Montagu Butler - Step by Step in Esperanto

amonta: about-to-love — which is going to love, which will be loving (in the future).

amanta: loving = which is loving now (in the present).

aminta: having-loved — which has loved, did love, was loving (in the past).

amONTA = kiu amOS

amANTA = kiu amAS

amINTA = kiu amIS

1082.

mi estas legOnto = mi estas legOnta homo

mi estas legAnto = mi estas legAnta homo

mi estas legInto = mi estas legInta homo

1083. Dormanta, sleep ing,dorm ant; kuranta, runn ing,curr ent; militanta, fight ing (cp. the Church milit ant ); pendanta, hang ing,pend ant (cp. also abund ant, appar ent,clam ant,err ant,trench ant ). Repeat these words with inta, onta,instead of anta,and translate.

1084. ONTA.Gloro forpasonta. En la venonta sernajno. Ŝipo ironta Nederlandon. Vivi de estontaj enspezoj.

1085. Mi vizitis amikon, kies edzino ĵus mortis. Li sidis fumanta antaŭ la pordo de sia domo. Apud li, ĉenita al la muro, estis furioza tigro, laŭtege blekanta, kiu sovaĝe saltegis, kvazaŭ ŝironta lin per la ungegoj ( claws ). Mia amiko trankvile sidadis ĝuste ekster ĝia atingopovo. “Kial vi tenas tiun sovaĝan beston apud vi?” mi demandis. “Ĝi memorigas min pri la kara edzino” li respondis.

1086. ANTA(see 452). Note the difference between ‑a(quality) and ‑anta(action). Ama letero, amanta patro. Kanta voĉo; kantanta virino.

1088. INTA.Pasinta doloro — for el memoro. La falintaj folioj estas brunaj. Estinta amiko estas la plej danĝera malamiko. Ĝi malaperis, kiel neĝo pasintjara. La tempo pasinta neniam revenos. Unue veninta, unue servita. Kvar aferoj ne revenos: vorto parolita, sago forfluginta, okazo ne uzita, tempo pasinta. Uzu tempon estantan; antaŭvidu estontan; memoru estintan. Al hundo vivanta estas pli bone, ol al leono mortinta. Falinta floro ne revenas al la branĉo. (Homo) Perdinta la kapon pri haroj ne ploras.

1089. Ĉe mort enketo( inquest ). Li enlitiĝis tute sana, sed vekiĝis mortinta.

Ĉe leciono pri gramatiko. «Kia tempo estas „Patro ludas bilardon“? Nuna aŭ estonta?» «„Tempo perdita“, panjo diras.»”

1090. (a) Translate the following verbs (or others of your own choice), giving to each in turn the endings ‑anta, ‑inta, ‑onta: aŭd, forir, parol, ten, tuŝ, ven.

(b) Kiam mi diris “La pasinta jaro estis (la venonta jaro estos) 1946”? Kiam mi diris “La pasinta monato estis (la venonta monato estos) Decembro”? (Vi tion diris en…)

(c) Add inta, int(in)o, anta, ant(in)o, onta, ont(in)o, to the roots batal, diskut, dub, grumbl, help, log, lud, pens, promen, rigard, sid, star, and translate.

(d) Floradanta, ameganta, paciganto, rejuniĝanto, ŝtoniĝantaĵo, aŭdantaro, prezidanteco, ludanteto, dancantino, staradinto, mortiginto, georfiĝintoj, okazintaĵo, ĉeestintaro, pasinteco, skribintino, dormetonto, edziĝonto, venontaĵo, juĝontaro, estonteco, dormonteto, kantintino.

1091. These endings = one who will be (is, was) ‑ed.

amot(in)o: one who will be loved in the future.

amat(in)o: one who is loved now.

amit(in)o: one who was (has been) loved in the past.

amOTO=iu, kiun oni amOS

amATO=iu, kiun oni am AS

amITO =iu, kiun oni amIS

Kiam oni pagOsmin, mi estas pagOto;kiam oni pagAsmin, mi estas pagAto;kiam oni pagIsmin, mi estas pagIto.Se oni pagas min nunmomente, mi estas pagato;hieraŭ mi estis pagoto,kaj morgaŭ mi estos pagito.(1072*)

1092. Senkulpa juĝoto ne timas la juĝon. La pendigotino estas juna.

Li estas preskaŭ mia frato — nepo de onklo de konato. Venis mizero: “Helpu min, frato!” — pasis mizero: “For, malamato!” Ne ĉiu bojato estas ŝtelisto. Multaj konatoj, sed malmultaj amikoj. Kia regalato, tia regalado. Batanto povas argumenti,batato devas silenti.

Multaj vokitoj, sed ne multaj elektitoj. Ĉiuj enterigitoj estas plenaj de meritoj. Venkiton oni ne batu. Ne ĉiu invitito venis al la festo. Kia naskinto, tiaj naskitoj. Dronanto domon promesas; savito eĉ brikon ne donas.

1093. Juĝisto: “Ĉu vi ŝtelis la monon?” Akuzito: “Ne, sinjoro. Ĉu vi?”

Li edziĝis kun telefonistino. Post kelka tempo ŝi donis al li trinaskitojn ( triplets ). “Ĉiam la malĝusta numero!” li ekkriis.

Juĝisto: “Ĉu vi estas kulpa aŭ ne?” Akuzito: “Kiel mi povus tion scii, antaŭ ol aŭdi la atestaĵon?”

Sur strato iradis longa funebra procesio. Preterpasanto demandis “Kiu mortis?” La demandito respondis “Tiu, kiu estas en la ĉerko.”

Kapitano diris al la soldatoj “Kiam vi atakos, kuru zigzage, por ke la malamiko ne trafu vin.” Post la batalo li demandis al vundita soldato “Ĉu vi zigzagis laŭ mia konsilo?” “Jes,” respondis la vundito. “Sed ŝajne mi zigis, kiam mi devis zagi; kaj zagis, kiam mi devis zigi!”

1096. These endings [111]= which will be (is, was) …‑ed. They correspond to the English -ed, ‑d, ‑t, ‑en , and describe the person or thing undergoing the action spoken of. ‑Otashows that the action will take place in the future; ‑Atashows that it is taking place now, at the present time; ‑Itashows that it took place in the past , and is now completed (649).