- Цi магу я налавiць табе сардзiн? I я ведаю, дзе можна дастаць чатыры прынады.
- У мяне яшчэ сённяшнiя засталiся. Я паклаў iх у скрынку з соллю.
- Дазволь мне дадаць чатыры свежыя.
- Адну, - сказаў стары чалавек. Вера i надзея нiколi не пакiдала яго. Але цяпер як быццам ветрык атулiў iх сваiм павевам.
- Дзве, - сказаў хлопчык.
- Дзве дык дзве, - пагадзiўся стары чалавек. - Ты iх не свiснуў?
- Бывала i такое, - сказаў хлопчык. - Але гэтыя купiў.
- Дзякуй, - сказаў стары чалавек. Ён быў занадта просты, каб дзiвiцца: калi да яго прыйшла пакора? Але ён ведаў, што яна прыйшла, i ведаў, што ў ёй няма ганьбы i яна не прычынiла анiякай страты праўдзiвай гордасцi.
- З гэткай плынню заўтра маецца быць неблагi дзень, - сказаў ён.
- Куды ты рушыш лавiць? - спытаўся хлопчык.
- Як найдалей, а вярнуся, калi пераменiцца вецер. Хачу выйсцi давiдна.
- Я пастараюся зрабiць так, каб мой рыбак таксама лавiў далёка, - сказаў хлопчык. - Калi ты зачэпiш на кручок нешта сапраўды буйнае, мы зможам прыйсцi табе на дапамогу.
- Ён не любiць працаваць занадта далёка.
- Не любiць, - згадзiўся хлопчык. - Але я ўбачу гэткае, чаго ён не можа ўбачыць: да прыкладу, птушку, што лётае над вадой, каб падабрацца да рыбiны, i выпраўлю яго ў пагоню за дэльфiнам.
- Ён так кепска бачыць?
- Амаль сляпы.
- Дзiўна, - заўважыў стары чалавек. - Ён нiколi не лавiў чарапах, а якраз гэта псуе вочы.
- Але ж ты не год, не два лавiў чарапах каля Маскiтавага берага*, але зрок у цябе добры.
* Вузкая паласа зямлi на ўсходзе Нiкарагуа.
- Я - дзiўны стары чалавек.
- Але цi дастаткова ў цябе цяпер сiлы, каб справiцца з сапраўды буйнай рыбай?
- Думаю, што так. I, апроч таго, ёсць розныя хiтрыкi.
- Давай занясем прычындалле дадому, - сказаў хлопчык. - Тады я вазьму сетку i пайду па сардзiны.
Яны сабралi ледзь не ўсе снасцi. Стары чалавек нёс мачту на сваiм плячы, а хлопчык нёс драўляную скрынку з туга скручанымi карычневымi шнурамi, бусак i гарпун са стралой. Скрынка з прынадамi заставалася пад кармой лодкi разам з дубiнкай, якую ўжывалi, каб аглушыць рыбу, калi тую падцягвалi сеткай да борта.
Нiхто не краў у старога чалавека, але не шкодзiла забраць ветразь i цяжкiя шнуры дадому, бо ад расы яны маглi адсырэць, i хоць стары чалавек пэўна ведаў, што нiхто з тутэйшых людзей не паквапiцца на яго маёмасць, бусак i гарпун былi б непатрэбнай спакусай у лодцы.
Яны разам узнялiся па дарозе да халупы старога чалавека i ўвайшлi ў яе праз адчыненыя дзверы. Стары чалавек прыставiў мачту разам з абкручаным вакол яе ветразем да сцяны, хлопчык паклаў скрынку да iншае начынне ля яе. Мачта была ў даўжыню амаль гэткая, як адзiн пакой халупы. У халупе, зробленай з моцных прылiсткаў каралеўскай пальмы, што завуцца guапо, мелiся: ложак, стол, адно крэсла i на земляной падлозе месца для гатавання на драўнiнным вугалi. На карычневых сценах з разгладжаных лiстоў трывалага валакнiстага guапо, якiя перакрывалi адзiн аднаго, вiсела каляровая карцiнка з Найсвяцейшым Сэрцам Гасподнiм ды яшчэ адна з Кабрэнскай Мацi Божай. Яны засталiся ад ягонай жонкi. Раней тут на сцяне была i падмаляваная жончына фатаграфiя, але надта журботна яму рабiлася, калi ён глядзеў на яе, i тая зараз ляжала на палiцы пад ягонай чыстай кашуляй.
- Што ты маеш есцi? - спытаўся хлопчык.
- Гаршчок жоўтага рысу з рыбай. Не хочаш трохi?
- Не. Я буду есцi дома. Зрабiць мне табе агонь?
- Не. Я зраблю пазней. Альбо буду есцi рыс халодны.
- Цi магу я ўзяць сетку?
- Ага.
У халупе не было жаданай сеткi, i хлопчык памятаў, калi яны прадалi яе. Але яны гулялi ў гэтую байку штодня. Не было анi гаршка з жоўтым рысам i рыбай, i хлопчык гэта ведаў таксама.
- Восемдзесят пяць - шчаслiвая лiчба, - сказаў стары чалавек. - Што ты скажаш, калi рыбiна, якую я прынясу, разабраная заважыць тысячу фунтаў?
- Я вазьму сетку i пайду лавiць сардзiны. Ты будзеш сядзець на парозе на сонцы?
- Але. У мяне ёсць учарашняя газета, i я прачытаю пра бейсбол.
Хлопчык не ведаў, цi не выдумка i ўчарашняя газета, але стары чалавек выцягнуў яе з-пад ложка.
- Перыка даў мне ў bоdеgа*, - растлумачыў ён.
* Карчма (гiшп.).
- Я прыйду, калi налаўлю сардзiн. Пакладу твае i мае разам у лёд, i мы падзелiм iх ранiцой. Калi я вярнуся, ты раскажаш мне пра бейсбол.
- "Янкi" не могуць прайграць.
- Але мяне непакояць "Iндзейцы" з Клiўленда.
- Вер у "Янкi", сынок. Хай перад вачыма ў цябе стаiць вялiкi Дзi Маджыа.
- Мяне непакояць як дэтройцкiя "Тыгры", гэтак i клiўлендскiя "Iндзейцы".
- Сцеражыся, бо ты хутка пачнеш баяцца нават "Чырвонаскурых" з Цынцынацi i "Белых шкарпэтак" з Чыкага.
Читать дальше