Johann von Goethe - Ifigenio en Taŭrido

Sin mem....

TOAS.Vi eksilentis? Ho, daŭrigu!

Ne pentu, ke konfidis vi. Parolu!

IFIGENIO.Feliĉa estas, kiu kun plezuro

Parolas pri la patroj, kiu ĝoje

Rakontas pri iliaj grandaj agoj

Kaj en la fino de la bela vico

Sin mem fiere vidas. Ne naskiĝas

En ia dom’ subite duondio

Aŭ monstro; sed nur tuta granda vico

Da malbonuloj aŭ bonuloj kreas

Monstraĵon aŭ gloraĵon en la mondo.

Post morto de la patro regis kune

Atreo kaj Tiesto en la urbo.

Ne longe tamen povis daŭri paco.

Post kelka temp’ Tiesto malhonoris

La liton de la frato. Tiam venĝe

Atreo lin elpelis el la regno.

Sed jam de longe, krimon preparante,

Tiesto ŝtelis filon de Atreo

Kaj lin edukis kvazaŭ sian propran.

Nun en la brusto de la kvazaŭfilo

Li vekas furiozan venĝemecon

Kaj lin elsendas al la reĝa urbo,

Por en la onklo buĉi sian patron.

La plano de l’ junulo malkovriĝas;

Kaj per kruela morto nun la reĝo

La atencinton punas, supozante,

Ke li mortigas filon de la frato.

Nur tro malfrue li sciiĝas, kiu

En turmentego antaŭ li pereis.

Por kontentigi brulan deziregon

De venĝo, li sekrete primeditas

Teruran faron. Ŝajne pacigita,

Indiferenta kaj trankvila, logis

Li sian fraton kun du liaj filoj

Returne en la regnon; ambaŭ knabojn

Li kaptas kaj buĉigas; ĉe festeno

Regalas li la patron per viando

De liaj propraj filoj. Kiam poste

Tiesto, satiĝinte, eksopiras

Pri siaj filoj kaj demandon faras

Kaj pensas jam, ke post la pord’ li aŭdas

Iliajn paŝojn kaj ilian voĉon,

Atreo kun sovaĝa rido ĵetas

Nun antaŭ lin la kapojn de l’ buĉitoj ...

Vi, reĝo, kun teruro vin deturnas!

La suno ankaŭ tiel sin deturnis

Kaj fordirektis tiam sian ĉaron ...

Jen la prapatroj de l’ pastrino via!

Kaj multon el la sorto de la viroj

Kaj el iliaj agoj furiozaj

Ankoraŭ kovras la malluma nokto,

Montrante nur krepuskon tremigantan.

TOAS.Vi ankaŭ ilin kovru per silento!

Sufiĉe da teruroj! Vi nur diru,

Per kia do miraklo vi elkreskis

El tiu trunk’ sovaĝa?

IFIGENIO.De Atreo

Unua fil’ Agamemnono estis:

Li estas mia patro. Sed en li

Mi ĉiam vidis—mi kun ĝojo diras—

Modelon de la plej perfekta viro.

Al li kiel unuan amofrukton

Min naskis Klitemnestro, kaj post mi

Elektron. Kaj la reĝo regis pace,

Kaj la ripozon longe ne havitan

Ricevis nun la domo de Tantalo.

Por la feliĉo de l’ gepatroj mankis

Ankoraŭ filo; sed apenaŭ tiu

Deziro plenumiĝis kaj intere

De la fratinoj kreskis la fileto,

Oresto la amata, jen pretiĝis

Jam nova malfeliĉo por la domo.

Vi aŭdis ja pri la milito, kiu,

Por venĝi rabon de virin’ plej bela,

La tutan forton de la grekaj princoj

Venigis sub la grandan urbon Trojo.

Ĉu ili Trojon venkis kaj la celon

De sia venĝ’ atingis,—mi ne aŭdis.

La tutan armearon de la grekoj

Kondukis mia patro. En Aŭlido

Atendis ili longe tute vane

Favoran venton, ĉar Dian’ koleris

Ilian kondukanton, ŝi retenis

La rapidantajn grekojn kaj postulis

Per Kalĥas la filinon la plej aĝan

De l’ reĝo. Tiam ili ruze logis

Min kune kun patrin’ en la tendaron,

Al la altar’ min tiris kaj oferis

Ĉi tiun kapon al Diano. Tiam

Ŝi repaciĝis: ŝi ne volis havi

La sangon mian, ŝi min save kovris

Per nubo. Kaj nur en ĉi tiu templo

Post ŝajna morto mi min mem rekonis.

Ĝi estas mi, mi mem: Ifigenio,

Nepino de Atreo kaj filino

De l’ reĝ’ Agamemnono, la propraĵo

De la diino, antaŭ vi nun staras.

TOAS.Ne pli por mi valoras reĝidino,

Ol la ĝisnuna nekonatulino.

Senŝanĝe mi ripetas: vi min sekvu,

Kun mi dividu, kion mi posedas!

IFIGENIO.Ho, kiel mi kuraĝus tion fari?

Ĉu mi ne apartenas tute plene

Al la diino, kiu mem min savis?

La rifuĝejon ŝi por mi elektis,

Kaj por la patro, kiun per la ŝajno

Ŝi jam sufiĉe punis, ŝi konservas

Min eble kiel la plej belan ĝojon

Por lia maljuneco. Eble jam

La tago de l’ reveno proksimiĝas;

Kaj mi, intencon ŝian malŝatante,

Min mem katenus kontraŭ ŝia volo?

Ŝi donu signon, se mi devas resti.

TOAS.Ŝi vin retenas, sekve ŝi konsentas.

Ne serĉu tiel zorge la pretekstojn!

Ne kaŝas multaj vortoj la rifuzon;

La aŭskultanto aŭdas nur la „ne“.

IFIGENIO.Ne volas mi per vortoj vin blindigi;

La koron mian mi al vi malkovris.

Kaj ĉu vi mem ne sentas, kiel min

La sopirado devas forte tiri

Al mia patro, al patrino mia,

Al la gefratoj, por ke en la domo,

En kiu la malĝojo tiel ofte

Ankoraŭ murmuretas mian nomon,

Eksonu unu fojon ĝoja krio

Pri mi kiel pri novenaskitino

Kaj floroj gaje kronu la kolonojn?

Ho, se vi tien ŝipe min resendus,

Vi al ni ĉiuj donus novan vivon.

TOAS.Nu, do reiru! Faru, kion diktas

Al vi la koro, ne obeu voĉon

De la prudento kaj konsilo! Estu

Virino tute, donu vin libere

Al la instinkto, kiu vin senbride

Sovaĝe pelas tien ĉi kaj tien!

Se en la brusto de virin’ ekflamas

Deziro, tiam eĉ ligil’ plej sankta

Ŝin ne detenas de l’ trompanto, kiu

Ellogas ŝin el la fidelaj brakoj

De l’ patro aŭ de la sindona edzo;

Sed se ne brulas flam’ en ŝia brusto,

Ho, tiam vane kontraŭ ŝi laboras

La ora lango de la admonado.

IFIGENIO.Memoru, reĝo, vian noblan vorton!

Ĉu tiel vi repagas por konfido?

Vi ŝajnis pretigita ĉion aŭdi.

TOAS.Mi por surpriz’ ne estis pretigita;

Sed ankaŭ tion devis mi atendi:

Mi sciis ja, ke kun virin’ mi traktas.

IFIGENIO.Ho, ne insultu, reĝo, nian sekson!

La bataliloj de virin’ ne estas

Brilantaj kiel viaj, sed malnoblaj

Ne estas ili certe. Kredu, reĝo,

Ke mi komprenas la feliĉon vian

Pli bone ol vi mem. Ĉar vi ne konas

Vin mem nek min, vi tial opinias,

Ke ligo pli proksima al ni donus

Feliĉon. Tute plena de kuraĝo

Kaj de plej bona volo, vi postulas,

Ke mi nun cedu; tamen plej sincere

La diojn dankas mi, ke ili donis

Al mi la forton, por kontraŭbatali

La ligon, kiun ili ne aprobas.

TOAS.Ne dioj, sed nur via kor’ parolas.

IFIGENIO.Per nia kor’ parolas al ni ili.

TOAS.Kaj mi ne havas rajton ilin aŭdi?

IFIGENIO.Tra la venteg’ la voĉo ne aŭdiĝas.

TOAS.Ĉu la pastrino sola ĝin nur aŭdas?

IFIGENIO.Ĝin reĝo pli ol ĉiuj devus aŭdi!

TOAS.Ofico sankta kaj hereda rajto

De l’ Jupitera tablo proksimigas

Vin al la dioj pli ol min, barbaron,

Infanon de la tero.

IFIGENIO.Tiel punas

Vi min por la konfido ellogita!

TOAS.Mi estas hom’; pli bone do ni finu!

La vorto mia restu: estu plue

Pastrino de l’ diin’ laŭ ŝia volo;

Sed mi pardonon petas de Diano,

Ke mi ĝis nun maljuste ŝin senigis

De la antikvaj decaj oferdonoj.

Neniun fremdan prenas nia lando;

Laŭ mor’ antikva lin atendas morto;

Nur vi per via ĉarma afableco,

En kiu mi per mia koro vidis

Jen amon do filino, jen la senton

De silentanta ĉarma fianĉino,—

Nur vi per sorĉa ligo min katenis,

Ke mi forgesis tute mian devon.

Vi mian cerbon kvazaŭ endormigis,

Kaj mi ne aŭdis pli la murmuradon

De la popol’. Nun ĉiuj laŭte krias,

Ke la frutempa mort’ de mia filo

Pro mia kulpo venis. Mi ne volas

Nun plu pro vi reteni la amason,