Orson Card - Ender wint

‘Allemaal van de Eerste en de Tweede Invasie. Jouw grootouders waren nog niet eens geboren toen Mazer Rackham de kruiperds verdelgde. Kijk maar eens goed. Het is allemaal nep. Er is geen oorlog en ze belazeren ons gewoon.’

‘Maar waarom dan?’

‘Omdat zolang de mensen bang blijven voor de kruiperds, de I.V. aan de macht kan blijven en zolang de I.V. aan de macht is, bepaalde landen hun heerschappij kunnen handhaven. Maar blijf goed naar het nieuws kijken, Ender. De mensen zullen dit spelletje gauw genoeg doorkrijgen en dan krijgen we een burgeroorlog die alle oorlogen zal doen verbleken. Dat is het gevaar, Ender, niet de kruiperds. En als die oorlog komt, zullen jij en ik geen vrienden zijn. Omdat jij een Amerikaan bent, net als onze geliefde leraren. En ik niet.’

Ze liepen naar de kantine en praatten onder het eten over andere dingen. Maar Ender bleef maar nadenken over wat Dink had gezegd. De Krijgsschool was zo’n gesloten gemeenschap, het spel was zo belangrijk in de ogen van de kinderen dat Ender helemaal vergeten was dat er ook nog een buitenwereld bestond. Spaans eergevoel. Burgeroorlog. Politiek. De Krijgsschool was maar een heel beperkt wereldje, niet waar?

Maar Ender kwam niet tot dezelfde slotsom als Dink. De kruiperds waren echt. Het gevaar was echt. De I.V. had vele dingen in zijn macht, maar niet de omroepen en de netwerken. Niet in de streek waar Ender was opgegroeid. Bij Dink thuis in Nederland, waar ze al drie eeuwen onder Russische overheersing leefden, was alles misschien wel in handen van de overheid, maar Ender wist dat in Amerika leugens nooit erg lang standhielden. Tenminste dat geloofde hij.

Hij geloofde het, maar het zaad van de twijfel was gezaaid en het bleef leven en kreeg er af en toe een klein worteltje bij. Het veranderde alles, dat wortelende zaadje. Het maakte dat Ender beter ging luisteren naar wat mensen bedoelden, in plaats van naar wat ze zeiden. Het maakte hem wijs.

‘s Avonds waren er bij lange na niet zoveel jongens als anders op hun oefenuurtje.

‘Waar is Bernard?’vroeg Ender.

Alai grijnsde. Shen deed zijn ogen dicht en trok een gezicht alsof hij verzaligd zat te mediteren.

‘Heb je het niet gehoord?’zei een andere jongen, een Pendelgast uit een jongere lichting. ‘Het gerucht gaat dat elke Pendelgast die met jou oefent, nooit iets zal bereiken in een van de legers. Het gerucht gaat dat de bevelhebbers geen soldaten willen die door jouw oefeningen bedorven zijn.’

Ender knikte.

‘Maar zoals ik het bekijk,’zei de Pendelgast, ‘word ik gewoon de best mogelijke soldaat en elke bevelhebber die er een beetje kijk op heeft, zal me dan willen hebben. Niet dan?’

‘Zo is het,’zei Ender overtuigd.

Ze gingen gewoon aan de slag. Toen ze ongeveer een half uur bezig waren en net het voorkomen van botsingen met bevroren soldaten oefenden, kwam er een aantal bevelhebbers in verschillende uniformen binnen. Ze begonnen omstandig namen te noteren.

‘Hé,’schreeuwde Alai, ‘zorg er wel voor dat je m’n naam goed spelt!’

De volgende avond waren er nog minder jongens. Nu kreeg Ender de verhalen te horen — Pendelgastjes die in de washokken een pak slaag opliepen, of ongelukjes kregen in de kantine en de speelzaal, of die al hun bestanden vernield vonden door grotere jongens die het primitieve beveiligingssysteem van de lessenaars van de Pendel-gasten gekraakt hadden.

‘Vanavond gaan we niet oefenen,’zei Ender.

‘Sodemieter op, natuurlijk wel,’zei Alai.

‘We laten het effe een paar dagen betijen. Ik wil niet dat de kleintjes narigheid oplopen.’

‘Als je ermee ophoudt, al is het maar voor één avond, dan denken ze gelijk dat zulk soort dingen werkt. Het zou hetzelfde zijn alsof je toen Bernard nog zo’n rotzak was, bakzeil voor hem had gehaald.’

‘Bovendien,’zei Shen, ‘zijn wij niet bang en het kan ons ook niks schelen en dus ben je het aan ons verplicht om door te gaan. Wij hebben de oefening nodig en jij ook.’

Ender herinnerde zich wat Dink had gezegd. Vergeleken bij de hele wereld was het spel natuurlijk onbelangrijk. Waarom zou iemand elke avond van zijn leven opofferen om dit stomme, stomme spel te spelen?

‘Zoveel bereiken we trouwens niet,’zei Ender. Hij begon naar de deur te lopen.

Alai hield hem tegen. ‘Maken ze jou ook bang? Rammen ze je in mekaar in het washok? Steken ze je kop in de pisbak? Steekt er iemand een pistool in je hol?’

‘Nee,’zei Ender.

‘Ben je nog steeds mijn vriend?’vroeg Alai wat kalmer nu.

‘Ja.’

‘Dan ben ik jouw vriend ook, Ender, en dan blijf ik hier en oefen met je.’

De oudere jongens kwamen weer kijken, maar dit keer waren er minder bevelhebbers bij. De meesten waren van een paar legers. Ender herkende Salamanderuniformen. En zelfs een paar Ratten. Dit keer noteerden ze geen namen. In plaats daarvan scholden ze en bespotten ze de Pendelgasten en lachten hen uit toen ze met hun ongeoefende lijven moeilijke vaardigheden onder de knie probeerden te krijgen. Een paar van de jongens raakten erdoor aangeslagen.

‘Luister naar ze,’zei Ender tegen de anderen. ‘Onthou de woorden. Als je ooit je vijand knetter wilt maken, moet je zulke dingen schreeuwen. Als ze razend worden gaan ze stomme dingen doen. Maar wij worden niet razend.’

Shen vond het een goed idee en na elke sneer van de oudere jongens liet hij een stuk of vier Pendelgasten de woorden een keer of vijf, zes luidkeels herhalen. Toen ze de schimpscheuten als kinderversjes begonnen te zingen, duwden een paar van de oudere jongens zich van de wand af en kwamen de zaal in om te knokken.

De flitspakken waren ontworpen voor gevechten die gevoerd werden met onschuldige lichtstralen; ze boden maar weinig bescherming en belemmerden je verschrikkelijk in je bewegingen bij een man-tegen-man-gevecht in nul g . De helft van de jongens was trouwens bevroren en kon dus helemaal niet vechten; maar door hun stijve pakken waren ze misschien toch bruikbaar. Ender gaf zijn Pendelgasten vlug opdracht om zich in een hoek van de zaal te verzamelen. De oudere jongens moesten alleen maar nog harder lachen en sommigen die bij de wand waren blijven staan kwamen nu ook de zaal in om zich bij de aanvallers te voegen toen ze Enders groep de hoek in zagen vluchten.

Ender en Alai besloten om de vijand een bevroren soldaat in het gezicht te smijten. De bevroren Pendelgast trof doel met zijn helm naar voren en het tweetal ketste op elkaar af. De oudere jongen greep naar zijn borst waar de helm hem had geraakt en schreeuwde van pijn.

Er werd niet meer gespot. De overige oudere jongens kwamen de zaal in om mee te doen met de strijd. Ender schatte de kans dat er jongens van hem ongedeerd zouden blijven vrij klein. Maar de vijand kwam in het wilde weg op hen af; ze hadden nog nooit eerder samengewerkt terwijl de inmiddels nog maar twaalf manschappen van Enders kleine oefenlegertje elkaar goed kenden en goed met elkaar konden samenwerken.

‘We gaan nova!’riep Ender. De andere jongens lachten. Ze splitsten zich in drie groepen, grepen elkaars handen en namen een hurk-houding aan met de voeten tegen elkaar zodat ze kleine sterren tegen de achterwand vormden. ‘We gaan om hen heen en proberen de deur te bereiken. Nu!’

Op dit teken spatten de sterren uit elkaar en zette elke jongen zich af in een andere richting, maar wel onder een schuine hoek zodat hij via een afzet tegen een wand koers kon zetten naar de deur. Aangezien alle vijanden zich in het midden van de zaal bevonden, waar koersveranderingen heel wat moeilijker te verwezenlijken waren, was het niet zo’n moeilijke manoeuvre.

Ender had zijn positie zo gekozen dat hij na zijn afzet in de baan van de bevroren soldaat zou belanden die hij zojuist als projectiel had gebruikt. De jongen was inmiddels niet meer bevroren en liet zich door Ender vangen, ronddraaien en wegslingeren in de richting van de deur. Helaas was het noodzakelijke gevolg hiervan dat Ender in tegengestelde richting schoot en zijn snelheid kwijtraakte. Afgesneden van zijn soldaten dreef hij tamelijk langzaam in de richting van het stuk van de strijdzaal waar de oudere jongens zich verzameld hadden. Hij wist zijn houding zo te veranderen dat hij kon zien of zijn soldaten allemaal veilig de wand bij de deur bereikt hadden.