Orson Card - Ender wint

‘We moeten vooral de schijn wekken dat we niets met elkaar te maken hebben. We schrijven op verschillende tijdstippen over verschillende onderwerpen. We verwijzen nooit naar elkaar. Jij neemt voornamelijk de netwerken van de westkust voor je rekening en ik neem die van het zuiden. Ook wat de streekgebonden zaken betreft. Dus je zal je huiswerk moeten maken.’

Ze maakten hun huiswerk. Vader en moeder maakten zich er wel eens zorgen om dat Peter en Valentine zo voortdurend in elkaars gezelschap verkeerden, met allebei altijd hun lessenaar onder de arm. Maar ze konden nergens over klagen — ze haalden goede cijfers op school en Valentine had zo’n goede invloed op Peter. Ze had zijn hele houding ten opzichte van alles weten te veranderen. Als het mooi weer was zaten Peter en Valentine samen in het bos en als het regende in minirestaurants en overdekte parken, waar ze hun politieke commentaren opstelden. Peter had beide karakters zorgvuldig ontworpen zodat ze geen van tweeën al zijn ideeën hadden en ze hadden zelfs een paar reservepersonages die ze gebruikten om meningen van derden te berde te brengen. ‘Ze moeten gewoon allebei proberen om volgelingen te werven,’zei Peter.

Toen Val een keer doodziek werd van het schrijven en herschrijven tot het naar Peters zin was, gaf ze het op en riep: ‘Schrijf het dan zelf!’

‘Dat kan ik niet,’antwoordde hij. ‘Ze mogen zich niet op dezelfde manier uitdrukken. Niet één keer. Jij vergeet dat we op een goeie dag zo beroemd zullen zijn dat er zeker iemand onderzoek naar ons zal gaan doen. We moeten elke keer als twee verschillende mensen uit de bus komen.’

En dus schreef ze verder. Haar voornaamste identiteit op de netwerken was Demosthenes — Peter had de naam gekozen. Hij noemde zichzelf Locke. Het waren duidelijk pseudoniemen, maar dat was een onderdeel van het plan. ‘Als we een beetje geluk hebben zullen ze gaan proberen te raden wie ze zijn.’

‘Als we beroemd genoeg worden, kan de regering altijd inzage eisen en erachter komen wie we werkelijk zijn.’

‘Als het zover komt zitten we inmiddels al zo goed ingeburgerd dat het ons niet veel nadeel zal berokkenen. Misschien zullen de mensen het als een schok ervaren dat Demosthenes en Locke twee kinderen zijn, maar ze zullen al gewend zijn om naar ons te luisteren.’

Ze begonnen debatten samen te stellen voor hun personages. Valentine stelde een openingsverklaring op en Peter verzon een weg-werpnaam waaronder hij op haar stuk reageerde. Zijn antwoord was altijd verstandig en de redenering was levendig, met veel scherpzinnige vondsten en een uitstekende politieke retoriek. Valentine had een manier van allitereren waardoor haar woorden makkelijk in iemands geheugen bleven hangen. Vervolgens voerden ze het debat, door een redelijke hoeveelheid tijd gescheiden, in op de netwerken, alsof ze de stukken ter plaatse hadden gemaakt. Soms leverden ook enkele andere netwerkabonnees commentaar; meestal werd dat door Peter en Val genegeerd, maar soms pasten ze hun eigen antwoorden een klein beetje aan om bij de vorige commentaren aan te sluiten.

Peter hield zorgvuldig een lijst bij van hun meest gedenkwaardige uitspraken en voerde van tijd tot tijd een zoekprogramma uit om te zien of die uitspraken ook op andere plaatsen de kop opstaken. Dat gebeurde niet met al hun uitspraken maar veel ervan werden hier en daar herhaald en sommige ervan doken zelfs op in de belangrijke debatten op de invloedrijke netwerken. ‘We worden gelezen,’zei Peter. ‘Onze ideeën sijpelen naar buiten.’

‘De bewoordingen, tenminste.’

‘Je moet het toch ergens aan afmeten. We hebben in elk geval enige invloed. Niemand haalt ons nog met name aan, maar ze bediscussiëren zaken die wij aan de orde gesteld hebben. We dragen bij aan de agendapunten. We beginnen in de goede richting te gaan.’

‘Moeten we al proberen ons in de belangrijke debatten te mengen?’

‘Nee. We wachten tot ze ons vragen.’

Ze waren nog maar zeven maanden bezig toen een van de netwerken aan de westkust Demosthenes een boodschap stuurde. Een aanbod voor een wekelijkse rubriek op een vrij goed nieuwsnetwerk.

‘Ik kan geen wekelijkse rubriek doen,’zei Valentine. ‘Ik hoef nog niet eens maandverband te gebruiken.’

‘Die twee dingen hebben niks met elkaar te maken,’zei Peter.

‘Voor mij wel. Ik ben nog een kind.’

‘Zeg dat je het doet, maar dat je graag uitbetaald wilt worden in netwerktijd omdat je niet graag je ware identiteit wilt onthullen. Een nieuwe toegangscode via hun bedrijfsidentiteit.’

‘Zodat als de overheid mij probeert op te sporen —’

‘Je gewoon een willekeurig persoon bent die via CalNet toegang heeft. Vaders grondwettelijk toegangsrecht is dan niet meer in het geding. Ik snap alleen niet waarom ze Demosthenes verkiezen boven Locke.’

‘Ware begaafdheid wordt altijd herkend.’

Als spel was het leuk. Maar sommige van de standpunten die Demosthenes moest innemen van Peter stonden Valentine helemaal niet aan. Demosthenes begon zich te ontwikkelen als een tamelijk paranoïde anti-Warschaupact schrijver. Dat zat haar dwars omdat Peter degene was die wist hoe hij met zijn woorden angsten moest bespelen — ze moest de hele tijd aan hem om ideeën vragen. Ondertussen nam zijn Locke haar gematigde gevoelsstandpunten in. Ergens was het natuurlijk wel verstandig. Door haar de stukken van Demosthenes te laten schrijven ontbrak het hem niet aan gevoel, net zoals Locke ook andermans angsten kon aanwakkeren. Maar het voornaamste effect was dat ze onlosmakelijk met Peter verbonden bleef. Ze kon niet afhaken en verder Demosthenes voor haar eigen doeleinden aanwenden. Ze zou niet weten hoe ze hem moest hanteren. Maar in feite sneed het mes aan twee kanten. Hij kon zonder haar de stukken van Locke niet schrijven. Of wel soms?

‘Ik dacht dat het de bedoeling was om de eenheid van de wereld te bewaren. Als ik dit schrijf zoals jij zegt dat het moet, Peter, dan dring ik min of meer aan op een oorlog om het Warschaupact open te breken.’

‘Niet op oorlog, maar op open netwerken en een verbod op censuur. Vrije uitwisseling van informatie. Uitvoering van de grondregels van de Bond, toch minstens.’

Zonder dat het haar bedoeling was begon Valentine met de stem van Demosthenes te praten, al gaf ze absoluut niet de standpunten van Demosthenes weer. ‘Iedereen wist van het begin af aan dat het Warschaupact beschouwd moest worden als een enkele eenheid waar het die grondregels betrof. Tussen de verschillende naties vindt er nog steeds vrije uitwisseling plaats. Maar tussen de landen van het Warschaupact onderling zijn deze dingen binnenlandse aangelegenheden. Daarom gingen ze ermee akkoord dat Amerika de oppermacht in de Bond kreeg.’

‘Jij geeft nu Lockes standpunt weer, Val. Vertrouw me nu maar. Je moet eisen dat het Warschaupact zijn officiële status kwijtraakt. Je moet een heleboel mensen ontzettend kwaad maken. En als je dan later de noodzaak voor een compromis begint in te zien —’

‘Dan zullen ze niet meer naar me willen luisteren maar schreeuwend ten oorlog trekken.’

‘Val, neem het nou maar van me aan. Ik weet wat ik doe.’

‘Hoe weet je dat dan? Je bent niet slimmer dan ik en je hebt dit net zo goed nog nooit eerder gedaan.’

‘Ik ben dertien en jij bent tien.’

‘Bijna elf.’

‘En ik weet hoe zulke dingen werken.’

‘Goed, ik doe het op jouw manier. Maar ik ben niet van plan om van die liever-dood-dan-slaaf stukken te schrijven.’

‘Dat ga je ook doen.’

‘En als ze ons ooit betrappen en ze vragen zich af waarom je zuster zo’n oorlogszuchtig sekreet was, dan wil ik wedden dat jij hun gaat vertellen dat ik het allemaal op jouw aanwijzingen heb gedaan.’

‘Weet je zeker dat je nog niet ongesteld bent, juffie?’

‘Krijg de kolere, Peter Wiggin.’