Henrik Ibsen - Puphejmo

NORA. Jes ja, mi estu. Sed eniru dume; ankaŭ vi, doktoro Rank. Kristine, vi devas helpi min aranĝi miajn harojn.

RANK (mallaŭte, elirante). Supozeble ne estas io — io tia okazonta?

HELMER. Neniel, kara; estas nenio alia krom tiu infaneca timo, kiun mi menciis al vi.

(Ili eliras dekstre)

NORA. Nu!?

LINDE. Forvojaĝis en la kamparon.

NORA. Mi divenis laŭ via aspekto.

LINDE. Li revenos hejmen morgaŭ vespere. Mi skribis leterslipon al li.

NORA. Tion vi ne devus fari. Vi malhelpu nenion. Funde estas ĝojego, tio, atendadi la mirindaĵon.

LINDE. Efektive, kion vi atendas?

NORA. Ho, tion vi ne povas kompreni. Eniru al ili; mi tuj postvenos. ( sinjorino Linde eniras la manĝoĉambron)

NORA (staras momenton kvazaŭ por sin orienti; poste ŝi rigardas sian horloĝon). La kvina. Sep horojn ĝis noktomezo. Poste, dudek kvar horojn ĝis sekvonta noktomezo. Tiam la Tarantelo estos dancita. Dudek kvar plus sep? Tridek unu horojn por vivi.

HELMER (ĉe la pordo dekstre). Sed kie restas la alaŭdeto?

NORA (al li kun larĝe etenditaj brakoj). Jen la alaŭdeto!

(Sama ĉambro. La sofotablo kun seĝoj ĉirkaŭe estas metita antaŭen meze sur la planko. Lampo lumas sur la tablo. La pordo de la antaŭĉambro estas malfermita. Aŭdiĝas dancmuziko de la supra etaĝo.)

( Sinjorino Linde sidas ĉe la tablo foliumante libron seninterese; provas legi, sed ne aspektas kapabla koncentri la pensojn; iujn fojojn ŝi streĉe aŭskultas en la direkto de la ekstera pordo.)

LINDE (rigardas sian horloĝon). Ankoraŭ ne. Kaj nun jam urĝas. Se li nur ne — (denove aŭskultas) Jen, tie li estas. (ŝi eliras en la antaŭĉambron, kaj singarde malfermas la eksteran pordon; kvietaj paŝoj aŭdiĝas sur la ŝtuparo; ŝi flustras:) Envenu. Ĉeestas neniu.

KROGSTAD (ĉe la pordo). Mi trovis leterslipon de vi hejme. Kion tio signifas?

LINDE. Mi absolute devas paroli kun vi.

KROGSTAD. Nu? Kaj tio absolute devas okazi en tiu ĉi domo?

LINDE. Hejme ĉe mi ne eblas; mia ĉambro ne havas apartan enirejon. Envenu; ni estas tute solaj; la ĉambristino dormas, kaj la gesinjoroj Helmer estas en balo supre.

KROGSTAD (venas en la ĉambron). Jen, jen. La gesinjoroj Helmer dancas ĉi-vespere? Fakte?

LINDE. Jes, kial ne?

KROGSTAD. Nu jes, kial ne?

LINDE. Nun, Krogstad, nun ni du do kune parolu.

KROGSTAD. Ĉu ni du do havas ion pli por priparoli?

LINDE. Ni havas multon por priparoli.

KROGSTAD. Tion mi ĝis nun ne opiniis.

LINDE. Ne, ĉar vi neniam vere komprenis min.

KROGSTAD. Ĉu estis io pli por kompreni, krom tio, kio estas tiom simpla en la mondo? Senkora virino forpuŝas viron, kiam sin ofertas io, kio estas pli avantaĝa.

LINDE. Ĉu vi opinias, ke mi vere estas tiom senkora? Kaj ĉu vi opinias, ke mi rompis de vi facilkore?

KROGSTAD. Vere ne?

LINDE. Krogstad, ĉu vi tion vere kredis?

KROGSTAD. Se tiel ne estis, kial vi do tiam skribis al mi tian leteron, kian vi skribis?

LINDE. Mi ja ne povis agi alimaniere. Ĉar mi devis rompi kun vi, estis ja ankaŭ mia devo ekstermi en vi ĉion, kion vi por mi sentis.

KROGSTAD (premegas siajn manojn). Tiel do. Kaj tio — tio nur por mono!

LINDE. Ne forgesu, ke mi havis senhelpan patrinon kaj du etajn fratojn. Ni ne povis atendi vin, Krogstad; pri vi estus ja tiam longa atendado.

KROGSTAD. Nu ja, estis; sed vi ne rajtis forpuŝi min pro alia homo.

LINDE. Nu, mi ne scias. Multajn fojojn mi demandis al mi mem, ĉu mi tion rajtis.

KROGSTAD (pli kviete). Kiam mi vin perdis, sentiĝis, kvazaŭ la firma grundo forglitus de sub miaj piedoj. Rigardu min; nun mi estas ŝiprompito sur vrako.

LINDE. Helpo povus esti proksima.

KROGSTAD. ĝi estis proksima; sed nun vi venis kaj baris al mi la vojon.

LINDE. Kontraŭ mia scio, Krogstad. Nur hodiaŭ mi eksciis, ke estas vi, kiun mi anstataŭos en la banko.

KROGSTAD. Mi kredas vin, ĉar vi tion diras. Sed nun, kiam vi scias, ĉu vi ne retiras vin?

LINDE. Ne; ĉar tio neniel utilus al vi.

KROGSTAD. Utilus, utilus —; mi tion tamen farus.

LINDE. Mi lernis agi prudente. La vivo kaj la akra, amara neceso instruis tion al mi.

KROGSTAD. Kaj la vivo instruis al mi ne fidi malplenajn frazojn.

LINDE. Do la vivo instruis al vi ion tre saĝan. Sed fidi al agoj vi tamen devas?

KROGSTAD. Al kio vi aludas?

LINDE. Vi diris, ke vi staras kiel ŝiprompito sur vrako.

KROGSTAD. Mi havis bonajn kialojn por tion diri.

LINDE. Ankaŭ mi sidas kiel ŝiprompita virino sur vrako. Neniun por funebri, kaj neniun por prizorgi.

KROGSTAD. Vi mem elektis.

LINDE. Mi tiam ne havis elekton.

KROGSTAD. Nu, kaj kio pli?

LINDE. Krogstad, ĉu eble ni du ŝiprompitoj povus transiri unu al la alia?

KROGSTAD. Kion vi sugestas?

LINDE. Du sur unu vrako staras pli sekure ol unuope sur du.

KROGSTAD. Kristine!

LINDE. Kial, laŭ via supozo, mi venis al la urbo?

KROGSTAD. Ĉu eblus ke vi havus penson pri mi?

LINDE. Mi devas labori, se mi povu elteni la vivon. Ĉiujn miajn vivtagojn, tiom longe kiom mi memoras, mi laboris; kaj tio estis mia plej kontentiga kaj sola plezuro. Sed nun mi staras tute sola en la mondo, tiel terure malplena kaj forlasita. Labori nur por si mem ne donas ian plezuron. Krogstad, havigu al mi iujn kaj ion por kiuj labori.

KROGSTAD. Tion mi ne fidas. Estas nenio alia krom ekzaltita virina grandanimeco, kiu eliras oferi sin mem.

LINDE. Ĉu vi iam konstatis, ke mi estas ekzaltita?

KROGSTAD. Ĉu vi efektive povus fari tion? Diru al mi, — ĉu vi estas plene informita pri mia pasinteco?

LINDE. Jes.

KROGSTAD. Kaj ĉu vi scias, kiel ĉi tie oni rigardas min?

LINDE. Antaŭ nelonge vi donis al mi la impreson, ke kun mi vi estus fariĝinta alia homo.

KROGSTAD. Pri tio mi estas certa.

LINDE. Ĉu ne eblus ankoraŭ?

KROGSTAD. Kristine; — tion vi diras tute intence! Jes, vi faras. Mi vidas tion laŭ via esprimo. Ĉu vi do efektive kuraĝas?

LINDE. Mi bezonas iujn, por kiuj esti patrino; kaj viaj infanoj bezonas patrinon. Ni du bezonas unu la alian. Krogstad, mi fidas je via baza kerno; — kune kun vi mi ĉion kuraĝas.

KROGSTAD (prenas ŝiajn manojn). Dankon, dankon, Kristine; — nun mi montru, ke mi scipovu restarigi min ankaŭ en la okuloj de aliuloj. — Ho, sed mi forgesis –

LINDE (aŭskultas). Ts! La Tarantelo! Foriru, foriru!

KROGSTAD. Kial? Kio estas?

LINDE. Vi aŭdas la dancon tie supre? Kiam ĝi estos finita, ni povos atendi ilin.

KROGSTAD. Nu ja, mi foriros. Ĉio estas ja vana. Kompreneble vi ne scias pri la paŝo, kiun mi faris kontraŭ Helmer.

LINDE. Jes, Krogstad, mi scias pri ĝi.

KROGSTAD. Kaj tamen vi kuraĝus?

LINDE. Mi bone komprenas al kia ago malespero povas peli homon kiel vi.

KROGSTAD. Ho, se mi povus igi tion nefarita!

LINDE. Tion vi povus; ĉar via letero ankoraŭ kuŝas en la skatolo.

KROGSTAD. Vi estas certa?

LINDE. Tute certa; sed –

KROGSTAD (rigardas ŝin esplore). Ĉu tiel por kompreni? Vi volas savi vian amikinon je kiu ajn prezo. Diru malkaŝe. Ĉu tiel estas?

LINDE. Krogstad; tiu kiu unu fojon vendis sin mem pro aliuloj, tion ne denove faros.

KROGSTAD. Mi repostulos mian leteron.

LINDE. Ne, ne.

KROGSTAD. Certe jes; kompreneble; mi atendas ĉi tie ĝis Helmer venos; mi diros al li, ke li redonu al mi mian leteron, — ke nur temas pri mia maldungo, — ke li ne legu ĝin.

LINDE. Ne, Krogstad, vi ne revoku vian leteron.

KROGSTAD. Sed diru al mi, ĉu vere ne estas pro tio, ke vi decidis rendevuon ĉi tie?

LINDE. Jes, en la unua paniko; sed nun tagnokto interpasis, kaj estas nekredeblaj aferoj, kiujn mi dum tiu tempo vidis en tiu ĉi hejmo. Helmer nepre ĉion eksciu; tiu malfeliĉiga sekreto devas esti malkaŝita; devas veni kompleta klarigo inter la du; ili ne povas daŭrigi en tiu reto de sekretigo kaj pretekstoj.