Borys Tynka - Przewodnik po Odessie

Pod numerem 5— 7 przy ulicy Gogolaznajduje się przepiękny dom z atlantami, uważany za jedną z najpiękniejszych kamienic w Odessie.

Kamienica została wybudowana w 1899 roku na podstawie projektu polskiego architekta Lwa Włodeka. Sylwetki dwóch gigantów oddzielone są od fasady kamienicy, a ich napięte ciała uginają się pod ciężarem nieba, na którym spoczywa balkon. Elewacje kamienicy, balustrady balkonów oraz dekorowane gzymsy wzbudzają prawdziwy zachwyt. W czasie okupacji Odessy w kamienicy mieszkał niemiecki generał, a po wyzwoleniu miasta od faszystów znajdował się w niej sztab Armii Czerwonej. Jak widać, reżim również lubi piękno.

Na końcu ulicy Gogola znajduje się wspaniały pałac, przypominający średniowieczny zamek z gotyckimi elementami. Pałac szacha, bo o nim mowa, został wybudowany w 1852 roku na zamówienie polskiego szlachcica Zenona Brzozowskiego na podstawie projektu polskiego architekta Feliksa Gąsiorowskiego w miejscu, gdzie planowano wybudować szpital wojskowy. Potężne ściany miały sprawiać wrażenie niedostępności. Zenon Brzozowski prowadził w nim interesy handlowe. Pozostaje zagadką, jakim sposobem tak przepiękny i atrakcyjny kawałek ziemi dostał się w ręce polskiego szlachcica. Można się jedynie tego domyslać. Znany slogan, że Polak potrafi, okazuje się, że był wykorzystywany również nad morzem Czarnym. Koniec bezpodstawnych oskarżeń, zwiedzamy dalej. W roku 1910 pałac został sprzedany polskiemu arystokracie, hrabiemu Józefowi Szembekowi, który następnie wynajął go zbiegłemu po zamachu stanu w Iranie, byłemu szachowi Mohammedowi Ali. Szach Mohammed Ali dotarł do Odessy wraz ze swoim haremem, a pałac od tamtego czasu nazywany jest szachskim. Krąży legenda, że szach z jednego z małych balkoników zrzucał swoje nieposłuszne żony. Wygląd pałacu pozostał praktycznie bez zmian i obecnie w jego pomieszczeniach znajduje się siedziba banku.

Słynny рomnik Pomarańczyznajduje się na bulwarze Żwanieckiego. Został odsłonięty 2 września 2004 roku i początkowo znajdował się w centrum miasta, na skrzyżowaniu ulicy Puszkińskiej i Lanżeronowskiej. Na bulwar Żwanieckiego został przeniesiony w 2007 roku. Pomnik przedstawia brązową pomarańczę ze ściągniętą z jednej strony skórką. W środku pomarańczy przedstawiono osobę imperatora Pawła I. Pomarańczę ciągną trzy wierzchowce, a na jej wierzchu stoją trzy charakterystyczne dla Odessy budowle. Są to budynek opery, kolumnada pałacu Woroncowa oraz sobór Przemienienia Pańskiego.

Wróćmy znowu na ulicę Gogola. Przed nami charakterystyczne serce utworzone z tysiąca kłódek. Po minięciu serca poczujemy się, jakbyśmy cofnęli się w czasie. Znajdujemy się w zaułku starej Odessy, który stanowi równocześnie małe muzeum pod odkrytym niebem. W jednym miejscu zgromadzono symboliczne eksponaty, takie jak oryginalnej formy altana, garbaty mostek, rzeźbione ozdoby, studnie z połowy XIX wieku. Plac, na którym stoi studnia, został wyłożony płytkami z wulkanicznej lawy, które symbolizują kostkę brukową, jaką wyłożonych jest wiele ulic w centrum Odessy. Płytki z wulkanicznej lawy były dostarczane statkami z Włoch. Studnie znajdowały się praktycznie na każdym podwórku. Nie były to typowe studnie z dostępem do wód gruntowych, lecz urządzenia przypominające basen, służące do zbierania deszczówki. Studnia w zaułku starej Odessy jest oryginalną studnią, przywiezioną w to miejsce z jednego z odeskich podwórek.

Odessa zawsze miała ogromny problem z zaopatrzeniem w wodę. Woda, leżąca na małej głębokości, była niezdatna do spożycia Na początku XIX wieku odkryto w okolicach Odessy kilka źródeł pitnej wody, dzięki czemu można było ją rozwozić w beczkach. Nie każdego było jednak na nią stać. Dopiero w 1873 roku wszystko uległo zmianie po otwarciu fontanny na placu Sobornym.

Zaułek starej Odessy powstał w połowie lat 70-tych XX wieku z inicjatywy kilku dziennikarzy.

W pobliżu zaułku starej Odessy położony jest charakterystyczny most, nazywany mostem teściowej. Biegnie nad Wojennym spuskiem.

Historia nazwy mostu jest dosyć skomplikowana. Według jednej z wersji nazwa mostu związana jest z ówczesnym przewodniczącym komunistycznej partii w Odessie, Michajło Sofronowiczem Synicą. Rzekomo lubił on naleśniki oraz inne pyszne potrawy swojej teściowej tak bardzo, że odwiedzał ją kilka razy dziennie. Mieszkając na Primorskim bulwarze miał bardzo utrudnione dojście do teściowej i aby skrócić sobie drogę, podjął decyzję o budowie mostu. Most wybudowano w latach 1968—1969 i uważany jest za jeden z najdłuższych w Odessie. Nowożeńcy bardzo często wieszali na moście kłódki, mające symbolizować szczęście rodzinne. Kłódek było tysiące, dlatego miejskie władze w obawie przed dodatkowym obciążeniem mostu 21 października 2011 roku zdecydowały o przeniesieniu wszystkich kłódek na instalację, na której nowożeńcy mogą kontynuować starą tradycję. Instalację nazwano Kochające serce.

Bezpośrednio za mostem znajduje się miejsce, na którym pod koniec XVIII wieku położona była legendarna twierdza Hadżibej, a obecnie stoi pałac Woroncowai jego wspaniała kolumnada.

Historia powstania kolumnady pałacu Woroncowa owiana jest legendami. Jedna z nich mówi, że na miejscu kolumnady znajdowała się niegdyś karczma, której właściciel zajmował się handlem niewolnikami do Turcji. Pijanych klientów wyprowadzano przez tajne wejście do katakumb, a następnie przez podziemne korytarze na brzeg morza, gdzie czekał już na nich turecki statek.

Текст предоставлен ООО «ЛитРес».

Прочитайте эту книгу целиком, на ЛитРес.

Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.