайны; пры думцы аб старой лэдзі Брэклі словы каманды засядалі ў горле. Яго воіны пачалі праяўляць нецярпенне. Некаторыя з іх клікалі яго па імені, іншыя пачалі страляць, не чакаючы загаду. І першая ж страла паваліла беднага Бенета. Тут Дзік ачухаўся.

— Наперад! — крыкнуў ён. — Страляйце, хлопцы, і не высоўвайцеся з кустоў! Англія і Йорк!

Але ў гэтае імгненне ў начной цішыні раптоўна пачуўся глухі стук мноства капытоў аб снежную дарогу, які набліжаўся з неверагоднай хуткасцю і рабіўся ўсё гучнейшым, і рогі затрубілі ў адказ на заклік Хэтча.

— Усе сюды! — ускрыкнуў Дзік. — Хутчэй да мяне, калі вы даражыце жыццём.

Але яго пешыя воіны, якія разлічвалі на лёгкую перамогу, былі заспеты знянацку; адны яшчэ марудзілі, іншыя кінуліся бегчы і зніклі ў лесе. І калі першыя коннікі кінуліся ў атаку, ім удалося закалоць толькі некалькі воінаў, якія адсталі; большая ж частка атрада Дзіка растварылася пры першых гуках, што абвясцілі аб набліжэнні праціўніка. Дзік стаяў, з горыччу гледзячы на вынікі сваёй неразважлівай і неабдуманай адвагі. Сэр Дэніэл заўважыў яго вогнішча. Ён рушыў да яго са сваімі галоўнымі сіламі, каб атакаваць праследавальнікаў або абрынуцца на іх з тылу, калі яны адважацца напасці на лагер. Ён дзейнічаў, як вопытны правадыр, а Дзік вёў сябе, як гарачлівы хлапчук. І вось у маладога рыцара не засталося нікога, акрамя каханай, якая моцна трымала яго за руку. А ўсе яго воіны і коні згубіліся ў цёмным лесе, быццам іголкі ў сене. «Хай дапаможа мне Бог! — падумаў ён. — Добра, што мяне пасвяцілі ў рыцары за ранішняе змаганне, бо гэтая бітва робіць мне мала гонару».