Ніна Мацяш - Шчаслівай долю назаві...

1988

МАЛІТВА АПАНАСА ФІЛІПОВІЧА

Маці Божая,
Царыца Нябесная,
Багародзіца Дзева Прасвятая Купяціцкая,
Адзіна Чыстая і Блаславёная,
Над юдоллю зямной Схілёная,
Узры мя,
Сляпога сярод сляпых,
Пачуй мя,
Глухога сярод глухіх,
Святлом невячэрнім
Вочы мае прасвятлі,
Гласам вяшчунным
Вушы мае адамкні!..
О Ўладарыня Усемагутная,
Нявеста ненявесная!
І думкаю, і душою пакутнаю
Да Цябе прыпадаю,
Малю-благаю,
Не за сябе, нэндзнага, грэшнага —
За Твой люд няўцешны:
Загаі, Чыстая,
Душы занямогу!
Не маем іншыя дапамогі,
Не маем іншыя спадзевы,
Апрача Цябе,
Прачыстая Дзева,
Убогіх заступніца,
Маркотных суцешніца,
Грэшных паратоўніца,
Хрысціян усіх атуліцелька і збавіцелька!
Не ўтаю ад Цябе стогну свайго,
Слёз крывавых:
Нясцерпна бачыць,
Якую над людам
Апастаты чыняць расправу,
Як гібее ўвесь край нядольны:
Калі раб у веры,
Дык у чым жа вольны?!.
Пяць дзесяткаў гадоў ад унеі праклятай,
А нямаш супакою,
А ўсё люцее нянавісць
Брата да брата.
Ды і як ён, той супакой магчымы,
Калі гэтыя лжэлюбцы-папежнікі,
Бесаносцы з ваўчыным нутром пад аўчынай,
Яхідны падступныя, крывасловы,
Пасягнуўшы на веру прадзедную,
Пасягнулі на сам на жывот наш,
На звычаі, на быт наш і мову?!
Толькі лепей памерці з Богавай ласкаю,
Чымся мусім
Даць адступнікам веру нашу
З грудзей нашых выдзерці і змірыцца,
Што няма Русі ў Русі!
Бо не за еднасць паміж языцамі
Рупяцца душахваты,
А жэ на золаце піць і есці,
Седзячы і на зямлі нашай
У сваіх залатых палатах!
Бо не дзеля ўзвялічвання духу
У Бозе адзіным
Усіх дазвання
Святая царкоўная мова наша ў пагардзе,
А тутэйшая руськая —
У асмяянні!
Школы брацкія драпежна зводзяцца,
Езуіцкія ж, бы саранча, плодзяцца,
Жэ лягчэй было канонікам лысым ды прэлатам
Дажэрці нянавідных ім «схізматаў».
I дажыраюць, дадушваюць нас
Уруганнем, забойствамі, кайданамі
Лёкаі сатаны — лаціняне!..
Ці не ён се,
Багалюб Златавусны,
Голасам маці-царквы нашаіс плакаў:
«Гора мне, беднай,
Гора няшчаснай,
Рукі ў ковах,
Ярмо на шыі,
Путы на нагах,
Ланцуг на бёдрах,
Меч над галавой абаюдавостры,
Глыб-вада пад нагамі,
Па баках агонь неўгасальны,
Зусюль страх,
Зусюль праследаванні...»
I нямаш міру нам,
Ні душэўнага, ні цялеснага,
Нямаш збавення,
Толко гнеў і лжа,
Только руіны-нырышчы і паглумленне...
Светлазарная Багародзіца Дзева,
Крыніца вечнай патолі,
Выбаў з лютага болю:
Чужакі чужакамі,
Але і айчынныя пастухі ўжо
Для авец сваіх сталі ваўкамі!
Не абаронцы ўжо -
Хульнікі,
Не бяссрэбранікі —
Нясытыя срэбралюбы,
З багацеем, а не з Лазарам жыці хочучы,
I ўвесь статак піхаюць да прорвы, да згубы!
Васіліскі нячыстай унеі
Не зжахнуліся славы здрайцаў цярлецкіх, пацеяў —
Будзі род іх пракляты! —
Жахаюцца славы «схізматаў»...
Бо аслеплены прагай славы й нажывы,
Негторппхіігае ілжывыя!
Царыца Нябесная,
Агідзітрыя Дабрачынная,
Навучы, навучы мя,
I ўмацуй, умацуй мя
У трыванш, ў люоові,
Днесь, і прысна, і на векі вякоў Міласэрдая!..
Я не ведаю,
Што мне тут наканована,
Але ведаю,
У Каго і ў Што веру я.
Да Цябе гарнуся,
Табою хвалюся,
Бо есмь раб Твой,
Да не ўстыдаюся!
А што з братчыкамі,
З «налівайкамі» аз у хаўрусе —
Ні пад агнём, ні пад кулямі
Не раскаюся!
Амін.

1988

МАНАЛОГ КАЗІМІРА ЛЫШЧЫНСКАГА

Я прысак. Тлен. Унежывелы попел.
Хто ў ім пазнае брэсцкага падсудка?
Я толькі цёмны попел. Тлену грудка.

Няма нічога, кром жыцця і смерці.
Я мёртвы ўжо. Не бойцеся мяне.
Мне ўжо ўсё роўна, міг ці веіс міне.

Больш не баляць мне спечаныя вусны.
Не вырвецца нечалавечы крык
Так, як тады, як кат мне рваў язык.

Больш не пякуць абвугленыя рукі
Так, як тады, як пажыраў агонь
У іх высновы роздуму майго.

Лаёлы служкі, вы пасатанелі:
Зраўняны ўжо і Лышчыцы з зямлёй —
А вас жахае нават попел мой!

Глядзіць у бок Тартарыі гармата:
I прысак мой адстрэліце туды.
Мне ўсё адно. Ні мукі. Ні жуды.

Багі ў Тартар нізрыньвалі тытанаў.
Выходзіць, не зусім нікчэмства я,
Калі туды дарога і мая?

О хлусы, крывадушнікі «святыя»,
Не верыце ж ні ў рай, ні ў пекла вы —
Ды выгадна ў ярме трымаць жывых!

Што, Сімяоне з Полацка, ты скажаш,
Як дападзе й да царавых палат
І ад майго кастра нясцерпны чад?
Паўторыш зноў, што ганьба, «егда можем,
Але не хошем знатн»? Сцвердзіш зноў
Навуку — як аснову ўсіх асноў?..