Чалавека можна прыдумаць – нельга знайсці. Без ліхтара ці з ліхтаром. Здаецца, гэта адзінае, што я зразумеў, скрэмзаўшы столькі паперы.
Нельга знайсці тое, чаго няма. Марна шукаць я-чалавека ў нейкіх яшчэ значэннях, акрамя тых, што можна «памацаць пальцамі». Я-чалавек знаходзіцца па-за кантэкстам сакральнага, ён цалкам запакаваны ў прастору рэальнага і ўвесь да рэшткаў вычэрпваецца адбываннем тут-быцця.
Вось чаму, калі, персаналізуючы праблему «хто ён, чалавек?», я пытаўся ў сябе «хто ён, я?», дык у адказ не чуў нават рэха. Пытанне душыла сябе моўкнасцю.
Цяпер я ведаю, скуль тая моўкнасць: недарэчна пытацца пра таго, каго няма – хто ён? Трэба пакінуць гэтую вярэду назаўжды і болей не думаць пра адказ на пустое пытанне, а думаць пра нешта іншае. Бо, можа, мяне няма не ўвогуле, а толькі ў тых значэннях, у якіх я сябе шукаў?
Тым не менш, на заканчэнне яшчэ раз трохі нагадаю пра тое, што паўстала паміж мной і хоць якой магчымасцю аптымізацыі жаху небыцця…
Мяне няма без існага. Мяне няма без людзей.
Я немагчымы ў колькасці самога сябе. Я не сам сабой абумоўлены.
Я не сам з сябе паходжу.
Я не маю патрэбы ў сабе з сябе самога. Я толькі тое, што ёсць у значэннях мяне. Я ёсць, пакуль я ёсць.
І апошняе…
Я з’явіўся на свет не таму, што была нейкая патрэба менавіта мяне ў быцці, а я ёсць толькі таму, што з’явіўся.
Натуральна, мог і не з’явіцца… Не быць. А таго, чаго можа не быць – няма хоць у якіх іншых значэннях ад тых, што ёсць.
Мог ніколі не быць. Не быў раней. Потым зноў не буду.
Няма…
Праклён Парменіда
(Метафізіка адсутнасці) [3]
«Чаму існуе нешта, а не нішто, бо нішто больш простае, чым нешта?»
Готфрыд Лейбніц
«Старыя грэкі» і Парменід
Распачынаючы гэтую працу, найперш неабходна патлумачыць, што тут я прэзентую зусім не тую «метафізіку адсутнасці», якую мы ведаем з багатага суплёту інтэлектуальных ініцыятываў найноўшага часу, перадусім выяўленых у дыскурсах постструктуралізма ды постмадэрна. Бо хаця менавіта яны, разгарнуўшы татальны перарахунак класічнай метафізікі, і вылучылі гэтую падзею ў апрычоны стан, але я ёй скарыстаюся дзеля пазначэння ўсяго метанаратыву метафізікі ў той яго праекцыі, якая скіраваная менавіта на праблему адсутнасці, улучна з яе сітуацыйнымі кантэкстамі. І ўжо толькі ў астачы і пераважна інструментальна буду карыстацца сучасным дыскурсам «метафізікі адсутнасці», які абмаркіраваны паняткамі кшталту «пусты знак», «сімулякр», «мнимая» велічыня, «негатыўная дыялектыка» і г. д і да т. п.
Конец ознакомительного фрагмента.
Текст предоставлен ООО «ЛитРес».
Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию на ЛитРес.
Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.
Панятак а-рэальнасць утвораны тут дзеля тапалагічнага пазначэння ўсёй прасторы інтэлігібельнай (разумова-пачуццёвай, інтэлектуальна-эмацыйнай і проста інтэлектуальнай) дзейнасці чалавека. У пэўным сэнсе ён сінанімічны «наасферы» (разумовай дзейнасці), сфармуляванай Уладзімірам Вярнадскім. Але панятак «наасфера» не пасуе ў гэтым кантэксце стылёва, не ахоплівае ўвесь аб’ём інтэлігібельных значэнняў бытнавання чалавека, і да таго ж ён ўжо добра здэфармаваны містычна заангажаванымі інтэрпрэтатарамі Вярнадскага.
Сёння правесці «дэмакрацыйную» мяжу паміж рэальнасцю і а-рэальнасцю ўжо наўрад ці магчыма, паколькі тая сітуацыя, у якой цяпер адбываецца чалавек, сфармаваная ў большай меры а-рэальнасцю, чым рэальнасцю. Прыкладам, рэальны легкавік – гэта матэрыальнае ўвасабленне інтэлігібельнай дзейнасці, разгорнутай у прасторы а-рэальнасці. З іншага боку, натуральная прырода, знятая на кінастужку, таксама становіцца складнікам а-рэальнасці, хаця сам-насам па-ранейшаму застаецца феноменам чыстай рэальнасці. Пачаткі фармавання а-рэальнасці бадай найперш трэба звязваць з прамовай і рытуальнымі рухамі. Пазней з’явяцца сінкрэтычная мова, малюнак, піктаграма, лічба… Натуральна, галоўнымі чыннікамі а-рэальнасці ад пачатку былі мысленне і мова (ці наадварот?). Але пакуль слова заставалася вусным, архіў мыслення (першапачатковая прастора а-рэальнасці) не выходзіў за межы калектыўнай памяці. Поўнамаштабнае фармаванне а-рэальнасці пачалося са з’яўленнем тэксту. Тэкст не быў звязаны з аб’ёмам калектыўнай памяці, які нязначна розніцца з аб’ёмам памяці я-чалавека. Тэкст прадставіў магчымасць фіксаваць «увесь» аб’ём быцця, незалежна ад таго, якая яго частка ўтрымліваецца ў полі непасрэднага досведу.
Читать дальше