Уладзімір Маякоўскі - П'есы - Клоп. Лазня.

Прысыпкін

Ды якое ж гэта жыццё, калі нават картку любімай дзяўчыны нельга да сценкі прыкнопіць? Усе кнопкі аб праклятае шкло абламваюцца... Таварыш прафесар, дайце пахмяліцца.

Прафесар( налівае шклянку )

Толькі не дыхайце ў мой бок.

Зоя Бярозкіна ўваходзіць з двума стосікамі кніг. Урачы перагаворваюцца з ёй шэптам, выходзяць.

Зоя Бярозкіна( сядае каля Прысыпкіна, распакоўвае кнігі )

Не ведаю, ці спатрэбіцца гэта. Пра што ты казаў, гэтага няма, і ніхто не ведае пра гэта. Ёсць пра ружы толькі ў падручніках садоўніцтва, ёсць мроі толькі ў медыцыне, у аддзеле сноў. Вось дзве найцікавейшыя кнігі прыблізна таго часу. Пераклад з англійскай: Хувер [49] Хувер (Гувер) Герберт Кларк — амерыканскі рэакцыйны палітычны дзеяч, быў абраны прэзідэнтам ЗША ў 1928 годзе, займаў пост прэзідэнта з 1929 па 1933 год. — «Як я быў прэзідэнтам».

Прысыпкін( бярэ кнігу, адкідвае )

Не, гэта не для сэрца, трэба такую, каб замірала...

Зоя Бярозкіна

Вось другая — нейкага Мусаліні [50] Мусаліні Беніта (1883—1945) — фашысцкі дыктатар Італіі ў 1922—1943 гадах. : «Пісьмы з ссылкі».

Прысыпкін( бярэ, адкідвае )

Не, гэта ж не для душы. Адчапіцеся вы з вашымі грубымі агіткамі. Трэба, каб шчыпала...

Зоя Бярозкіна

Не ведаю, што гэта такое? Замірала, шчыпала... Шчыпала, замірала.

Прысыпкін

Што ж гэта? За што мы стараліся, кроў пралівалі, калі мне, гегемону, значыцца, у сваёй кампаніі ў новавывучаным танцы і растанцавацца нельга?

Зоя Бярозкіна

Я паказвала рухі вашага цела нават дырэктару цэнтральнага інстытута рухаў. Ён кажа, што бачыў нешта гэтакае на старых калекцыях парыжскіх паштовак, а цяпер, кажа, пра такое і спытацца няма ў каго. Ёсць дзве бабулі — памятаюць, але паказаць не могуць па прычынах рэўматычных.

Прысыпкін

Дык для чаго ж я сабе патомную прыгожую адукацыю выпрацоўваў? Працаваць жа я ж і да рэвалюцыі мог.

Зоя Бярозкіна

Я вазьму цябе заўтра на танец дзесяці тысяч рабочых і работніц, будуць рухацца на плошчы. Гэта будзе вясёлая рэпетыцыя новай сістэмы палявых работ.

Прысыпкін

Таварышы, я пратэстую!!! Я ж не для таго размёрз, каб вы мяне цяпер засушылі. ( Зрывае коўдру, усхопліваецца, хапае згорнуты стос кніг і вытрасае яго з паперы. Хоча падзерці паперу і раптам углядаецца ў літары, перабягае ад лямпы да лямпы .) Дзе? Дзе вы гэта ўзялі?..

Зоя Бярозкіна

На вуліцах усім раздавалі... Мусіць, у бібліятэцы ў кнігі паклалі.

Прысыпкін

Выратаваны!!! Ура!!!

( Кідаецца да дзвярэй, як флагам, развявае паперкай .)

Зоя Бярозкіна( адна )

Я пражыла пяцьдзесят год наперад, а магла памерці пяцьдзесят год назад праз такую погань...

Заалагічны сад. Пасярэдзіне на п’едэстале клетка, задрапіраваная матэрыямі і сцягамі. Па-за клеткай два дрэвы. За дрэвамі клеткі сланоў і жырафаў. Злева ад клеткі трыбуна, справа — узвышэнне для ганаровых гасцей. Усюды музыканты. Групамі падыходзяць гледачы. Распарадчыкі з бантамі расстаўляюць падышоўшых — па роду заняткаў і ўзросту.

Распарадчык

Таварышы замежныя карэспандэнты, сюды! Бліжэй да трыбун! Саступіце ўбок і дайце месца бразільцам! Іх аэракарабель зараз прызямляецца на цэнтральным аэрадроме. ( Адступае, любуецца .) Таварышы негры, стойце ўперамежку з англічанамі прыгожымі каляровымі групамі, англасаксонская белізна яшчэ больш падкрэсліць вашу аліўкавасць... Студэнты вузаў — налева, да вас накіраваны тры бабулі і тры старыя з саюза стогадовых. Яны будуць дапаўняць тлумачэнні прафесараў апавяданнямі сведкаў.

Уязджаюць на калясках стогадовыя старыя.

1-я старая

Як зараз помню...

1-шы стары

Не, гэта я помню як зараз!

2-я старая

Вы помніце, як зараз, а я помню, як раней.

2-гі стары

А я як зараз помню, як раней.

3-я старая

А я помню, як яшчэ раней, зусім, зусім рана.

3-ці стары

А я помню і як зараз і як раней.

Распарадчык

Ціха, сведкі, не шапяляйце! Расступіцеся, таварышы, дарогу дзецям! Сюды, таварышы! Хутчэй! Хутчэй!!!

Дзеці( маршыруюць калонай з песняй )