Стефан Гайм - Агасфэр (Вечны Жыд) (на белорусском языке)

Тут замкнуўся твар у старога, i горкая ўсьмешка кранула вусны ягоныя i прыляцелi сем старых анёлаў з рэдзенькiмi бародкамi й абскубленымi крыламi, i кожны трымаў у руцэ пашчэрбленую, заржавелую трубу й затрубiлi ў iх i ўзялi рабi пад рукi й панесьлi яго прэч, угору, туды да яго трона ў вышнiх, а Бог павярнуўся да мяне, Агасфэра, i сказаў, што чакаў ад мяне разумнейшага; маладому нельга давярацца, ён зноў усё зробiць навыварат.

РАЗЬДЗЕЛ ДВАЦЦАЦЬ СЁМЫ

Якi тут галоўным чынам дзеля дакумэнтацыi i складаецца са службовага даклада маёра Пахнiкеля свайму начальству па службе ў справе раптоўнага зьнiкненьня (уцёкi з Рэспублiкi?) грамадзянiна З.Байфуса, з дадаткам допiсаў, пратаколаў i iншых матэрыялаў

Ад: Галоўны аддз. II В (13)

Каму: Сакратарыят Савета Мiнiстраў

Датыч.: Знiкненне (уцёкi з Рэспублiкi?)

грамадзянiна З.Байфуса

Берлiн, 15 студз. 1981

На запатрабаванне службы я з гэтым распаўсюджваю папярэднi даклад, датыч. знiкнення (уцёкi з Рэспублiкi?) вышэйпамянёнага грамадзянiна Зiгфрыда Вальтэра Байфуса, праф. д-ра Dr. h. c. (?) лаўрэата Нацыянальнай прэмii (II класа), заслужанага народнага вучонага, трохразовага актывiста i кавалера многiх ордэнаў i ганаровых знакаў, кiраўнiка Iнстытута навуков. атэiзму, 108 Берлiн, Бэрэнштрасэ 39а. Прыкладзеныя дакументы i абгрунтаваннi пранумараваны, датычнае гэтага даклада дадаецца.

Вышэйпамянёны, нар. 10. IV. 1927 у Хемнiцы, Сакс., сын зеляншчыка, 53 гады, жан. (жонка Гудрун, у дзяв. Енiке, был. сакратарка, у ц. ч. без прафесii) i праж. 108 Берлiн, Ляйпцыгер-штр. 61, 8-ы паверх; дзецi Фрыдрых (нар. 1963) i Урзула (нар. 1968); асоб. прыкметы: няма. Вышэйпамянёны ўступiў у Сац. адзiную партыю i з'яўляецца членам Таварыства германа-савецкай дружбы, лыжна-спартыўнага клуба "Прагрэс", а таксама Акадэмii навук.

Вышэйпамянёны знiк 31 снежня 1980 г. памiж 23 гадзiнай i поўначчу праз пралом (у чалавечы рост) у знешняй сцяне (напружаны бетон) сваёй кватэры. Тлумачэння ў форме развiтальнага альбо падобнага роду лiста не пакiнуў; у кожным разе, нiчога адпаведнага не выяўлена.

Служба была 1 студзеня 1981 г. ў 2.35 гадз. пра знiкненне вышэйпамянёнага ўведамлена па тэлефоне iнспекцыi Нар. палiцыi (палiц.-обер. мнстр Гiрш), i паведамленне было прынятае.

Змест тэлефанаграмы прыкладаецца.

Гiрш: Тут адзiн прапаў, нейкi Байфус, прафесар, вельмi вядомы чалавек, пралом у сцяне.

Служба: Пра якi лом у сцяне? Дзе?

Гiрш: Не пра лом, а праз пралом у сцяне, на Ляйпцыгерштрасэ,

Служба: У вас скразняк?

Гiрш: Не ў нас. I не на Сiльвестар. Мы калектыў сацыялiстычнай працы.

Служба: Дык паведамляйце.

Гiрш: Званiла жанчына. Яна гэта заўважыла, калi па радыё бiлi званы. Была вялiкая кампанiя. А як па радыё далi званы, яна хацела сказаць тост, а яго не было. А перад тым яшчэ быў. Тады пачалi шукаць. I знайшлi пралом.

Служба: А ён што, не мог пайсцi праз дзверы?

Гiрш: Я спытаўся i ў жонкi. А яна сказала, навошта ж тады пралом? Тады я паехаў на Ляйпцыгештрасэ з таварышам Рудэльманам.

Служба: I?..

Гiрш: Стаяў натоўп каля дома. I сапраўды там быў вялiкi пралом, чорная дзiрка там, наверсе, добра вiдаць. Але ўнiзе не было нiчога, нiякага трупа, нi крывi на бруку, нiчога.

Служба: А ў кватэры?

Гiрш: Пралом быў цёмны па краях, як бы апалены, быццам сцяну прашыла ракета, з адпаведнай тэмпературай. Але госцi кажуць, што нiчога не чулi, нi стрэлу, нi выбуху. Яно канечне, вонкi ж быў феерверк, грукату хапала.

Служба: Што яшчэ вартага ўпамiнання?

Гiрш: На стале ляжала запiска, шрыфт нейкi вельмi ж дапатопны, цяжка прачытаць.

Служба: Яна ў вас? Паспрабуйце прачытаць.

Гiрш: З Богам - маiм - узыходжу - на - мур. I пад гэтым напiсана: Псальма 17, двухкроп'е, 30.

Служба: Значыца, усё-такi ўцёкi. Адкуль вы тэлефануеце?

Гiрш: З кватэры на Ляйпцыгерштрасэ.

Служба: Госцi яшчэ на месцы? Вазьмiце ў iх прозвiшчы i адрасы i скажыце людзям, каб нiчога нiдзе не гаварылi пра здарэнне. I вы i таварыш - як вас? -Рудэльман? - каб i вы не распускалi язык. Служба сама паклапоцiцца пра далейшае. Канец.

Ранiцай 1 студзеня 1981 г. мне была пададзена сраваздача пра здарэнне, i я прыняў меры. Улiчваючы магчымыя ўскладненнi, я асабiста правёў некаторыя допыты.

Гутарка з грамадзянкай Г.Байфус у iх кватэры, як i грунтоўны агляд яе (фотаздымкi кабiнета З.Байфуса i пашкоджанай знешняй сцяны прыкладзены) далi не большы вынiк, чым паведамленне обермайстра палiцыi Гiрша. У пакоi не выяўлена нiякiх прыкметаў барацьбы. На маё пытанне ў сувязi з гэтым фраў Г.Байфус паказала, што пакой не прыбiраўся i ў iм не рабiлася нiякiх перастановак, толькi дзiрка ў сцяне была занавешана кiлiмам, каб занадта не задзiмала халодным ветрам. Шукаючы мужа, яна першая зайшла пасля поўначы ў пакой, убачыла дзiрку i ўстанавiла выразна непрыемны пах, прыкладна як бы серны, але менш рэзкi. У той час, як яна ведала, усе госцi яшчэ былi ў поўнай колькасцi, 18 запрошаных, у большасцi мужавыя калегi па працы з жонкамi цi сяброўкамi, i iншыя, дакладную колькасць якiх яна не магла ўспомнiць дакладна, прыведзеных, як гэта водзiцца на Сiльвестар гасцямi з сабою; сам муж прывалок з сабою нейкiх двух замежнiкаў, яшчэ паполуднi i замест таго, каб ёй i дачцэ Урзуле дапамагчы ў прыгатаваннях да вечарыны, выправiўся з iмi ў кабiнет, замкнуўся i доўгi час бурна i гучна там дэбатавалi; пазней, праўда, адзiн з iх, такi невысокi кульгавы гарбун, выказаў вялiкую гатоўнасць дапамагчы ў гарнiраваннi блюдаў i ўладкаваннi буфета, раптам даў 6 пляшак вiна, вiно аказалася для прысутных дам надзвычай узбуджальным, сама ж яна з таго, на жаль, нiчога не спажыла; апрача таго гер захапляў незвычайнымi картачнымi трукамi i па тых жа картах многiм з гасцей вычытаў iх мiнулае i будучае.