Etelo Vojniĉ - Ojstro

— Jes, la ĝibulo tute ne plaĉis al mi.

— Sed li pli ol la ceteraj amuzis publikon.

— Pri tio mi nur bedaŭras.

— Kial? Ĉu eble pro tio, ke liaj agoj estis neartaj?

— Tie estis ĉio nearta, inkluzive kruelecon…

Li ekridetis. — Krueleco? Rilate al la ĝibulo?

— Jes… Li mem, certe, rilatas indiferente al ĉio. Por li histrionado estas ordinara laboro, samkiel saltado por rajdanto aŭ rolo de Kolombino por aktorino. Sed kiam oni rigardas tiun ĉi ĝibulon, aperas sopiro enanime. Tio estas humiliga kaj prezentas degradon de la homo.

— Li probable plu ne degradas post sia vivostarto. Kvankam degrado de plimulto de ni daŭras.

— Jes, sed ĉi tie… Al vi, oni povas supozi, ŝajnos absurda superstiĉo, sed por mi, la homa korpo estas sakrala. Kaj mi ne ŝatas, kiam oni ĝin mokas aŭ intence mutilas.

— La homa korpo?.. Ĉu animo ankaŭ?

Ojstro haltis kaj apogis sin sur ŝtona parapeto de la kajo. Li ekrigardis rekte okulojn de Gemo.

— Animo? — ripetis ŝi kaj ankaŭ haltis, mire rigardante lin.

Li rapide levis ambaŭ brakojn kun neatendita pasio: — Ĉu eble neniam venis en vian kapon penso pri tio, ke tiu ĉi kompatinda klaŭno havas animon; vivan, batalantan, homan animon, enigitan en la ĝiban korpon, kiu servas al li kiel sklavo? Ĉu vi, tia bonkora, kompatanta la korpon en bufona vesto kun tintiloj, enpensiĝis iam pri malfeliĉa animo, kiu ne havas eĉ tiujn buntajn ĉifonojn, necesajn por kovri sian mizeran nudecon? Imagu, kiel ĝi tremas pro malvarmo, kiel en ĉies okuloj ĝi hontas, kiel suferas ĝi pro ridego kaj mokado, kiuj kvazaŭ skurĝas kaj brulvundas per arda fero! Imagu, kiel ĝi senhelpe rigardas montaron kaj ŝtonojn, kiuj ne kapablas kaŝi ĝin, tial ĝi envias al ratoj kapablaj eniĝi truojn kaj kaŝi sin tie. Rememoru ankaŭ, ke animo estas muta, ne havas voĉon kaj ne povas krii. Ĝi devas toleri, toleri kaj toleri… Cetere, mi parolas absurdaĵojn… Kial vi ne ridas? Vi ne havas senson de humuro!

Malrapide kaj silente Gemo turniĝis kaj ekiris laŭlonge de la kajo. Dum la tuta vespero ŝi eĉ unufojon ne divenis ligon de emocio de Ojstro kun la migranta cirko, kaj nun, kiam la subita afekcio montris lian enan vivon, ŝi sukcesis trovi neniun konsolan vorton, kvankam ŝian koron plenigis kompato al li. Li iris apude, rigardante akvon.

— Bonvolu kompreni, — ekparolis li subite kaj arogante ekrigardis ŝin, — ĉiuj miaj eldiraĵoj, kiujn vi ĵus aŭdis, estas simple fantazio. Al mi iufoje plaĉas fantazii, sed mi ne ŝatas, kiam oni akceptas ĝin serioze.

Gemo nenion respondis. Ili iris silente plu. Proksime de Uffizi palaco Ojstro neatendite rapide trapasis vojon kaj kliniĝis super malhela fasko, kuŝanta ĉe balustrado.

— Kio okazis, etulo? — demandis li kun tia kareso, kiun Gemo neniam aŭdis de li. — Kial vi ne iras hejmen?

La fasko ekmoviĝis kaj ekaŭdiĝis mallaŭta ĝemo. Gemo aliris kaj ekvidis sesjaran malpuran ĉifonulon, kiu alpremiĝis al balustrado kiel timiĝinta besteto. Ojstro staris, kliniĝinte super li, kaj karesis liajn distaŭzitajn harojn.

— Kio okazis? — ripetis li kaj kliniĝis pli, por fiksaŭskulti balbutadon de la knabo. — Necesas iri hejmen al lito. Infano ne devas resti dum nokto surstrate, ja vi povas malvarmiĝi. Donu al mi vian manon kaj stariĝu! Kie vi loĝas?

Li prenis manon de la infano, sed tiu ekkriis kaj refalis surteren.

— Nu, kio, kio okazis? — Ojstro metis sin sur la genuojn apude. Aĥ, sinjorino, ekvidu!

Knabaj ŝultro kaj ĵaketo estis kovritaj per sango.

— Diru al mi, kio okazis? — karese daŭrigis Ojstro. — Ĉu vi falis?.. Ne? Ĉu iu batis vin?.. Mi tion supozis. Kiu?

— Mia onklo.

— Kiam?

— Hodiaŭ matene. Li estis ebria kaj mi… mi…

— Kaj vi hazarde trafis lin. Ĉu ne? Ne eblas trafi ebriulojn, amiketo! Ili ne ŝatas tion. Iru ĉi tien al lumo, fileto, mi volas esplori vian ŝultron. Brakumu mian kolon kaj kvietiĝu…

Li levis la knabon, transportis lin en malan flankon de la strato kaj sidigis sur larĝan ŝtonan balustradon. Poste li elpoŝigis tranĉilon kaj lerte fortranĉis disŝiritan manikon, preminte kapon de la infano al sia brusto. Gemo samtempe apogis la vunditan brakon. La tuta ŝultro havis multajn batbluojn kaj ekskoriaĵojn; inter ĝi kaj kubuto estis grava vundo.

— Jes, etulo, batado estis serioza! — diris Ojstro pansante la vundon per sia nazotuko, por ke ĝi ne malpuriĝu de la ĵaketo. — Per kio li vin batis?

— Per fosilo. Mi petis lin doni al mi soldon [16] Soldo — nevalora monero; por aĉeti en butiko, situanta en angulo, polenton, sed li ekbatis min per fosilo.

Ojstro ektremis.

— Aĥ! — li diris milde, — tio ĉi tre doloras.

— Li ekbatis min per fosilo kaj mi… mi forkuris.

— Ĉu vi tutan tempon vagadis laŭ stratoj malsate?

Anstataŭ respondo la infano ekploregis. Ojstro demetis lin de sur balustrado.

— Nu, ne ploru, ne ploru! Nun ni ĉion plibonigos. Kie preni veturilon? Ŝajne ĉiuj staras ĉe teatro, ĉar hodiaŭ en ĝi okazas granda spektaklo. Mi bedaŭras, sinjorino, ke mi estas devigita kuntreni vin, sed…

— Mi nepre iros kune kun vi. Eventuale vi bezonos mian helpon. Ĉu vi povas porti lin tial malproksime, ja li ne estas malpeza?

— Ho, mi sukcesos, dankon.

Ĉe la teatro staris kelkaj veturiloj, sed ĉiuj estis okupitaj. Spektaklo jam finiĝis kaj plimulto de publiko disiris. Sur afiŝoj per grandaj literoj estis skribita nomo de Zito, kiu dancis ĉi-vespere en baleto. Petinte Gemon atendi minuton, Ojstro alvenis al artista enirejo kaj demandis deĵoranton: — Ĉu sinjorino Reni jam forveturis?

— Ne, sinjoro, — respondis tiu, ĉirkaŭrigardante bone vestitan ĝentlemanon kun infano sur brakoj. — Sinjorino Reni baldaŭ eliros. Ŝin atendas veturilo. Kaj jen ŝi iras.

Zito descendiĝis laŭ ŝtuparo, apogante sin sur brako de juna kavaleria oficiro. Ŝi estis superba en flama-ruĝa korduroja mantelo surĵetita super vespera robo, ĉe kies zono pendis ventumilo farita el strutaj plumoj. La ciganino haltis en la pordo, lasis la kavaliron kaj rapide aliris al Ojstro.

— Felico! — duonvoĉe diris ŝi. — Kio estas en viaj brakoj?

— Mi prenis la infanon surstrate. Li estas batita kaj malsata. Endas kiel eble plej baldaŭ veturigi lin en mian hejmon. Liberaj veturiloj forestas, tial mi petas doni al mi la vian.

— Felico! Ĉu vi volas venigi tiun ĉi ĉifonulon en vian hejmon? Alvoku policanon, por tiu transportu lin en hospicon aŭ ankoraŭ ien ajn. Ne eblas kolekti en via hejmo mizerulojn de la tuta urbo!

— La infano estas batita, — ripetis Ojstro. — En hospicon lin oni povos veturigi morgaŭ, sed hodiaŭ li bezonas rebandaĝon kaj manĝaĵon.

Zito faris etan abomenan grimacon.

— Vidu! Li alpremis sian kapon al vi! Kial vi tion permesas? Ja li estas en koto!

Okuloj de Ojstro ekflamis pro kolero.

— La infano malsatas! — furioze diris li. — Vi ŝajne ne komprenas, kion tio signifas!

— Sinjoro Rivarez, — diris Gemo, proksimiĝante al ili, — mia loĝejo situas apude. Transportu la etulon en mian hejmon kaj, se vi ne prenos veturilon, mi restigos lin ĝis mateno.

Ojstro rapide turnis sin al ŝi: — Ĉu li ne ĝenos vin?

— Kompreneble, ne… Adiaŭ, sinjorino Reni.

La ciganino seke kapjesis, tiris siajn ŝultrojn, prenis brakon de la oficiro kaj, enmaniginte roban trenaĵon, preteriris majeste al la konkursa veturilo.

— Sinjoro Rivarez, se vi volas, mi revenigos la veturilon por vi kaj la infano, — diris ŝi irante.

— Bone. Mi sciigos la adreson al koĉero. — Li eksplikis situon de loĝejo de Gemo al koĉero kaj revenis kune kun sia portaĵo.

Katjo atendis la mastrinon kaj, aŭdinte pri la okazo, forkuris por varma akvo kaj ceteraj necesaĵoj por rebandaĝo.