Яцек Дукай - Starość aksolotla

Heavy Metal— pogląd, iż Zagłada tylko przyspieszyła nieuniknione — bo tak czy owak trzeba przekroczyć i całkowicie porzucić biologię, nie ma bowiem powrotu do życia organicznego; całkowite wyrzeczenie się przez transformery biologii.

Wróć

kominy hydrotermalne— szczeliny w dnie oceanów, przez które wydobywa się gorąca, wysoko zmineralizowana woda. Ciepło pochodzi z aktywności wulkanicznej lub tektonicznej. Powstałe tam ekosystemy są całkowicie niezależne od dopływu światła i wszelkich innych zewnętrznych czynników; organizmy tam żyjące stanowią odrębną dziedzinę biologii. Istnieje hipoteza, iż życie na Ziemi zaczęło się właśnie przy kominach hydrotermalnych. Analogiczne kominy najprawdopodobniej istnieją np. w podpowierzchniowym oceanie Europy (księżyca Jowisza).

Wróć

polimery— substancje o cząsteczkach zbudowanych z powtarzających się elementów („merów”). Polimery naturalne są jednym z podstawowych budulców organizmów żywych, a syntetyczne stanowią budulec tworzyw sztucznych, a także wielu innych powszechnie wykorzystywanych produktów chemicznych, jak farby, lakiery, oleje przemysłowe, środki smarujące, kleje itp.

Wróć

fullereny— cząsteczki węgla zbudowane z pięcio-, sześcio- lub siedmiobocznych pierścieni tworzących zamknięte struktury: niektóre w kształcie piłki futbolowej, inne — rury. Można z nich tworzyć bardzo lekkie i niezmiernie wytrzymałe urządzenia.

Wróć

nanorurki— struktury atomowe mające postać pustych w środku walców. Najlepiej poznane zostały nanorurki węglowe (odmiana fullerenów), których ścianki zbudowane są ze zwiniętego grafenu (jednoatomowej warstwy grafitu). Ze względu na swoją wytrzymałość i elastyczność wykorzystywane przy budowie nanomaszyn.

Wróć

nanorurki— struktury atomowe mające postać pustych w środku walców. Najlepiej poznane zostały nanorurki węglowe (odmiana fullerenów), których ścianki zbudowane są ze zwiniętego grafenu (jednoatomowej warstwy grafitu). Ze względu na swoją wytrzymałość i elastyczność wykorzystywane przy budowie nanomaszyn.

Wróć

fullereny— cząsteczki węgla zbudowane z pięcio-, sześcio- lub siedmiobocznych pierścieni tworzących zamknięte struktury: niektóre w kształcie piłki futbolowej, inne — rury. Można z nich tworzyć bardzo lekkie i niezmiernie wytrzymałe urządzenia.

Wróć

Patagoni— Patagonia Riders (później Circus), alians gromadzący gildie południowoamerykańskie. Działa demokratycznie i z uwagi na duże zróżnicowanie poglądów członków często zmienia sojusze; zmieniają się także jego nazwy, ideologie, cele polityczne.

Wróć

zero stopni Kelvina— tzw. „zero bezwzględne”: temperatura, w której wszystkie elementy układu termodynamicznego pozostają w najniższym stanie energetycznym. Odpowiada temperaturze -273,15 stopni Celsjusza. Jest to najniższa teoretycznie możliwa temperatura; ustają w niej wszelkie drgania cząsteczek.

Wróć

albedo— stosunek ilości promieniowania odbitego do padającego; parametr określający zdolność odbijania promieni przez daną powierzchnię. Planety Układu Słonecznego mają albedo od 0,1 (Merkury) do 0,73 (Wenus). Uśrednione albedo Ziemi wynosi 0,3. Obiektem w Układzie Słonecznym, który odbija najwięcej padającego na niego światła słonecznego, jest księżyc Saturna Enceladus, którego albedo wynosi aż 0,99.

Wróć

Bysie— Bull & Bull Alliance: jeden z najmniej licznych, lecz najbardziej wpływowych aliansów. Kontroluje dawne serwery Google’a. Podejrzewany o inwigilowanie transformerów za pomocą narzędzi niegdysiejszej NSA, a nawet o hackowanie umysłów transformerów procesowanych na nieodciętym od sieci hardware.

Wróć

National Security Agency— Agencja Bezpieczeństwa Narodowego.

Wróć

hardware— materialna część komputera, w odróżnieniu od software’u — oprogramowania. Szerzej: każdy fizycznie istniejący sprzęt, narzędzie.

Wróć

hardware— materialna część komputera, w odróżnieniu od software’u — oprogramowania. Szerzej: każdy fizycznie istniejący sprzęt, narzędzie.

Wróć

software— niematerialna część komputera (jego oprogramowanie), w odróżnieniu od hardware’u — sprzętu, na którym program jest procesowany i który program wykonuje.

Wróć

HTL— Helsinki Transformers List .

Wróć

MTL— Moscow Transformers List .

Wróć

STL— Slave Transformers List .

Wróć

Horusy— roboty przeznaczone do prac na orbicie, w nieważkości, nawiązujące w designie do ikonografii egipskiego boga Horusa.

Wróć

epigeneza— proces rozwoju organizmu poprzez różnicowanie komórek, od zarodka; organizm nie rośnie od miniaturowej swojej wersji, lecz wytwarza w jednostkowym rozwoju kolejne części i organy. Epigenetyka (epigeneza + genetyka) to nauka o dziedziczeniu poza informacją genetyczną. Epigenetyczna jest np. sama informacja o uruchamianiu lub wyciszaniu ekspresji genów. Mechanizmy epigenetyczne stanowią jedną z największych tajemnic biologii. (Zobacz też: epigenom).

Wróć

epigenom— „drugi kod” w komórkach ludzkiego ciała: pakiet zmian chemicznych DNA i histonów, podlegających dziedziczeniu. Zmiany epigenomu powodują uruchamianie bądź wyciszanie „pierwszego kodu” (genetycznego). Wpływ na epigenom mają warunki zewnętrzne, styl życia, dieta itp.

Wróć

DNA— kwas deoksyrybonukleinowy.

Wróć

histony— białka zasadowe wiążące się z łańcuchami DNA; podstawowy element mechanizmu genetycznego.

Wróć

Uncanny Valley— „dolina niesamowitości”; na wykresie komfortu psychicznego pomiędzy wysokimi poziomami akceptacji obrazów postaci tak ludzkich, że od człowieka nieodróżnialnych, oraz celowo nieludzkich (jak zabawka, karykatura, potwór) znajduje się obszar wyraźnie obniżonego samopoczucia — w reakcji na postaci, które zbliżają się w wyglądzie lub zachowaniu do człowieka, ale nadal dzielą je od niego drobne, trudno opisywalne różnice. Po raz pierwszy ów fenomen zaobserwował japoński inżynier i konstruktor robotów Masahiro Mori w 1978 roku.

Wróć

Horusy— roboty przeznaczone do prac na orbicie, w nieważkości, nawiązujące w designie do ikonografii egipskiego boga Horusa.

Wróć

irigochi— popularne w Japonii zabawki o wyglądzie tradycyjnych pluszaków: miśków, piesków, pokemonów, postaci z bajek. Włączone zachowują się jak zwierzęta (jednostkowo sięgając poziomu inteligencji psa). Szybko przejmują od właściciela zwyczaje, emocje, osobowość, stając się towarzyszami-odbiciami dzieci. W braku ludzi, na których mogłyby się wzorować, zaczęły łączyć się z sobą nawzajem, tworząc stada przejawiające nowy rodzaj inteligencji i świadomości.

Wróć