Julio Baghy: La sagaca knabino

eĉ eskorto en la korto

dormis nur, digestis.

"Vin, reĝino, junedzino,

ame mi salutas;

korfidelon, orjuvelon

antaŭ vin mi ŝutas;

tamen sciu, al neniu

rajtos vi konsili,

ĉar la leĝo de la reĝo

devos vin ekzili."

Homo faras kaj eraras,

mia edzo, reĝo;

eble iam pekos mi jam

spite al la leĝo.

Por okazo, se ukazo

pelos min sen pledo,

rajton solan kaj konsolan

havu mi sen peto.

Por feliĉo en malriĉo,

vidu, jam mi planas:

lasu preni, kun mi teni,

kion mi plejamas."

"Mi promesas kaj permesas,

portu el palaco,

por vi kio estas io

kara laŭ la plaĉo!"

Foje estis, ke forestis

reĝo kun eskorto,

du najbaroj, etaj caroj,

venis al la korto.

Pro diskuto, eĉ disputo

eĥis la palaco;

ili tedis, solvon petis

pri milito, paco.

Sed al ili ja konsili

nur la reĝo rajtis,

kiu fore ĉaslabore

ie pafis, rajdis.

Pro zorgpleno pri problemo

caroj petis, tedis;

al invado, al persvado

la reĝino cedis.

Forgesante, nepensante

pri la sekva puno

ŝi proponis, konsildonis

al la cara kuno:

"Ne nur toste, vortokoste

traktu pri la paco,

ĉiutage, ĉiuage

vivu sen minaco,

kaj feliĉaj, eĉ tre riĉaj

iĝos viaj landoj,

se obeas, pacon kreas

manoj kaj la — langoj."

Dum la caroj per la ĉaroj

iris for tre frate,

— kia sorto! — reĝo, korto

hejmenvenis — fate. . . .

Edzon trompi, leĝon rompi

ŝi ja ne intencis,

jen ŝi honte lin renkonte

ĵus pri peko pensis.

„Dum mi ĉasis, kion faris

sola vi, tre kara?"

Ŝi kelkvorte diris orde:

"Mi konsilis, kara."

Pro la vero la kolero

en la reĝo bolis,

tuj regpoze, furioze

tiel li parolis:

"Via vorto — via sorto!

Mankas nun pardono

Lasu tronon, vian kronon,

iru for el domo!"

Sian kronon sur la tronon

metis ŝi sen vorto,

sen lamento post momento

iris for tra l' pordo,

sed al reĝo tiu leĝo

ŝajnis nun maljusto,

ĉar tre tordis, koron mordis

io en la brusto.

Pensis reĝo: "Stulta leĝo,

kiu min mem punas....

Kion fari? Ja erari

reĝo ne rajtumas."

Dum lin regis kaj premegis

la ĉagreno pike,

ĉe aranĝo por la manĝo

helpis ŝi — mistike. ...

Reĝo sola, senkonsola

sidis ĉe la tablo;

mankis sprito, mankis rido,

ĉarmo kaj afablo

La regalo kiel galo

gustis tro amara,

ĉar forestis, ne ĉeestis

la edzino kara.

Li nescie trinkis tie

dolĉan dormigilon,

poste vidis, vane spitis,

grizan lampobrilon....

Pro la vino de l' reĝino

li inertis dorme

kaj ebrie, senkonscie

ronkis forte, ŝtorme...

Ŝi sekrete, tre diskrete

veturilon petis,

reĝon sian senkonscian

sur ĝin zorge metis;

el la korto tra l' eskorto

lin ŝi lerte ŝtelis,

la ĉevalojn inter valojn

ŝi senhalte' pelis. . . .

Al kabano de kampano

kiam ŝi alvenis,

la dormantan reĝon vantan

enen ŝi tirtrenis

kaj sur maton la amaton

metis, kovris, vartis

kaj ameme, korotreme

ĝis vekiĝo gardis.

Ĉe vekiĝo per streĉiĝo

brakoj tuŝis trabon

kaj je salto plafonalto

batis lian kapon....

Lito pajla, sfero ajla,

senpargeta planko,

argilmuro, polva puro,

ĉie manko.... manko....

"Kio estas? Kie estas

mi, ho, Dio sankta?"

"Ĉe la sino de l' edzino

sole vin amanta.

Vi promesis, kaj permesis

rajton la konsolan,

ke mi prenu, ĉe mi tenu

por mi plej valoran."

"Por mi oro de l' trezoro

senvalora estas,

ĉar en koro vi, sinjoro,

mia edzo, nestas;

geedzeco en reĝeco

gravas, mi imagas,

se komune ili kune

por regatoj agas."

"Edzineto, kolombeto,

orjuvelo rara,

nur vi estas, ĉiam restos

por mi la plej kara!

Manon prenu, kun mi tenu

povon en palaco,

sprite brilu kaj konsilu

por popola paco!"

.... .... .... .... .... .... .... ....

.... .... .... .... .... .... .... ....

Kaj de tiam ili ĉiam

kune regis juste;

mem parolo de l' popolo

tion diras ĝuste.

Mi aldonas, ĉar mi konas,

kio estas vero:

ili nune vivas kune

nur en la - fabelo.