Жывіца паставіў на стол шклянкі і талеркі, а потым падсунулі яго да канапы. Утрох выпілі чатыры пляшкі гарэлкі. Пасля Сашка запытаўся ў мяне:
— Што хочаш рабіць з ношкай?
— Аддам Юзіку… Гэта чужы тавар…
— Тавар зараз твой!.. — выразна вымавіў Сашка. Гэта не «агранда». Ніхто не аддасць… хіба дурань!.. Гэта твой фарт. Разумееш? Жыда халера не возьме!.. Раз-два адкуецца! А ты крыху кадзіла раздзьмухаеш!.. Зразумеў?
— Я ў Юзіка запытаю.
— Добра. Запытайся. А ношку можаш пакінуць у мяне. Я піхну за граніцу. Яшчэ і на гэтым заробіш… Заўтра мне скажаш… Я вашага купца добра ведаю. Гэта жмінда! Яго шчасце, што з Трафідай працуе! Ладныя тысячы зарабіў… Калісьці (два гады назад) Шлёма Бэргер рызманамі і бутэлькамі гандляваў. А зараз Шлёма Бэргер грос купец: у Вільні крамы адчыняе і камяніцы купляе!
Замоўк. Задумаўшыся, ён доўга глядзеў у кут пакоя. Потым вымавіў:
— Ну, дык ідзі сабе!.. А заўтра скажаш… Я хачу, каб ты больш зарабіў.
Развітаўшыся з Сашкам і Жывіцай, я пайшоў дахаты.
Юзік яшчэ не спаў. Калі пастукаўся ў дзверы пакоя, за вокнамі якога заўважыў святло, сябра сам адамкнуў дзверы і ледзьве не задушыў мяне ў абдымках:
— Гэта, брацейка, клёва!.. А я ўжо думаў халера ведама што!.. Лазіў дзве гадзіны па паграніччы — цябе шукаў… Амаль не папаўся… А ты сам… Ну, апавядай, як там было?
Калі падрабязна расказаў пра сваё блуканне па лясах, пра сустрэчу з Сашкам на паграніччы, як і пра ўсё, што адбылося пазней, Юзік задумаўся… Праз хвіліну вымавіў:
— Ведаеш, брат, клёвыя гэта хлопцы, і ты добра зрабіў, што дапамог яму. Але з Сашкам не сыходзься, бо гэта сарвігалава! З ім не адзін загінуў! Гэтая «кампанія» не для цябе! Так!
— Ён увогуле не запрашаў рабіць разам…
— Ну і клёва! А з таварам табе добра пашанцавала! Ён прадасць за граніцай, бо калі тут «пойдзе па блату», дык ты мала атрымаеш. Сашка ў пяць разоў болей возьме. Ён табе хоча дапамагчы. Бачыць, што хлопец ты што трэба, ну, і таго…
— Дык я раніцай схаджу туды.
— Добра.
— А я думаў, што тавар трэба вяртаць.
Юзік усміхнуўся і сказаў тое самае, што я нядаўна пачуў ад Сашкі:
— Гэта не агранда! Бэргера д’яблы не возьмуць. За дзве партыі ўсё верне. А мы крыху падкуёмся… Пару хлопцаў сапраўды кінулі ношкі… Можа, вып’еш?
— He. Я выпіў у Сашкі разам з Жывіцай.
Праз хвіліну Юзік з усмешкай запытаў:
— Ты Фэлю бачыў?
— Бачыў.
— Ну, як табе, спадабалася?
— Ладная!.. Вельмі ладная!
— Так, так… Дзеўка — маляваная, але ўрэдная, халера! Ты туды пойдзеш, дык не захапіся. Яна любіць хлопцам галовы круціць.
— На мяне нават не глядзела.
— Яна ні на кога не глядзіць, бо вочы паскудныя мае… Ашалееш, як у іх зазірнеш!
Трафіда ўздыхнуў і замоўк. Магчыма, і ён быў у яе закаханы.
Калі мы пайшлі спаць, я доўга не мог заснуць. Перад вачыма праплывалі розныя малюнкі і постаці. Бачыў то сем цудоўных зорак у сузор’і Вялікай Мядзведзіцы, то камічны твар Ёські Гусяра, то Салаўя, які спявае, то Лорда, які жартуе, то Антося, які іграе на гармоніку, то Сашку, то Жывіцу. Нарэшце ўсіх засланіла Фэля. Мела прыгожыя аголеныя плечы, выдатны годны твар, чорныя валасы… I так прыемна мне ўсміхалася!
Назаўтра, паснедаўшы, пайшоў да Сашкі. Ён адпачываў на канапе. Нага была забінтавана.
— Як маешся? — запытаўся ў яго.
— Добра. Быў фельчар, агледзеў мне нагу. За пару дзён ужо можна будзе хадзіць.
— Выдатна!
— Ну, як там з таварам?
— Мне ўсё роўна. Юзік сказаў, што ты найлепей апыліш. Але я не хацеў бы дадаваць табе клопату.
— Які там клопат… Апылю разам з маім таварам. Тыдзень пачакаю… А можа, табе зараз сармак патрэбны?
— Маю крыху… Для мяне хопіць.
— Ну і клёва!
У пакой увайшла Фэля. Яна была ў прыгожай цёмна-сіняй сукенцы і лакіраваных чаравіках. Я прывітаўся з ёю. Заўважыў, што ў яе зялёныя вочы. Яна пачала прыбіраць у пакоі. З прыемнасцю сачыў за яе зграбнымі рухамі. Некалькі разоў зкоса зірнула на мяне.
Праз нейкі час Сашка спытаў у сястры:
— Пойдзеш у касцёл?
— А як жа!.. Пайду…
— Адна?
— А з кім?
— Вось сябручок цябе праводзіць. Ты пойдзеш з Фэляй? — запытаўся ў мяне Сашка.
Крыху зніякавеўшы, я хутка вымавіў:
— Безумоўна. З ахвотай пайду!
Неўзабаве разам з Фэляй выйшаў з памяшкання. Дзень быў выдатны. Вуліцай, у напрамку касцёла, цягнулася шмат народу, пераважна моладзь. Паколькі я не ведаў, пра што размаўляць з Фэляй, дык крочылі ў маўчанні. Калі набліжаліся да касцёла, нас абмінала шмат святочна апранутых людзей. Амаль кожны вітаўся з маёй таварышкай.
Читать дальше