Уільям Шэкспір - Санэты

Сын адлюстроўкам мог бы быць тваім,

Праз сына ты і быў бы бессмяротным.

Калі растраціць скарбы хто усе, -

Другія спажывуцца іхнім коштам,

А калі знікнуць суджана красе,

Яна ў нябыт адыдзе занівошта.

Хто сам сабе гатоў прынесці шкоду,

Таму нікога на зямлі не шкода.

Якая ганьба! Жыць і не любіць

Людзей спагадных і сябе самога,

Любоў да свету цэлага згубіць,

Набыўшы ў сэрца пачуццё благога!..

Уласным ворагам сваім ты стаў,

Супроць сябе самога паўстаеш ты,

І дом цудоўны, ў спадчыну што ўзяў,

Не аднаўляеш, бурыш ты дарэшты.

Змяніся ты, і я змяню настрой,

Краса каханню быць павінна домам.

Як з выгляду, будзь ветлы і душой,

Не будзь ты ворагам сабе самому.

Краса твая зусім са свету згіне,

Як не пакінеш нам яе ты ў сыне.

Не звянеш ты, бо закрасуеш зноў

Цераз дзяцей сваіх і з іх красою.

Сваёй ты назавеш нашчадкаў кроў,

Якую даў часінай маладою.

Ёсць мудрасць, прыгажосць у думцы той.

Без іх жа радасці і шчасця мала:

Калі б згадзіўся свет увесь з табой,

Дык праз капу гадоў жыцця б не стала.

Няхай пачвары, вырадкі усе

На свеце нашым згінуць без расплоду.

А ты, за ўсе дары тваёй красе,

Павінен шчыра дзякаваць прыроду.

Ты, як пячаць, што выразаў разьбяр,

Павінен шмат разоў вярнуць свой дар.

Калі гадзіннік адбівае час нам,

А дзень вясёлы нікне ў шэры змрок,

Ці сівізну на чорных бачу пасмах,

Фіялкі кволае паніклы зрок,

Калі пабачу дрэвы пры дарозе —

Ўсе без лістоў, без засені густой,

Або пласты сухой травы на возе,

Нядаўна што была жывой травой, -

Тады цябе міжвольна я згадаю:

Тваёй красы не вечны такжа цвет.

Адно жыве, другое памірае,

А трэцяе ў жыццё цярэбіць след.

Як стане смерць па-над табой з касой, -

Змагацца з ёй пачне нашчадак твой.

Каб мог ты вечна быць самім сабою!

Але жывеш на свеце да пары.

Пакуль це стане смерць перад табою,

Сабе падобны вобраз ты ствары.

Краса табе аддадзена на раты,

Але і вечнай можа стаць, калі

Твой вобраз будзе новым пераняты

І будзе красаваць з ім на зямлі.

Хто дасць, каб дом цудоўны быў зруйнован

Ці сцюжай смерці, ці ліхой зімой?

Гаспадаром руплівым апільнован,

Устоіць ён перад навалай злой.

Ты бацьку меў. Дазволь другому, мілы,

Сказаць такое ж ля тваёй магілы.

Ніколі я не варажыў на зорках,

Хоць разумею іх спрадвечны шлях.

Не папярэджу аб часінах горкіх,

Што нам прыносяць голад, войны, жах;

Не ведаю, ці навальніца будзе,

Ці будзе неба яснае без хмар,

Ці будуць жыць шчасліва ў свеце людзі,

Ці шчаслівейшым будзе уладар, -

Але ў тваіх вачах чытаю ясна,

У гэтых зорках вечнай чысціні, -

Што праўда з хараством тады не згасне,

Калі потомкі ўдоўжаць твае дні.

Калі ж стварыць ты гэтага не ў сіле,

Краса і праўда згінуць у магіле.

Калі падумаю, што ўсё жывое

Красуе на зямлі кароткі міг,

Што свет — тэатр, а мы, яго героі,

Ад зор залежым на шляхах сваіх,

Калі падумаю, што людзі, як расліны,

Жывуць і гінуць з ласкі неба ўсе,

Што поўны сіл юнацкія часіны,

А сталасць адцвітанне нам нясе, -

Тады згадаю я аб тым міжвольна,

Як бродзіць нашай маладосці сок

І як знішчальны час ідзе павольна,

Каб дзень змяніць на шэры, хмуры змрок.

Я за цябе іду на час вайною,

Каб аднавіць прышчэпкаю сваёю.

Чаму на час вайною сам не йдзеш ты

І не змагаешся з тыранам сам?

Мой верш слабая абарона, зрэшты,

А што ж мацнейшае ад рыфмы дам?

Ты дасягнуў цяпер свайго узвышша,

І колькі з радасцю далі б табе,

Каб ты сады іх апрацоўваць выйшаў,

Прыняў удзел у веснавой сяўбе.

Закрасавалі б там жывыя кветы

І да цябе былі б падобны лепш,

Чым самых лепшых мастакоў партрэты,

Чым выдатнейшага паэта верш.

Сваім мастацтвам створыш ты такое,

Што будзе жыць і без цябе — табою.

Паверыць хто ў наступным часе мне,

Калі цябе ў сваім праслаўлю вершы?

Само жыццё схавана у труне,

А верш ці можа за жыццё быць лепшым?

Каб я спрамог малюнак даць красы,

Даць вобраз твой з усёю пекнатою,

Наступны век сказаў бы: «Во хлусы!

На небе можа толькі быць такое!»

І як смяяліся б тады яны

З мяне і з аркуша рудой паперы.

Для іх старыя ўсе — балбатуны,

Якія хлусяць без ніякай меры.

Але каб сын твой быў дасюль жывым,

Ты б двойчы жыў: у вершы раз і ў ім.