Уладзімір Някляеў: Наскрозь

Такі ж непадробны:
Адчайны, вясёлы, прыгожы,—
Ва ўсім ён падобны
На тых,
хто яго пераможа.
Хто пойдзе да мэты,
Як рэкі
Ідуць праз парогі...

Каб чыркнуць каметай
На небе крутым
Перамогі!

ЕС 987 654 320+1

Стэнаграма аднаго эксперымента

— Шэф, мы гатовы.
— Паехалі.

НАД ЗЯМЛЁЮ КРУЖУ ПАДРАНКАМ
ДЗЕ АРЭХАВЫЯ КУСТЫ
ТАК ПУСТЫЯ ЯК ПАД ФІРАНКАЙ
ВОКНЫ ВЫБІТЫЯ ПУСТЫЯ

ДЗЕ ЗВЯЛІСЯ СЛЯДЫ ЛАСІНЫЯ
ДЗЕ Ў ЛАГЧЫНАХ ДАКУЛЬ ВІДАЦЬ
ПАВУКАМІ ДЫМЫ НА АСІНАХ
ЯК НА ШЫБЕНІЦАХ ВІСЯЦЬ

ДЗЕ НА ЧОРНЫ ДЫВАН СУНІЧНІКА
ШТО Ў КУРОДЫМЕ СПАРАХНЕЎ
СЯДЗЕ ЗМОРАНАЯ СІНІЦА
I ЎЖО ЛАПКАЙ НЕ ЗВАРУХНЕ

ДЗЕ ПРАБІТЫ ЛЯСНЫЯ ШАТЫ
СКАМЯНЕЛЫМІ ВЕРШАЛІНАМІ
БЫЦЦАМ ПОМНІКАМІ ГЕРАСТРАТАМ

— Стоп, рабяты!.. 3 памерам нешта не тое. Праграмісты!.. Самусёў, у чым справа?
— Натхненне прапала. Паэтэса ўсё-ткі.
— Пашуткуй мне!.. Запускай, няхай хоць рыфму ў апошнім катрэне вымучае.
— Да якога слова?
— Вершалінамі.

ВЕРШЫ
ВЕРШАЦЦА
ВЕРШМАШЫНАМІ

— Стоп! Хто лексіку ўводзіў? Скуль такія адзінкі?
— Лексема в е р ш у заданні была:
"Э к а л а г і ч н ы в е р ш".

— А в е р ш м а ш ы н а скуль?
— Сама прыдумала.
— Гы-гы.
— Каму там смешна?
— Самусёву.
— Выбачайце, шэф. Анекдот успомніў. Расказаць?
— У аддзеле кадраў раскажаш. Запускай!

ПОЎНЫ ВЕРШАМІ I БЫЛІНАМІ
ЛЕС
ЛІСЦЁВЫ
ХВАЁВЫ
ЗМЕШАНЫ
ЛЕС
ТЫ ПОМСТАЮ БУДЗЕШ УСЦЕШАНЫ
СКРОЗЬ АРЭШНІКІ МЫ ЯК ВЕРШНІКІ
ПРАЛАМАЛІСЯ

НЕ ДА ВЕРШЫКАЎ

— Чаму спынілася? Усё ж нармальна.
— Характар паказвае. Лірычнае я.
— Ты ў мяне дажартуешся!
— Думае яна, шэф.
— Яна думае! А ў цябе галава для чаго?
— Для перасадкі.
— Для лысіны ў цябе галава.
— Я не вінаваты, што лысы. Мяне ўраклі малога.
— Пайшла!..

НАС НІБЫТА ЎРАКЛІ
СУРОЧЫЛІ
I ЗЯМЛЯ
У ЗАВОДАХ I ФАБРЫКАХ
НА АРЭШЫНЕ
ЯБЛЫКАМ СТОЧАНЫМ
ЛЕДЗЬ ВІСІЦЬ
ПАСАДЗІ СВАЮ ЯБЛЫНЮ

— Ну што там, нарэшце!..
— Засаромелася. Яблык на арэшыну павесіла.
— Ёй усё адно: што арэх, што яблык. Абы круглы.
— I лысы.
— Гы...
— До выдурвацца!
— Шэф, сур'ёзна: не ідзе ў яе сёння гэты памер.
— А што за памер такі? Ямб? Харэй?
— Гекзаметр.
— Гы-гы.
— Каму там зноў смешна?
— Самусёву.
— Выбачайце, шэф. Гамера ўспомніў: вяртаецца Адысей з камандзіроўкі...
— Самусёў!
— А жонка...
— Самусёў!
— Што?
— Ты ў Грэцыі ў камандзіроўцы быў?
— Не.
— I не будзеш. I жонцы гэта перадай.
— Шэф, пашкадуйце... Паспрабуем накінуць пару стоп.
— Накінь. Толькі гэта апошняе, што ты ў мяне робіш.

ПОМСТА ЛЮДСКАЯ НІШТО
ПЕРАД ПОМСТАЙ ПРЫРОДЫ
СПРАТЫ ЛЮДСКІЯ НІШТО
ПЕРАД СПРАТАМІ ВЕЧНАСЦІ
СПРАТАМІ ВЕЧНАСЦІ СПРАТАМІ ВЕЧНАСЦІ
ЗНІКНУЦЬ У ВЕЧНАСЦІ СПРАТАХ
ЛЯСЫ I НАРОДЫ
БЕЗ ЧАЛАВЕЧНАСЦІ БЕЗ ЧАЛАВЕЧНАСЦІ
БЕЗ ЧАЛАВЕЧНАСЦІ БЕЗ ЧАЛАВЕЧНАСЦІ
БЕЗ ЧАЛАВЕЧНАСЦІ

— Самусёў! Доўга яна заікацца будзе?
— Заклініла яе на чалавечнасці. У, жа-ле-за!
— Эксперымент скончаны. Нікога не затрымліваю. Усе вольныя.
— Шэф...
— Прывітанне жонцы, Самусёў!

Балада горада

Перад сённяшнім днём
на далонях маіх,
як на плошчах,
піраміды гадоў.
Ім пара ўжо зрабіць пералік.
Быў
год-горад...
Калісь
я увайшоў у яго пераможцам,
адштурхнуўшы плячом —
непатрэбны вяртацца —
цягнік.

Я з'явіўся спазнаць
таямніцу
свайго існавання,
кругабегу твайго,—
горад,
ідал мой,
сфінкс,—
каб дапяць
ад асноў да высноў
і на зданях таемных,
на вежах каменных
маўчання,
на шляхоў
скрыжаваннях
развесіць
імклівыя ветразі слоў.

За наіўнасць
караюць...
Ты ў зрэнках
загадку затойваў,
калі я
трос цябе за грудкі
і крычаў:
— Разгадаў!

Знаў,
якая адплата
прыдумана лёсам за тое мне?..
Ці не знаў?

Ты маўчаў...
Бубны
плошчаў
маўчалі.
Маўчала
струна кантрабаса-праспекта.
На цымбалах
правулкаў і вулак
дарэмна
я граць спрабаваў!

Знаў ты
тое,
што прыйдзе
яна,
загадае:
— У пекла!

Горад!
Ідал мой!
Сфінкс!
У якіх пірамідах
яе
ты ад іншых хаваў?

Ніспаслаў яе
помсціць?
Што ж,
каці свае вуліцы глуха,
зледзянелым асфальтам
пад нагамі ў мяне
халадзей,
падстаўляй
сваё вуха каменнае,
радасна слухай
святкаванне надзеі —
і роспач:
не стала надзей.