Уладзімір Караткевіч: Трошкі далей ад Месяца...

Багуслаўскі Алесь Пятровіч– галоўны архітэктар горада.

Ганна Вадзімаўна– яго жонка.

Сяргей– студэнт 1-га курса філалагічнага факультэта.

Янка– хлопчык дзевяці год.

Наташа Яскевіч– знаёмая Сяргея.

Альжбета– старая нянька ў доме Багуслаўскіх.

Вярыга Максім Канстанцінавіч– стары сябра Багуслаўскага.

Бяскішкін Авяр’ян Аркадзевіч– знаёмы Багуслаўскага.

Любоў Трахімаўна– яго жонка.

Анэля– аднакурсніца Сяргея.

Дзея адбываецца ў невялікім, але і не малым горадзе, на працягу чатырох дзён.

Кухня ў кватэры Багуслаўскага. Дзверы, справа, вядуць у другія пакоі. Газавая пліта. Шафа для пасуды. Стол. Іншыя кухонныя прылады. Але сёння ў кухні змены: пасярэдзіне пакоя стаяць дзве раскладушкі. На адной спіць Сяргей, на другой – Янка. Раніца. У вялікае акно прабіваюцца першыя праменні зімняга сонца. Ружавеюць марозныя ўзоры на шыбах.

Сяргей(узнімае з падушкі ўскудлачаную галаву і аглядаецца). Спяць усе. Мароз. Сонца. (Пазяхнуў.) “На акне, сярэбраным ад інею, быццам хрызантэмы расцвілі”. (Апускае галаву на падушку. Хвіліна маўчання.) Янка! Янка! “Ўставай, лайдак, маліся Богу”.

Янкане чуе.

Янкаварухнуўся і схаваў галаву пад падушку. Сяргей спявае яшчэ галасней:

Янкамаўчыць, і тады Сяргейкідае ў яго падушкай.

Янка. Ну, Сяргей, ну, пакінь... Чаго ты?

У Янкуляціць другая падушка.

Сяргей. Уставай, вісус.

Раззлаваны Янкаўзняўся і кідае падушку ў Сяргея. Пачынаецца запеклы бой падушкамі. Зазвінела пасуда ў шафе.

Цс-с-с.

Усе падушкі ў Сяргея.

Янка. Сяргей, аддавай падушку.

Сяргей. Хадзі сюды. Я цябе мучыць буду.

Янкаўстае і ў адной сарочцы, босым, перабягае па падлозе да Сяргея.

Янка. С-с-а! Цёпла ў цябе... Чаго ты, свінтух, спаць не даеш?

Сяргей. Янка, ты ў сне хамхамхіну не бачыў?

Янка. Гэта хто?

Сяргей. Стра-ашная такая! Вось такая!

I раптам кідаецца на Янкуі пачынае кусаць яго. Валтузня. Янкавішчыць. I раптам з-за дзвярэй голас Альжбеты.

Альжбета. I што гэта за залатая рота? Бандысты нейкія!

Сяргей. Цс-с!

Абодва замерлі.

Альжбета. Заціхнулі, як мыш пад венікам. Ціха! (Бурчыць нешта.)

Янка(ціха). Гэты, з-за якога нас на кухню выставілі, гэта стары знаёмы бацькі? Нешта я яго ніколі не бачыў.

Сяргей. Мгм. I я нават не бачыў.

Янка. Яшчэ па грамадзянскай?

Сяргей. Ага. Ім тады па шаснаццаць год было, а яны ваявалі. Максім Канстанцінавіч нават палком камандаваў. Як Гайдар.

Янка. Гайдара чыталі, як жа... А што, нельга было ў гасцінай нашы ложкі паставіць?

Сяргей. Яны, брат, ведаюць, што мы раніцай такі вэрхал падымем, што мёртвыя прачнуцца.

Альжбета(уваходзячы ў кухню). Завяліся з раніцы. На малым шкура гарыць, а дарослы вялікая бамбіза і дурная як бот.

Сяргей. Альжбеце Францаўне маё віншаванне. Дазвольце пані ў рончку плюснуць.

Янка. Бабулечка мая! Нянечка! Пагавары са мной.

Альжбета(усміхаецца). Як?

Янка. Скажы: “А на табе, дзетачка, аладачку”.

Альжбета(смяецца). Ох ты, каток мой. Уставайце, мае галубочкі. Усё зараз будзе. Мыйцеся чысценька, прыбірайце ложкі.

Хлопцыўстаюць, апранаюцца.

Толькі ціха. Госць яшчэ спіць, здарожыўся. Далёкі ў яго быў шлях, вельмі далёкі. Трошкі далей ад месяца, трошкі бліжэй ад сонца.

Сяргейвыносіць ложкі. Янкапачынае ўмывацца. Альжбетаканчае ўкладваць валасы, яшчэ густыя, каштанавыя.

Шмат год не бачыліся. Шмат. А хутка яму зноў – на колы.

Сяргейчысціць зубы.

Досыць табе, Янка, пялёскацца. Блішчаць занадта будзеш. Сарока ўкрадзе... Учора табе, Сяргей, твая халтама званіла. Казала, што сёння прыйдзе.