Robert Jordan - Het Licht van Weleer

‘Maar goed,’ zei Perijn nadat hij een slok wijn had genomen, ‘Faile hielp me overeind van de vloer en zette me op mijn paard, en we paradeerden wat rond en deden of we heel belangrijk waren. Ik heb niet veel gedaan, Rhand. Alle gevechten zijn geleverd door de anderen. Zelf had ik al moeite om een beker aan mijn lippen te zetten.’ Hij zweeg even en kreeg een glazige blik in zijn goudgele ogen. ‘Je zou trots op ze moeten zijn, Rhand. Zonder Dannil, jouw vader en Marts vader, zonder hen allemaal zou me nog niet de helft zijn gelukt van wat ik heb gedaan. Nee, nog geen tiende.’

‘Ik geloof je,’ zei Rhand, kijkend in zijn wijn. Lews Therin was dol geweest op wijn. Een deel van Rhand – dat verre deel, de herinneringen van een man die hij was geweest – was niet blij met het slechte wijnjaar. Er waren niet veel wijnen in de huidige wereld die nog konden tippen aan de geliefde wijnsoorten uit de Eeuw der Legenden. Althans, niet de soorten die hij had geproefd.

Hij nam een klein slokje en zette de beker neer. Min lag nog te slapen in een ander deel van de tent, achter een gordijn. Rhand was wakker geworden door zijn dromen. Hij was blij toen Perijn aankwam en hem afleidde van wat hij daarin had gezien.

Mierin... Nee. Hij zou zich niet door die vrouw laten afleiden. Dat was waarschijnlijk de bedoeling van wat hij had gezien.

‘Loop even met me mee,’ zei Rhand. ‘Ik moet wat dingen nakijken voor morgen.’

Ze stapten de nacht in. Enkele Speervrouwen liepen meteen mee toen Rhand op zoek ging naar Sebban Balwer, die door Perijn aan Rhand was uitgeleend. En dat vond Balwer best, want hij hield zich het liefst op bij de mensen met de meeste macht.

‘Rhand?’ vroeg Perijn, die naast hem meeliep, met zijn hand op Mah’alleinir. ‘Ik had je dit allemaal al eens verteld. De belegering van Tweewater, de gevechten... Waarom vroeg je er nu weer naar?’

‘Ik had inderdaad naar de gebeurtenissen gevraagd, Perijn. Naar wat er was gebeurd, maar niet naar de mensen die het hadden meegemaakt.’ Hij keek Perijn aan en vormde een bol van licht boven zijn hand om hun weg door de nacht te verlichten. ‘Ik moet aan de ménsen denken. Dat heb ik in het verleden te vaak niet gedaan, en dat was fout.’

De vlagerige wind voerde de geur van kookvuren aan van Perijns nabijgelegen kamp en de geluiden van smeden die aan wapens werkten. Rhand had de verhalen gehoord: met de Kracht gemaakte wapens waren herontdekt. Perijn liet zijn mannen overuren draaien en putte zijn twee Asha’man uit om er zo veel mogelijk te smeden.

Rhand had hem zoveel extra Asha’man geleend als hij kon missen, al was het maar omdat tientallen Speervrouwen – zodra ze het hoorden – zich bij hem hadden gemeld en met de Kracht gemaakte speerpunten hadden geëist. Het is volkomen logisch, Rhand Altor , had Beralna uitgelegd. Zijn smeden kunnen vier speerpunten maken voor elk zwaard. Ze had een grimas getrokken bij het woord ‘zwaard’, alsof het naar zeewater smaakte.

Rhand had nog nooit zeewater geproefd. Lews Therin wel. Dat hij dat soort feiten kende, had hem ooit ontzettend van zijn stuk gebracht. Nu had hij geleerd dat deel van zichzelf te aanvaarden.

‘Kun jij geloven wat er met ons is gebeurd?’ vroeg Perijn. ‘Licht, soms vraag ik me af wanneer de man van wie al deze mooie kleren zijn naar me toe komt, me de huid vol scheldt en me dan de stallen laat uitmesten omdat mijn nek te dik is voor mijn kraag.’

‘Het Rad weeft wat het Rad wil, Perijn. We zijn geworden wat we moesten worden.’

Perijn knikte terwijl ze met de gloed van de lichtbol boven Rhands hand over het pad tussen de tenten liepen.

‘Hoe... Hoe voelt het?’ vroeg Perijn. ‘Die herinneringen die je hebt gekregen?’

‘Heb je wel eens een droom gehad die je je nog glashelder herinnerde toen je wakker werd? Niet zo’n droom die je snel weer vergeet, maar die je de hele dag bijblijft?’

‘Ja,’ zei Perijn, maar hij klonk merkwaardig terughoudend. ‘Ja, die ken ik wel.’

‘Zo ongeveer is het,’ zei Rhand. ‘Ik kan me herinneren dat ik Lews Therin was, dat ik deed wat hij heeft gedaan, net zoals je je daden herinnert in een droom. Ik dééd het, maar dat wil nog niet zeggen dat het me beviel. En ik denk ook niet dat ik diezelfde dingen zou hebben gedaan als ik wakker was geweest. Maar dat verandert nog niets aan het feit dat het in de droom wel de juiste keuzes leken te zijn.’

Perijn knikte.

‘Hij is mij,’ zei Rhand. ‘En ik ben hem. Maar tegelijkertijd ook niet.’

‘Nou, je lijkt nog altijd jezelf,’ zei Perijn, hoewel Rhand een lichte aarzeling opving voor het woord ‘lijkt’. Had Perijn op het punt gestaan om ‘ruikt als’ te zeggen? ‘Zoveel ben je niet veranderd.’

Rhand betwijfelde of hij het aan Perijn kon uitleggen zonder over te komen als een krankzinnige. De persoon die hij werd als hij de mantel van de Herrezen Draak droeg... dat was niet zomaar een toneelstukje, het was niet eenvoudigweg een masker dat hij opzette.

Het was wie hij was. Hij was niet veranderd, hij had zich niet getransformeerd. Hij had alleen maar aanvaard.

Dat betekende niet dat hij alle antwoorden had. Ondanks vierhonderd jaar van herinneringen in zijn hoofd maakte hij zich nog steeds druk om wat hij moest doen. Lews Therin had niet geweten hoe de Bres moest worden verzegeld, en zijn poging was in rampspoed geëindigd. De smet, het Breken, het had alleen maar een onvolmaakte gevangenis opgeleverd, met zegels die nu broos waren.

Eén antwoord bleef bij Rhand terugkomen. Een gevaarlijk antwoord. Een antwoord waar Lews Therin niet aan had gedacht.

Stel dat het antwoord niét was om de Duistere weer op te sluiten? Stel dat het antwoord, het uiteindelijke antwoord, iets anders was? Iets echt onomkeerbaars?

Ja, dacht Rhand voor de honderdste keer. Maar is het mógelijk?

Ze kwamen aan bij de tent waar Rhands klerken werkten, en de Speervrouwen waaierden achter hen uit toen Rhand en Perijn naar binnen gingen. De klerken waren nog laat op, natuurlijk, en ze leken niet verbaasd om Rhand te zien.

‘Heer Draak,’ zei Balwer, die stijfjes een buiging maakte. Hij stond bij een tafel vol kaarten en stapels papier. De dorre kleine man schikte zenuwachtig zijn papieren, waardoor zichtbaar werd dat zijn knokige elleboog door een gat in zijn veel te grote bruine jas stak.

‘Vertel,’ zei Rhand.

‘Roedran komt,’ zei Balwer met een ijle, afgemeten stem. ‘De koningin van Andor heeft hem ontboden, hem Poorten beloofd, gemaakt door die Kinsvrouwen van haar. Onze ogen aan zijn hof zeggen dat hij boos is omdat hij haar hulp nodig heeft om hier te komen, maar hij wil met alle geweld bij de bijeenkomst aanwezig zijn, al is het maar zodat het niet lijkt alsof hij is overgeslagen.’

‘Uitstekend,’ zei Rhand. ‘En Elayne weet niets van je verspieders?’

‘Heer!’ zei Balwer verontwaardigd.

‘Heb je al vastgesteld wie van je klerken voor haar verspiedt?’ vroeg Rhand.

Balwer sputterde. ‘Niemand...’

‘Ze heeft vast iemand, Balwer,’ zei Rhand glimlachend. ‘Zij is immers zo’n beetje degene die mij dit heeft geleerd. Het maakt niet uit. Na morgen zullen mijn bedoelingen iedereen duidelijk zijn. Dan zijn er geen geheimen meer nodig.’

Behalve die ik voor mezelf bewaar.

‘Dat betekent dat iedereen er zal zijn voor de bijeenkomst, toch?’ vroeg Perijn. ‘Alle belangrijke heersers? Tyr en Illian?’

‘De Amyrlin heeft ze overgehaald om te komen,’ antwoordde Balwer. ik heb hier kopieën van hun briefwisselingen, als u die wilt zien.’

‘Ja,’ zei Rhand. ‘Stuur ze naar mijn tent. Ik zal er vanavond even naar kijken.’

De grond begon heel ineens te beven. Met kreten van angst grepen klerken stapels papier en hielden ze stevig vast. Buiten schreeuwden mannen, amper hoorbaar bij het geluid van knappende bomen en kletterend metaal. Het land kreunde, een ver gerommel.