Раіса Баравікова - Галенчыны «Я», альбо Планета Цікаўных Хлопчыкаў

Ён уявіў, як пад самым акном хаціны шумеў клён, ды такі прыгожы, як ніводнае дрэва ў свеце, трошкі далей цвіў вішнёвы садок, ля нізенькага плота сядзеў каток-мурлыка, і зусім блізенька ад катка маці мыла посуд... І дзіва! Гэты малюнак, які мастак уявіў да дробязі, пачаў ажываць... Мастак прасцёр свае вочы — малюнак не знікаў, ён рабіўся ўсё больш і больш выразным, ды такім, што можна было палічыць кветкі на самай блізкай вішнёвай галінцы...

— Гэта міраж!.. Міраж!..— закрычаў мастак.

Ён упаў на халодны камень і горка-горка заплакаў, а побач... пад самым акном хаціны шумеў клён, ды такі прыгожы, як ніводнае дрэва ў свеце, і трошкі далей цвіў вішнёвы садок, ля нізенькага плота сядзеў каток-мурлыка, і зусім блізенька ад катка маці мыла посуд...

Стражнікі з жахам прыціскаліся да сцяны Блакітнай Вежы.

— Гэты мастак — чарадзей! Ён — чарадзей! — перапалохана крычалі яны.— Ён намаляваў малюнак у паветры!..

Варта схапіла мастака і зноў павяла ў Блакітную Вежу. А вечарам, як толькі сонца схавалася за сіняе мора, стражнікі вырашылі паслаць ганца да караля, каб расказаць, якое дзіва-дзіўнае ім давялося бачыць...

Тры дні і тры ночы плыў ганец па сінім моры. Два дні і дзве ночы ішоў ганец па сушы, нарэшце, убачыў ён каралеўскі палац, а ля палаца натоўп вялікі стаіць, і вельмі хвалююцца людзі — крычаць, рукамі размахваюць...

Прабраўся ганец праз натоўп да каралеўскага палаца, чуе, варта каралеўская людзей у войска запісвае... Тут і дазнаўся ганец, што суседні кароль на іх каралеўства вайною пайшоў і неўзабаве быць бітве вялікай.

Падышоў ганец да варты.

— Вядзіце мяне,— кажа,— да караля. Я — ганец з таго астраўка ў моры, дзе знаходзіцца Блакітная Вежа.

І як толькі апынуўся ганец у пакоі, дзе сядзеў на сваім троне кароль, дык адразу і расказаў яму ўсё, што ведаў — і пра мастака, які дагэтуль знаходзіўся ў Блакітнай Вежы, і пра яго малюнак у паветры.

Спачатку кароль раззлаваўся, закрычаў з усяе сілы:

— Хто дазволіў выпускаць мастака ў дворык?! На гэта не было майго каралеўскага дазволу!..

А потым як засмяяўся, ажно з трона каралеўскага саскочыў! Падбег да ганца, абняў яго, закрычаў радасна:

— Малайчына!.. З добраю весткай да мяне прыйшоў!

І ў тое ж імгненне склікаў кароль да сябе ўсіх сваіх міністраў і расказаў ім пра мастака і яго паветраны малюнак і яшчэ такія словы сказаў кароль:

— Калі змог мастак намаляваць у паветры клён, і вішнёвы садок, і катка-мурлыку, і нават маці сваю... значыцца, ён зможа намаляваць у паветры і цэлае войска. Тады ніякі суседні кароль нам не страшны... Як убачаць ворагі, якая моца ідзе на іх, якая сіла неймаверная, дык адразу наўцёкі кінуцца з поля бітвы! — і закрычаў кароль: — Загадваю! Каб праз дзесяць дзён і дзесяць начэй мастак быў дастаўлены ў каралеўскі палац!

Так і зрабілі. На адзінаццаты дзень стаяў мастак перад каралём і слухаў яго загад:

— Заўтра на Зялёным полі пачнецца бітва... Маё войска сустрэнецца з войскам суседняга караля!.. Таму загадваю табе, нявольніку Блакітнай Вежы, намаляваць перад маім войскам яшчэ адно войска, ды такое вялікае, каб вораг, пабачыўшы яго, адразу кінуўся наўцёкі!..

— Але ж я не змагу гэтага зрабіць! — сказаў мастак каралю, ды кароль нават і не слухаў яго.

Ён загадаў стражнікам на тры замкі закрыць мастака, а назаўтра на самым досвітку вывесці яго на Зялёнае поле і паставіць перад каралеўскім войскам, каб ён загадзя намаляваў у паветры яшчэ адно войска. І ледзь толькі развіднела, як стражнікі адамкнулі ўсе тры замкі і павялі мастака на Зялёнае поле і загадалі хутчэй маляваць у паветры войска.

Паглядзеў мастак перад сабою — бачыць, на ўзгорку варожае войска стаіць, чуе, трубы звіняць, а воі варожага войска ў бой просяцца. Азірнуўся мастак назад — бачыць, каралеўскае войска стаіць. І, можа, у гэтым войску яго браты і суседзі стаяць. Зашчымела сэрца ў мастака, глядзіць ён на каралеўскіх вояў, і што ні твар, то ўсё нібыта знаёмы вельмі. А калі паглядзеў па баках, дык, увогуле, стала горка мастаку, аж зайшлося сэрца: трава наўкола шуміць, сонца толькі-толькі ўзнімаецца, жыта непадалёку, здаецца, на вачах падрастае і быццам нават перапёлка крычыць у ім... І павеяла на мастака такім блізкім, такім родным, што ўміг уявілася яму тое даўняе, далёкае, калі пад самым акном хаціны шумеў клён, ды такі прыгожы, як ніводнае дрэва ў свеце; трошкі далей цвіў вішнёвы садок, ля нізенькага плота сядзеў каток-мурлыка, і зусім блізенька ад катка маці мыла посуд...

І дзіва!.. Побач затрапятала ў паветры вішнёвая галінка. Мастаку нават здалося, што пялёсткі ціхенька ападаюць на зямлю, а маці адклала свой посуд і паглядзела ў вочы яму і туды, дзе стаялі воі караля і сярод іх, можа, былі яго браты ці суседзі. І кожны з вояў адчуў на сабе гэты позірк, і тады кожны яшчэ мацней узяўся за зброю...