Нури Арсланов - Сайланма әсәрләр / Избранные произведения

Саф, сары зәгъфран төсле
Тышта сап-сары иртә:
Агачлар чайкала җилгә,
Яфраклар ява җиргә.

Уйный алтын көз бураны –
И чуар бөтен һава,
Ак мамык кар түгел, сары
Тәңкәләр өскә ява.

Купшырак бизәнгән хәзер
Моңлы каен, карама…
Көз гаҗәп буяулар белән
Балкый кая карама.

Узган гомергә тиңлиләр
Кемнәр сары яфракны?
Юк, туры килми, сары төс
Нәкъ кояш төсле якты!

Сары яфрак сагыш түгел,
Түгел узган гомер дә:
Көзен саргайса, яшәрә
Яшел яз белән бергә.

Азат җанлы булып туганмын мин.
Карышсам да язмыш кушканга,
Бәйгеләрдә чабар ат булсам да,
Аякларым булды тышауда.

Шул тышауны өзеп ташлар өчен
Үз гомеремдә күпме көрәштем!..
Җиңалмадым тормыш ваклыкларын,
Тик көчемне җилгә өләштем…

Ахмакларга акыл сатмадым мин,
Сорамадым акыл әҗәткә;
Намус-вөҗдан шартын бозмасам да,
Табынмадым әхлак-әдәпкә.

Акыл белән эш ит, диләр миңа…
Ә йөрәкне кая куясы?
Анда һаман әле давыл уйный,
Анда һаман «җеннәр оясы»!

Аның әле амур укларыннан
Һаман килә яра аласы.
Булса булыр икән бу кадәр дә
Тынгы белмәс адәм баласы!..

Типсәң тимер өзәр чак узса да,
Мин калышмыйм әле ярыштан,
Мәйдан тотсам – исемем генә түгел,
Бөтен рухым, җисмем арыслан!

Нәрсә көтә – әзер барысына да,
Күптер әле алда күрәсе.
Ярышларда егылып үләр идем,
Бер дә килми авырып үләсе.

Мәхәббәтем, җиргә Сак-Сок булып
Яралмасак, нәрсә булган соң?!
Арабызда еллар ераклыгы…
Белә торып ник омтылам соң?!

Язгы чәчәк булып күкрәгеңә
Куналмадым күкрәп үскәндә.
Риза булыр идем, итәгеңә
Көзге яфрак булып төшсәм дә.

Моңын, сагышын яшереп йөрәгемнең,
Балкып торса ачык йөзләрем,
Син уйлама шат дип… яшьсез булыр,
Яшьсез елар минем күзләрем…

Диңгез, диңгез!
Кояш нурларында
Миллион төсләр белән кабындың.
Син иректәй иркен,
Мин шулай да
Иделемне өзелеп сагындым.

Барган саен яңа җирләр, илләр…
Диңгез ача тылсым сандыгын.
Һәр шәһәре – әкият…
Мин шулай да
Казанымны өзелеп сагындым.

Аджарлар бар монда, абхазлар бар –
Хуҗалары диңгез ярының,
Матур, батыр халык,
Мин шулай да
Татарымны өзелеп сагындым.

Купшы магнолиясе, чинарлары,
Хөрмәләре таулар ягының.
Мәңгелек җәй монда,
Мин шулай да,
Туган ягым, сине сагындым.

Дулкыннарга, офыкларга карап,
Күз-керфегем күпме талдырдым;
Ялгызсынам икән сездән башка,
Бик сагындым, дуслар, сагындым…

Диңгезнең дә хәтта бар бер чиге,
Тик чиге юк хисләр агымының!
Туфракларың – сөрмә, суың – ширбәт,
Татарстан, сине сагындым.

Ни әйтерсең, әгәр беркөн үлем килсә:
– Вакыт җитте китәргә, әйдә, кем! – дисә.

Ярый ла әйтә алсаң: – Чү, орынма! – дип.–
Юлыңда бул, миңа таба борылма! – дип.

Әйт-әйтмә, тик Әҗәлнең күңеле йомшармас,
Явыз булса да, ул тугры – ришвәт алмас.

– Күп интектең, – дияр, – ял ит, күзеңне йом…
Алып калмас хәтта табиб кылган им-том.

Шулай да мин бер хәйләсен табармын, шәт,
Калыр өчен тагын гүзәл җирдә яшәп!

Калдырырмын, әйтсәм әйтим, мин чынымны.
Мирас итеп, һич югында, бер җырымны.

Шул җыр белән минем исемем дә онытылмас,
Тәнгә булса булыр кабер, җанга булмас!

Мин елмаеп киләм ерактан ук –
Шәүләң генә синең күренсен…
Эчемдәге тышымда шул минем.
Син дә нигә шулай түгелсең?

Сине күрсәм, бетә борчуларым,
Син шул минем бердәнберемсең,
Син дип яшим, син дип өзелеп торам.
Син дә нигә шулай түгелсең?..

Әллә юри салкын кыланасың,
Теләгәндәй «күңеле сүрелсен».
Мин шаярмыйм алай хисләр белән.
Син дә нигә шулай түгелсең?..

Уйлыйсыңдыр: «Бу – кол инде миңа,
Түгелә икән яше, түгелсен».
Сөйгәнне кол итү, колны сөю
Сөюмени! Хаклы түгелсең…

Теләгем бер: елмаюым аша
Бөтен җаным сиңа күренсен!
Мин беркатлы дәрвиш бәндә инде…
Ә син,
Син шул андый түгелсең.