Роберт Бёрнс - Вам слова, Джон Ячмень!

У студзені мяне ў гарах
Аднойчы агарнула ноч.
Завея, сівер — проста страх,
А снег па пояс, толькі збоч.

Мне спадарожніца адна,
На шчасце, стрэлася ў той час.
Разгаварыліся. Яна
I кажа: — Заначуйце ў нас.

Падзякаваў іх дабраце,
Што ў снезе мне не начаваць,
Адбіў паклон бажку ў куце
I папрасіў пасцель паслаць.

Яна кужэльнай прасціной
Заслала ложак пры сцяне
I, павячэраўшы са мной,
Дабранач пажадала мне.

Гляджу і думаю: сама
Красуня мар тваіх не ў сне,
I гавару: — А ці няма
Пад галаву падушкі мне?

Пайшла, прыносіць і кладзе,
Гаворыць, што пара мне спаць.
Чароўная, як ранні дзень,—
I я не змог, каб не абняць.

Па шчоках чырвань, а з-пад броў —
Дзве іскры. Чую, як у сне:
— Калі ўсё гэта ў вас любоў,
Пакіньце чэснаю мяне.

Я гладзіў лён бялявых кос,
I ўся была, як першы снег,
Як ружа ў кроплях ранніх рос,
Яна, што мне дала начлег.

Далоні па грудзях прайшлі,
Здалося: палкія пяскі
Сваім дыханнем намялі
Гарачыя два курганкі.

О, маладосць — п’янлівы хмель!
Я цалаваў яе, благі,
I ўся яна была, як бель,
Як нашы горныя снягі.

Хінулася шчака к шчацэ,
Як вусны к келіху з віном...
Пад ранне на маёй руцэ
Яна заснула чуткім сном.

А ўранні, з першаю зарой,
Я ёю захапіўся зноў.
— Ах, што зрабілі вы са мной! —
Сказала мне мая любоў.

Я выцер ёй слязу з павек
I адказаў, каб жаль спыніць:
— Ад гэтай ночы і павек
Нам прыйдзецца пасцель дзяліць.

Узяўшы з куфра палатна
I прыхінуўшыся к сцяне,
Яна прысела ля акна
I стала шыць кашулю мне.

Ідуць гады не пехатой,
Бягуць, і не спыніць іх бег.
Пакуль жыву, не здраджу той,
Што мне дала тады начлег.

Дакоскі прайшлі, на жніве адспявалі...
З дасвецця ў нядзелю хлапцы палявалі,
Аблазілі зараснік, луг і западак,
I раптам з-пад ног — чарада курапатак.

I хто цябе гоніць, няўрымены хлапчук?
Дзічына — жывая, пачуе твой стук.
Схавайся ў чароце,
Бабахні пры ўзлёце,
А спудзіш — лічы, што ўпусціў яе з рук.

Яна шугане з верасовай палянкі
Ў балотца, дзе сховы пудлівай бялянкі,
Затуліцца ў мох, не шурхне — во хітрыца!
А спінка, як снег напрадвесні, іскрыцца.

Ёсць казка: спрачаўся з ёй месячык ясны,
Што сонца зацьміць,— пакаціўся, пагас ён.
Яна ж палыхала святлом прамяністым
На сене духмяным між купін імшыстых...

Шчасліўцы-стралкі, балацін старажылы,
З дасвецця па топкай імшары кружылі,
I ледзь толькі сука на спрат навяла,
Бялюткая — фыр, і як летась была.

Чаго ж ты спяшаўся, няўрымесны хлапчук!
Дзічына ж — жывая, пачула твой стук.
Прыпаў бы ў чароце
I стрэліў пры ўзлёце,
А спудзіў — і выпусціў шчасце з-пад рук.

I

О ты, нашчадак і ўладар
Зямлі па ўсім цячэнні
Бруарскіх водаў, я — Бруар —
Шлю гэтае прашэнне
З паклонам нізкім — выручай!
Парубка ўсё ссушыла:
Каб дзе адзін прыток-ручай,
Каб дзе крынічкі жыла!

II

Пад сілу стронзе кожны брод,
Дый тая ў мутных лужах
Злягла і — бурбалкі праз рот:
Прабіцца ўплаў нядужа.
А чым жа ёй дапамагчы,
Як ёй мільгаць у плынях,
Калі з мяне тырчаць карчы
І жыжка на глыбінях?

III

На мне і чапля, і бабёр
Стагналі, каб ты ведаў,
Калі паэт тутэйшы, Бёрнс,
Бязводны край праведаў.
Ён склаў пра нас якісьці верш,
А мог бы скласці оды,
Каб толькі знаў, якімі перш
Былі Бруара воды.

IV

Яны ў паводку тут раўлі,
Бурлілі, рвалі скалы,
Цераз сябе к сваёй зямлі
Прышэльцаў не пускалі.

Як паважалі іх тады,
Калі былі шчэ ў сіле
I моладзь краю ля вады
Для ратных спраў расцілі!

V

Ад іх імя цябе прашу
Ў імя той даўняй славы:
Вярні мне плынь — маю душу,
А прыбярэжжу — травы.
I прывітаюць твой прыход
Да нас на лугавіны
Усплёскі рыбы. гоман вод
I пошчак салаўіны.

VI

Жаўрук прайграе на зары
У пары з перапёлкай,
I адзавецца ў гушчары
Шчыгол сваёй свісцёлкай.
Яшчэ пры гнёздах, ля дзятвы,
Як маці ля калыскі,
Пачнуць курлыкаць журавы,
Сустрэнуць песняй пліскі.